Η χρόνια κόπωση χαρακτηρίζεται από επίμονη, υποτροπιάζουσα κόπωση διάρκειας μεγαλύτερης του εξαμήνου, που επηρεάζει σημαντικά την ικανότητα του ατόμου να ανταποκριθεί στις καθημερινές του υποχρεώσεις.
Η χρόνια κόπωση διαφοροποιείται από άτομο σε άτομο, ανάλογα με τα αίτια που την προκαλούν. Όταν υπάρχει συγκεκριμένο υποκείμενο νόσημα ή παράγοντας που ευθύνεται για την κόπωση τότε πρόκειται για δευτεροπαθή κόπωση εάν όχι, τότε πρόκειται για ιδιοπαθή κόπωση. Όταν η χρόνια κόπωση είναι ιδιοπαθής και ταυτόχρονα υπάρχουν τέσσερα τουλάχιστον από τα παρακάτω συμπτώματα παρόντα για πάνω από έξι μήνες, αποκαλείται ιδιοπαθές σύνδρομο χρόνιας κόπωσης ή απλά σύνδρομο χρόνιας κόπωσης:
· Διαταραχές της μνήμης και της συγκέντρωσης που δεν προκαλούνται από φάρμακα, αλκοόλ ή ουσίες
· Μυϊκοί πόνοι
· Πόνοι στις αρθρώσεις
· Ύπνος που δεν ξεκουράζει
· Κακουχία μετά από άσκηση
· Εμφάνιση πονοκεφάλου που δεν προϋπήρχε
· Ευαίσθητοι τραχηλικοί ή μασχαλιαίοι λεμφαδένες
· Πονόλαιμος
Ο ασθενής που προσέρχεται στο ιατρείο χρησιμοποιεί συχνά τον συνοπτικό όρο σύνδρομο χρόνιας κόπωσης για να αναφερθεί σε κάθε περίπτωση χρόνιας κόπωσης, που τον προσβάλλει. Στην ιατρική επιστημονική κοινότητα όμως ο όρος σύνδρομο χρόνιας κόπωσης είθισται να χρησιμοποιείται συνοπτικά για να υποδηλώσει το ιδιοπαθές σύνδρομο χρόνιας κόπωσης, που έχει τα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά που προαναφέρθηκαν.
Τόσο το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης όσο και οι περιπτώσεις ιδιοπαθούς κόπωσης οφείλονται σε γενικευμένη διαταραχή του οργανισμού, είναι δηλαδή πολυσυστηματικά νοσήματα. Τα σύνδρομα αυτά επέρχονται ως αποτέλεσμα γενικευμένων δυσλειτουργιών που αφορούν την ικανότητα του ανοσοποιητικού συστήματος να αμύνεται σε εξωτερικούς παράγοντες, την ικανότητα του νευρικού συστήματος να επεξεργάζεται ερεθίσματα, την επάρκεια της ενεργειακής εφεδρείας των κυττάρων.
Οι σημαντικότερες εναλλακτικές ιατρικές μέθοδοι που χρησιμοποιούνται συμπληρωματικά (ή και εναλλακτικά σε ορισμένες περιπτώσεις) με καλά αποτελέσματα στην περίπτωση του συνδρόμου χρόνιας κόπωσης και της ιδιοπαθούς κόπωσης είναι:
Α. Η διατροφική θεραπεία
Η διατροφική θεραπεία περιλαμβάνει τρόφιμα και ποτά που αυξάνουν τις ενεργειακές εφεδρείες του σώματος και σταθεροποιούν το ανοσοποιητικό σύστημα που έχει σημαντικό ρόλο στην εκδήλωση της χρόνιας κόπωσης. Χαρακτηριστικοί εκπρόσωποι τροφίμων «υψηλής ενέργειας» είναι τα φρέσκα φρούτα, τα λαχανικά, οι ντομάτες, τα καρότα, τα ψάρια, το extra παρθένο ελαιόλαδο, τα καρύδια (όχι πάνω από πέντε ημερησίως), τα αμύγδαλα (όχι πάνω από πέντε ημερησίως), το γιαούρτι, το ξινόγαλα το κακάο (όχι πάνω από ένα φλιτζάνι ημερησίως), το πράσινο τσάι (όχι πάνω από ένα φλιτζάνι ημερησίως), ο καφές (όχι πάνω από ένα φλιτζάνι ημερησίως). Μετά από τη σωστή ιατρική εξέταση, λήψη σωστού διατροφικού ιστορικού και ορισμένες βασικές εργαστηριακές εξετάσεις το γενικό αυτό διατροφικό αυτό πρόγραμμα τροποποιείται με εξατομικευμένες διατροφικές παρεμβάσεις και χορήγηση διατροφικών συμπληρωμάτων υψηλής ενέργειας.
Β. Η φυσική φαρμακευτική θεραπεία
Περιλαμβάνει την χορήγηση φαρμάκων, τα οποία είναι 100% φυσικά και αποτελούνται συνήθως μόνο από συμπυκνώματα βοτάνων. Τα φαρμακευτικά βότανα είναι σημαντικό όπλο στην φαρέτρα παραδοσιακών θεραπευτικών όπως η κινέζικη ιατρική, η αρχαία ελληνική ιατρική, η ευρωπαϊκή βοτανοθεραπεία. Το είδος των χορηγούμενων εναλλακτικών φαρμάκων εξαρτάται από τα ευρήματα της ιατρικής εξέτασης και το ιατρικό ιστορικό του πάσχοντος. Η ιατρική εξέταση είναι επιβεβλημένη διότι αν και τα περισσότερα βότανα είναι ασφαλή, ορισμένα μπορεί να έχουν σημαντικές ανεπιθύμητες ενέργειες ανάλογα με τον ασθενή, με δεδομένη την ολιστική τους επίδραση.
Τι πρέπει επίσης να γνωρίζετε:
1. Οι εναλλακτικές θεραπευτικές πρακτικές, δρουν φυσικά, πιο βαθμιαία από το χημικό φάρμακο και σε βάθος, γεγονός που απαιτεί συχνά περισσότερο χρόνο από το χημικό φάρμακο για την εμφάνιση ορατών αποτελεσμάτων, ενώ χρειάζονται αρκετές φορές υψηλού βαθμού διατροφική πειθαρχία ή αλλαγές σε ορισμένες συνήθειες της καθημερινότητας.
2. Η εναλλακτική θεραπεία δεν δρα μόνο στο σύμπτωμα της κόπωσης, αλλά επιδρά συνολικά στον οργανισμό και έχει πολλές ευεργετικές μεταβολικές επιδράσεις.
3. Παρά την ευρεία συμπληρωματική χρήση των εναλλακτικών ιατρικών μεθόδων από το ιατρικό σώμα στην Ευρώπη, την Κίνα και τις ΗΠΑ, στην Ελλάδα δυστυχώς επικρατεί άγνοια.
Αναστασία Προκοπάκη, Ιατρός Ειδικός Παθολόγος, Φρακγοπούλου 10 Κηφησιά