Μετά τον Σίγκμουντ Φρόϋντ, τώρα έρχεται η Drierdre Barrett, καθηγήτρια ψυχολογίας του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ, να μας μιλήσει για την ικανότητα των ονείρων να “λύνουν” τα καθημερινά προβλήματα.
Σύμφωνα με τη θεωρία της Μπάρετ, οι άνθρωποι χρησιμοποιούν τα όνειρα τους για να επιλύουν τα καθημερινά τους προβλήματα.
Τα όνειρα είναι συνήθως πολύ έντονα και έχουν έναν παράλογο χαρακτήρα, γεγονός που ευνοεί τις συνθήκες ανάπτυξης μιας εκτός συνηθισμένων ορίων λογικής, η οποία επιτρέπει στο άτομο να σκέφτεται διαφορετικά κι έτσι να βρίσκει τις λύσεις που χρειάζεται.
Η θεωρία της Μπάρετ, συζητήθηκε στο Συνέδριο της Ένωσης των Ψυχολογικών Επιστημών και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το όνειρο είναι στην πραγματικότητα μια σκέψη, σε ελαφρώς διαφορετική κατάσταση και επίπεδο απ’ όταν έχουμε τα μάτια μας ανοιχτά.
“Σε οποιαδήποτε κατάσταση και να είμαστε, πρέπει να αντιμετωπίσουμε τα ίδια προβλήματα” λέει η Μπάρετ, η οποία υποστηρίζει ότι αν και τα όνειρα έχουν αρχικά διαφορετικό “σκοπό” κατά τη διάρκεια του χρόνου εξελίσσονται σε ένα μέσο επίλυσης προβλημάτων.
Αυτή η εξέλιξη θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη, αφού διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στο πώς διαμορφώνεται η πραγματικότητα της ζωής του ανθρώπου.
Μέχρι στιγμής, καμία θεωρία για τα όνειρα δεν δεχόταν τον παράγοντα της εξέλιξης. Ακόμα και ο Φρόϋντ, ο οποίος υποστήριξε πως τα όνειρα δεν είναι τίποτε άλλο από την εκπλήρωση των επιθυμιών του ανθρώπου, δεν κατάφερε να ενσωματώσει τον παράγοντα της εξέλιξης.
Άλλοι υποστηρίζουν πως είναι απλώς η λειτουργία του εγκεφάλου την ίδια στιγμή που αυτός κοιμάται, μια “συνέπεια” του REM (Rapid Eye Movement).
Εδώ έρχεται η Πανεπιστημιακός του Χάρβαρντ να τονίσει το “λάθος” της θεωρίας του REM.
“Η άποψη μου είναι ότι όπως όλα τα πράγματα στον κόσμο εξελίσσονται, έτσι εξελίσσεται και η χρησιμότητα των ονείρων. Ο αρχικός σκοπός τους ήταν να ξεκουράζουν τον εγκέφαλο, να τον διατηρούν κατά τη διάρκεια του ύπνου. Όμως ο ρόλος τους εξελίχθηκε και επαναπροσδιορίστηκε”.
Το πείραμα της Μπάρετ
Για να αποδείξει τη θεωρία της η Μπάρετ ξεκίνησε τη μελέτη του ανθρώπινου ονείρου πριν από 10 χρόνια, ολοκληρώνοντας την τον προηγούμενο μήνα.
Σε ένα από τα πειράματα της μελέτης της, έβαλε μερικούς φοιτητές της να διαλέξουν έναζ απλό μαθηματικό πρόβλημα και να το λύσουν λίγο πριν πέσουν για ύπνο, και αυτό γινόταν επί μία εβδομάδα.
Στο τέλος του πειράματος τουλάχιστον οι μισοί από τους μαθητές ονειρεύτηκαν το πρόβλημα και οι μισοί από αυτούς τους μισούς ονειρεύτηκαν τη λύση του.
Η Μπάρετ ανακάλυψε αμέτρητα παραδείγματα για κάθε τύπο προβλήματος που η λύση τους εντοπίζεται στο όνειρο. Μάλιστα, σύμφωνα με τα ευρήματα της, η λύσεις έρχονται με μια λογική που συνήθως ο άνθρωπος δεν χρησιμοποιεί στην κανονική του ζωή.