Οι στατίνες είναι μια κατηγορία φαρμάκων, που χρησιμοποιείται ευρέως για την μείωση της LDL (“κακής”) χοληστερόλης.
Αν και είναι αποτελεσματικές στην μείωση της χοληστερόλης και του κινδύνου για έμφραγμα, ή εγκεφαλικό επεισόδιο, οι στατίνες έχουν κάποιες πιθανές παρενέργειες. Μερικές από αυτές είναι:
- απώλεια μνήμης
- σύγχυση
- νεφρική βλάβη
- ηπατική βλάβη
Αλλά ευτυχώς, όλες αυτές οι παρενέργειες είναι σπάνιες. Μια άλλη παρενέργεια είναι ο αυξημένος κίνδυνος καταρράκτη στα μάτια.
Ο καταρράκτης είναι θολές περιοχές στο μάτι που οδηγούν σε εξασθενημένη όραση. Γενικά αναπτύσσεται αργά με την πάροδο του χρόνου, επηρεάζοντας το ένα ή και τα δύο μάτια, οδηγώντας σε όλο και πιο θολή όραση. Ως επί το πλείστον, αντιμετωπίζεται με χειρουργική επέμβαση, που αποκαθιστά την όραση.
Βασικά σημεία της έρευνας για τις στατίνες και την πιθανότητα καταρράκτη
Σύμφωνα με νέα έρευνα, τα άτομα που έχουν γενετικές παραλλαγές, οι οποίες σχετίζονται με την μείωση της LDL-χοληστερόλης με τρόπο παρόμοιο με τις στατίνες, φαίνεται να έχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καταρράκτη και ανάγκη για χειρουργική επέμβαση καταρράκτη. Αυτό είναι το κεντρικό συμπέρασμα από την έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Journal of the American Heart Association.
Προηγούμενες έρευνες έχουν ήδη δείξει ότι τα φάρμακα με στατίνες μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο καταρράκτη. Σε αυτήν την μελέτη, οι ερευνητές διερεύνησαν εάν ορισμένα γονίδια, που μιμούνται τη δραστηριότητα των στατινών, μπορεί επίσης να αυξήσουν ανεξάρτητα τον κίνδυνο εμφάνισης καταρράκτη.
Τα φάρμακα με στατίνες μειώνουν τα επίπεδα της LDL-χοληστερόλης, αναστέλλοντας ένα ένζυμο που ονομάζεται HMGCR. Προηγούμενες ερευνητικές προσπάθειες επιβεβαίωσαν ότι παραλλαγές στο HMGCR του ανθρώπινου γονιδιώματος επηρεάζουν τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι μεταβολίζουν τη χοληστερόλη.
“Καταφέραμε να δημιουργήσουμε μια σύνδεση μεταξύ γενετικών παραλλαγών που μιμούνται την αναστολή του HMGCR και την ανάπτυξη καταρράκτη”, δήλωσε ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, δρ. Jonas Ghouse. “Δεν μπορέσαμε να βρούμε καμία συσχέτιση μεταξύ νεότερων φαρμάκων κατά της χοληστερόλης, τα οποία δεν περιέχουν στατίνες, και του κινδύνου καταρράκτη. Επομένως ο αυξημένος κίνδυνος καταρράκτη συνδέεται ειδικά με τις στατίνες. Ωστόσο, είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι τα οφέλη των στατινών για την μείωση της LDL χοληστερόλης υπερτερούν πλήρως του μικρού κινδύνου καταρράκτη και η χειρουργική επέμβαση καταρράκτη είναι αποτελεσματική και ασφαλής”.
Η μελέτη κατέληξε στα εξής:
- Η ανάλυση της επίδρασης των παραλλαγών στο HMGCR, ανέδειξε το ποιοι έχουν αυξημένο κίνδυνο καταρράκτη και ανάγκη για αντίστοιχη χειρουργική επέμβαση. Κάθε μείωση της LDL χοληστερόλης κατά 38,7 mg/dL συσχετίστηκε με 14% υψηλότερο κίνδυνο καταρράκτη και 25% υψηλότερο κίνδυνο χειρουργικής επέμβασης καταρράκτη.
- Σε σύγκριση με τους μη φορείς παραλλαγών στο HMGCR, οι φορείς αυτών των σπάνιων μεταλλάξεων είχαν πάνω από 4,5 φορές περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν καταρράκτη και πάνω από 5 φορές περισσότερες πιθανότητες να υποβληθούν σε χειρουργική επέμβαση καταρράκτη.
Σύμφωνα με τους συγγραφείς, ένας σημαντικός περιορισμός της μελέτης είναι ότι ενώ η μεταφορά αυτών των γενετικών παραλλαγών αποτελεί δια βίου κίνδυνο για την ανάπτυξη καταρράκτη, αυτός ο κίνδυνος δεν θα πρέπει να αξιολογείται το ίδιο για άτομα που αρχίζουν να παίρνουν στατίνες αργότερα στη ζωή τους.
Απαιτείται, πάντως, περαιτέρω αξιολόγηση αυτής της συσχέτισης σε περισσότερες κλινικές δοκιμές, για να επιβεβαιωθούν αυτά τα ευρήματα.
“Οι συσχετίσεις που βρήκαμε αφορούν τη δια βίου θεραπεία, ενώ η θεραπεία με στατίνες συνήθως εμφανίζεται αργότερα στη ζωή”, παραδέχτηκε ο δρ. Ghouse, αλλά επισήμανε: “Ωστόσο, υπάρχει μια συγκεκριμένη ομάδα ασθενών που διαγιγνώσκονται με υψηλή χοληστερόλη στην παιδική ηλικία και ξεκινούν θεραπεία με στατίνες σε νεαρή ηλικία. Αυτοί οι ασθενείς πρέπει να παρακολουθούνται πιο προσεκτικά για καταρράκτη”.