Η ζάχαρη αποτελείται από δύο μόρια: τη γλυκόζη και τη φρουκτόζη. Η γλυκόζη όπως είναι γνωστό έχει υψηλό γλυκαιμικό δείκτη και προκαλεί απότομη αύξηση της ινσουλίνης, ενώ δεν είναι γλυκιά.
Απεναντίας, η φρουκτόζη, έχει χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη και αυξημένη γλυκύτητα, γι’ αυτό και για αρκετά χρόνια την προτείναμε σε άτομα που ζουν με διαβήτη για καλύτερο γλυκαιμικό έλεγχο.
Αρκετοί ειδικοί σε θέματα διατροφής συμβουλεύουν τα άτομα που πάσχουν από διαβήτη να προτιμούν την φρουκτόζη έναντι της ζάχαρης. Παράλληλα πολλοί από εμάς θεωρούμε πως η φρουκτόζη αποτελεί ιδανική αντικαταστάτρια της ζάχαρης αν θέλουμε να χάσουμε περιττά κιλά, θεωρώντας πως η πρώτη έχει λιγότερες θερμίδες.
Μάλιστα τα τελευταία χρόνια επικράτησε η άποψη πως η φρουκτόζη είναι καλύτερης ποιότητας σάκχαρο από την κοινή μας ζάχαρη και προτάθηκε σαν φυσικό γλυκαντικό σε αρκετά τρόφιμα. Ισχύει τελικά κάτι τέτοιο ή μήπως η φρουκτόζη δεν είναι τόσο ακίνδυνη όσο την περιγράφουν;
Η κύρια διαφορά
Η κύρια διαφορά της φρουκτόζης από την γλυκόζη είναι ότι η φρουκτοζη μεταβολίζεται στο 100% στο συκώτι και αποθηκεύεται σαν λίπος γρηγορότερα, ενώ η γλυκόζη μόνο κατά το 20%. Δηλαδή όταν λαμβάνουμε 100 θερμίδες γλυκόζης, λιγότερο από μια 1 θερμίδα αποθηκεύεται σαν λίπος, όταν όμως λαμβάνουμε 100 θερμίδες φρουκτόζης, οι 30 θερμίδες αποθηκεύονται ως λίπος στο σώμα μας.
Όταν καταναλώνεται, αυξάνει με πιο αργό ρυθμό την γλυκόζη στο αίμα σε σχέση με την ζάχαρη και το μέλι, κάτι που είναι θετικό για τους διαβητικούς ασθενείς που δεν πρέπει να έχουν απότομη αύξηση του ζαχάρου τους, όμως η αντίσταση στην ινσουλίνη που η φρουκτοζη προκαλεί, εξελίσσεται σε μεταβολικό σύνδρομο και σακχαρώδη διαβήτη. Η κατανάλωση γλυκόζης, δεν προκαλεί αντίσταση στην ινσουλίνη στον ίδιο βαθμό.
Στην συνέχεια του μεταβολισμού της, ένα μέρος της μετατρέπεται σε ενεργό γλυκερόλη, η οποία χρησιμοποιείται ως υπόστρωμα για την μετατροπή των ελεύθερων λιπαρών οξέων σε τριγλυκερίδια, με συνεπακόλουθη αύξηση της χοληστερίνης και των τριγλυκεριδίων, κάτι που δεν συμβαίνει με την γλυκόζη.
Eπίσης η φρουκτοζη έχει αρνητική επίδραση σε δύο ορμόνες που σχετίζονται με τον κορεσμό και την πείνα, την γκρελίνη και τη λεπτίνη αντίστοιχα. Η πρόσληψη φρουκτόζης δημιουργεί έναν φαύλο κύκλο πείνας με αυξημένη πρόσληψη φαγητού και αυξημένη αποθήκευση λίπους.
Τέλος, από θερμιδικής άποψης, η φρουκτόζη έχει τις ίδιες θερμίδες με την ζάχαρη και το μέλι.
Καταλήγοντας
Η φρουκτόζη δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να θεωρηθεί ως η βέλτιστη εναλλακτική αντί της ζάχαρης. Το καλύτερο θα είναι να μειωθεί η ποσότητα πρόσληψης και των δύο ή να αντικατασταθεί η κοινή ζάχαρη από την μαύρη ή τη ζάχαρη καρύδας.