Μελέτες έχουν βρει ότι ο χυμός παντζαριού συνεισφέρει θετικά στην υγεία αυξάνοντας την αντοχή κατά την άσκηση, βελτιώνοντας τη ροή του αίματος, μειώνοντας τη φλεγμονή και την υψηλή αρτηριακή πίεση καθώς και τον κίνδυνο καρδιακής νόσου. Αιτία για όλα αυτά είναι η μεγαλύτερη παραγωγή μονοξειδίου του αζώτου από τον ανθρώπινο οργανισμό, λόγω των νιτρωδών (ενώσεις αζώτου) που περιέχει το παντζάρι.
Τώρα, σύμφωνα με μια μικρή μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Journals of Gerontology: Medical Sciences από ερευνητές στο Πανεπιστήμιο Wake Forest της Βόρειας Καρολίνα, η κατανάλωση χυμού παντζαριού πριν από την άσκηση κάνει πιο αποτελεσματική την εγκεφαλική λειτουργία.
Στη μελέτη συμμετείχαν 26 άνδρες και γυναίκες, ηλικίας άνω των 55 ετών, που αρχικά δεν γυμνάζονταν, είχαν υψηλή αρτηριακή πίεση και δεν λάμβαναν περισσότερα από δύο αντιϋπερτασικά φάρμακα.
Οι συμμετέχοντες κλήθηκαν να καταναλώσουν τρεις φορές την εβδομάδα χυμό παντζαριού (και συγκεκριμένα ένα διατροφικό συμπλήρωμα που ονομάζεται Beet-It Sport Shot) μια ώρα πριν από ένα μέτριας έντασης πρόγραμμα άσκηση που περιελάμβανε 50 λεπτά βάδισμα σε στατικό διάδρομο. Η μελέτη κράτησε έξι εβδομάδες.
Οι μισοί από τους συμμετέχοντες κατανάλωναν χυμό παντζαριού που περιείχε 560 mg νιτρώδη άλατα ενώ οι υπόλοιποι έπιναν μια παραλλαγή του με ελάχιστη περιεκτικότητα σε νιτρώδη. Όπως ήταν φυσικό, οι ερευνητές παρατήρησαν ότι η πρώτη ομάδα είχε υψηλότερα επίπεδα νιτρωδών στο αίμα τους μετά τη γυμναστική.
Μονοξείδιο του αζώτου
Τα παντζάρια περιέχουν αρκετά νιτρώδη που ο οργανισμός μετατρέπει στη συνέχεια σε μονοξείδιο του αζώτου (ΝΟ: νιτρικό οξείδιο) το οποίο βοηθάει στη διαστολή των αρτηριών.
Προηγούμενη έρευνα από το ίδιο πανεπιστήμιο έδειξε ότι η αποξυγονωμένη αιμοσφαιρίνη είναι υπεύθυνη για την μετατροπή των νιτρωδών σε μονοξείδιο του αζώτου, μια διαδικασία που επηρεάζει τη ροή του αίματος και την πήξη μειώνοντας τη θρόμβωση.
Το μονοξείδιο του αζώτου, το οποίο σημειωτέον παράγεται και ύστερα από έκθεση στον ήλιο, συνεισφέρει στην καλή λειτουργία των αρτηριών και μειώνει την αρτηριακή πίεση.
«Το μονοξείδιο του αζώτου είναι ένα ισχυρό μόριο που πηγαίνει σε περιοχές του σώματος που χρειάζονται οξυγόνο και ο εγκέφαλος χρειάζεται αρκετό οξυγόνο για να λειτουργεί σωστά», ανέφερε ο W. Jack Rejeski, καθηγητής Υγείας και Άθλησης στο Πανεπιστήμιο Wake Forest.
Σύμφωνα με τον Rejeski, όταν αθλούμαστε ο σωματοκινητικός φλοιός του εγκεφάλου, ο οποίος επεξεργάζεται τις πληροφορίες από τους μυς, κάνει την επιλογή των μηνυμάτων που λαμβάνει από το σώμα. Η γυμναστική ενισχύει τον σωματοκινητικό φλοιό. Ο συνδυασμός χυμού παντζαριού και γυμναστικής παρέχει περισσότερο οξυγόνο στον εγκέφαλο και ενδυναμώνει τον σωματοκινητικό φλοιό.
Τελικά, η κατανάλωση χυμού παντζαριού πριν την άσκηση συντελεί σε καλύτερη εγκεφαλική λειτουργία, η οποία μοιάζει με αυτή που παρατηρείται στα νεαρά άτομα, ανέφεραν οι ερευνητές.
Αξίζει να αναφερθεί ότι η μελέτη δεν χρηματοδοτήθηκε από κάποια εταιρεία παραγωγής διατροφικών συμπληρωμάτων αλλά από το National Institutes of Health των ΗΠΑ.
Τι έχει βρει η έρευνα για τα παντζάρια
Η έρευνα έχει διαπιστώσει τα τελευταία χρόνια ότι τα παντζάρια έχουν μια σειρά από θετικά αποτελέσματα για την υγεία και την άσκηση. Αυτά είναι τα εξής:
- Ο χυμός των παντζαριών μπορεί να αυξήσει τη ροή του αίματος στον εγκέφαλο σε ηλικιωμένους, σύμφωνα με μια μελέτη του 2010 από το Wake Forest που δημοσιεύτηκε στο Nitric Oxide: Biology and Chemistry. Αυτή ήταν η πρώτη μελέτη που έφερε στον προσκήνιο τα παντζάρια.
- Καθημερινή κατανάλωση παντζαριών βελτιώνει την αντοχή στην άσκηση και την αρτηριακή πίεση σε ηλικιωμένους ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια, σύμφωνα με μελέτη πάλι του Wake Forest που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Journal of American College of Cardiology-Heart Failure το 2016.
- Η κατανάλωση ολόκληρων παντζαριών βελτίωσε την απόδοση σε ασκούμενους ενήλικες, σύμφωνα με μελέτη του 2012 στο περιοδικό Journal of the Academy of Nutrition and Dietetics.
- Ο χυμός παντζαριών βοηθά τους ασθενείς με χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια να αυξάνουν τον χρόνο άσκησης, σύμφωνα με μελέτη του Wake Forest 2015 που δημοσιεύτηκε στο Nitric Oxide: Biology and Chemistry.
- Η αρτηριακή πίεση μειώθηκε μετά την κατανάλωση χυμού παντζαριών, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Hypertension το 2008.