Όσον αφορά την δυσάρεστη αναπνοή, είναι σημαντικό να κατανοήσουμε πως προκαλείται κατά κύριο λόγο από τα εκατοντάδες βακτήρια που ζουν στο στόμα μας και κατ’ ακρίβεια, τα πολυάριθμα είδη βακτηρίων που παράγουν πτητικές θειούχες ενώσεις.
Οι χημικές ενώσεις αυτές αποτελούν προϊόντα της διάσπασης των πρωτεϊνών. Με απλά λόγια, όταν παραμένουν υπολείμματα τροφής στην γλώσσα και στα δόντια μας και αυτά αποσυντίθενται από τα συγκεκριμένα είδη βακτηρίων, παράγονται αέρια με δυσάρεστη οσμή.
Επίσης, οι πρωτεΐνες αυτές υπάρχουν εκτός από τα κατάλοιπα των τροφών και στα συστατικά του σίελου. Τα αμινοξέα που περιέχουν θείο, όπως η κυστεΐνη, υφίστανται αναερόβια βακτηριακή διάσπαση.
Η μικροχλωρίδα του στόματος συνίσταται κυρίως από θετικά κατά Gram βακτήρια, όμως περιέχει και αρνητικά κατά Gram βακτήρια, κυρίως όταν υπάρχει περιοδοντική νόσος, κακή υγιεινή του στόματος ή ξηροστομία. Τα αρνητικά κατά Gram αναερόβια βακτήρια παράγουν υψηλότερα ποσοστά θειούχων ενώσεων και άρα φέρουν μεγαλύτερο μερίδιο ευθύνης για την δυσάρεστη αναπνοή.
Ποια τρόφιμα ευθύνονται για τη δυσάρεστη αναπνοή;
Αρχικά, είναι σημαντικό να ξεκαθαρίσουμε ότι εν δυνάμει κάθε τροφή μπορεί να καταλήξει να είναι υπεύθυνη για κακοσμία, αν παραμείνουν υπολείμματά της για ώρα στο στόμα. Γι’ αυτό, το καλό βούρτσισμα των δοντιών και της γλώσσας είναι απαραίτητο. Υπάρχουν όμως, ορισμένες τροφές, οι οποίες όντως ενοχοποιούνται για την έντονη κακοσμία του στόματος το επόμενο 24ωρο μετά την κατανάλωσή τους.
Σε αυτές περιλαμβάνονται τα κρεμμύδια, το σκόρδο, τα ζωικά λίπη, το ψάρι, τα καρυκεύματα, ο καφές και το αλκοόλ. Η κακοσμία συγκεκριμένα οφείλεται στην αποβολή των προϊόντων του μεταβολισμού αυτών των τροφίμων, σε μορφή δύσοσμων πτητικών αερίων διαμέσου των πνευμόνων.
Επίσης, αυτό συμβαίνει και όταν υπάρξει μειωμένη παραγωγή σίελου, γι’αυτό και κατά το πρωινό ξύπνημα, μία τέτοια εμπειρία είναι πιο συνήθης. Ο καφές και τα αλκοολούχα ποτά δημιουργούν ένα ευνοϊκό περιβάλλον για την ανάπτυξη βακτηρίων στο στόμα, ενώ ταυτόχρονα μειώνουν τη ροή του σάλιου προκαλώντας ξηροστομία και άσχημη όσμη.
Το ίδιο μπορεί να προκληθεί και μετά την λήψη συγκεκριμένων φαρμάκων ή αν έχουμε μείνει για πολλές ώρες σε κατάσταση νηστείας. Επιπλέον, οι δίαιτες πολύ χαμηλών θερμίδων και τα διατροφικά μοτίβα υψηλής περιεκτικότητας σε πρωτεΐνες οδηγούν στην σύνθεση κετόνων, οι οποίες έχουν δυσάρεστη οσμή και αποβάλλονται από το σώμα μέσω του ιδρώτα, των ούρων και της αναπνοής.
Τέλος, η υπερβολική κατανάλωση ζάχαρης έχει ενοχοποιηθεί επίσης για την κακή αναπνοή, υπό την έννοια ότι τα δόντια γίνονται επιρρεπή στην τερηδόνα.
Πώς αντιμετωπίζεται διατροφικά η δυσάρεστη αναπνοή;
Ένας από τους βασικούς παράγοντες κακής αναπνοής είναι η ξηροστομία, επομένως η λύση σε αυτό το πρόβλημα είναι να διατηρηθεί η στοματική κοιλότητα, όσο γίνεται πιο υγρή. Είναι καλό να αποφεύγουμε το κάπνισμα και να πίνουμε άφθονο νερό και όχι τόσο καφέ, αναψυκτικά ή αλκοόλ, διότι αυτά οδηγούν σε ξηρότερο περιβάλλον στην στοματική κοιλότητα.
Θα ήταν λοιπόν χρήσιμο, μετά την κατανάλωση αυτών των ροφημάτων, να μην ξεχνάμε να ενυδατωθούμε. Επίσης, με την συχνή κατανάλωση νερού γενικότερα, βοηθάμε να ξεπλυθεί το στόμα μας από υπολείμματα τροφής και ενισχύουμε την παραγωγή του σάλιου.
Το μάσημα τσίχλας ή η κατανάλωση μιας καραμέλας, κατά προτίμηση χωρίς ζάχαρη, επίσης εξυπηρετεί την παραγωγή σίελου. Ταυτόχρονα η ξυλιτόλη, που περιέχεται συνήθως σε αυτά τα προϊόντα είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική για την καταπολέμηση της κακής αναπνοής, καθώς αναστέλλει τον πολλαπλασιασμό των βακτηρίων στο στόμα μας.
Επιπρόσθετα, όπως υπάρχουν τροφές που έχουν ένα μερίδιο ευθύνης για την δυσάρεστη αναπνοή, έτσι υπάρχουν και τροφές που βοηθούν για το ακριβώς αντίθετο. Τα φρούτα και τα λαχανικά τα οποία είναι πλούσια σε βιταμίνη C, όπως η πιπεριά, το πορτοκάλι, η ντομάτα δρουν προστατευτικά έναντι των βακτηρίων του στόματος.
Τα τραγανά τρόφιμα βοηθούν να απομακρύνονται τα υπολείμματα από άλλες μαλακές τροφές που είναι πιο εύκολο να παγιδευτούν ανάμεσα στα δόντια.
Ακόμη, το γιαούρτι που περιέχει προβιοτικούς μικροοργανισμούς, βοηθά στην μείωση της ποσότητας του υδρόθειου στο στόμα, ενώ ταυτόχρονα ενισχύει την υγεία των δοντιών και τον περιορισμό της πλάκας, άρα και της περιοδοντίδας – ασθένειες, οι οποίες ευθύνονται για την δυσάρεστη αναπνοή.
Σημαντική προϋπόθεση βέβαια το γιαούρτι να μην περιέχει πρόσθετα σάκχαρα. Επιπρόσθετα, αν το γιαούρτι έχει εμπλουτιστεί με βιταμίνη D, αυτό αποτελεί ένα ακόμη πλεονέκτημα, διότι η βιταμίνη D, επίσης προάγει την υγεία των δοντιών. Άλλα τέτοια τρόφιμα είναι το γάλα, ο σολομός και ο κρόκος του αυγού.
Επίσης, τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, όπως μαϊντανός, λάχανο, τα οποία περιέχουν χλωροφύλλη, ουσία η οποία τους προσδίδει και το χαρακτηριστικό πράσινο χρώμα, φαίνεται να έχουν και αποσμητική δράση στο στόμα.
Άλλα φυτικά προϊόντα που συνδέονται με την καλύτερη αναπνοή περιλαμβάνουν την κανέλα, το έλαιο της οποίας μειώνει τα βακτήρια που προκαλούν την κακοσμία. Οι πολυφαινόλες, οι οποίες περιέχονται σε τρόφιμα, όπως το μήλο, το σπανάκι και το τσάι, ως αντιοξειδωτικά αποτρέπουν επίσης την ανάπτυξη αυτών των βακτηρίων. Το μαρούλι και τα κεράσια φαίνεται να εξουδετερώνουν την μεθυλομερκαπτάνη, που όπως προαναφέρθηκε ανήκει στις δύσοσμες θειούχες ενώσεις.