Ενα βιολογικό ρολόι στο γενετικό μας υλικό ανακάλυψε Αμερικανός επιστήμονας, ο οποίος υποστηρίζει ότι στο προσεχές μέλλον θα μπορεί να επιβραδύνει το πέρασμα του χρόνου και ίσως να αντιστρέφει τη διαδικασία της γήρανσης.
Το βιολογικό αυτό ρολόι «μετράει» τη βιολογική ηλικία των ιστών και των οργάνων. Πολλοί υγιείς ιστοί γερνούν με την ίδια ταχύτητα με ολόκληρο το σώμα, ενώ για ορισμένους η γήρανση επέρχεται ταχύτερα ή αργότερα. Η ηλικία των άρρωστων οργάνων ποικίλλει και συχνά είναι δεκάδες χρόνια γηραιότερα από τους υγιείς ιστούς του ιδίου ατόμου.
Οι ερευνητές πιστεύουν ότι η αποκρυπτογράφηση αυτών των μηχανισμών που διέπουν τη λειτουργία του βιολογικού ρολογιού θα τους βοηθήσει να κατανοήσουν το φαινόμενο της γήρανσης και πιθανώς να τους οδηγήσει στην εξεύρεση νέων φαρμάκων με τα οποία θα την καθυστερούν. Το ενδιαφέρον του κόσμου και των ειδικών για οτιδήποτε θα μπορούσε να επιβραδύνει τα γηρατειά είναι τεράστιο, αφού αποτελούν και τον σημαντικότερο επιβαρυντικό παράγοντα στην εμφάνιση πολλών ασθενειών.
«Ομολογουμένως θα είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον να βρούμε θεραπείες με τις οποίες θα ξανακουρδίσουμε το βιολογικό μας ρολόι», εξηγεί ο Στίβεν Χόρβαθ, καθηγητής Γενετικής και Βιοστατιστικής στο Πανεπιστήμιο Μπέρκλεϊ.
Ο Χόρβαθ μελέτησε γενετικό υλικό από 8.000 δείγματα τα οποία ελήφθησαν από 51 διαφορετικά υγιή και καρκινικά κύτταρα και ιστούς. Ειδικότερα ο δρ Χόρβαθ αναζήτησε τον τρόπο που μεταβάλλεται η διαδικασία της μεθυλίωσης με το πέρασμα των ετών. Οπως διαπίστωσε, η μεθυλίωση 353 δεικτών DNA άλλαζε αναλόγως της ηλικίας και συνεπώς αυτοί οι δείκτες θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν σαν βιολογικό ρολόι, το οποίο κινούνταν με μεγαλύτερη ταχύτητα γύρω από την ηλικία των 20 ετών και μετά επιβραδυνόταν και ακολουθούσε σταθερότερους ρυθμούς. Κατά πόσον οι μεταβολές του DNA προκαλούνταν εξαιτίας της γήρανσης του οργανισμού ή αν ήταν αυτοί που προκαλούσαν τα γηρατειά παραμένει άγνωστο.
Το ρολόι έχει ήδη αποκαλύψει μερικά εκπληκτικά αποτελέσματα. Μελέτη που έγινε σε υγιείς καρδιακούς ιστούς έδειξε ότι η βιολογική τους ηλικία είναι κατά εννέα έτη μικρότερη από την αναμενόμενη. Αντιθέτως, οι ιστοί του γυναικείου μαστού γερνούν πολύ ταχύτερα από το υπόλοιπο σώμα (κατά μέσον όρο, δύο χρόνια ταχύτερα). Επίσης οι ιστοί που είναι άρρωστοι γερνούν με διαφορετικές ταχύτητες, με τους καρκίνους να επιταχύνουν το ρολόι κατά περίπου 36 χρόνια. Χαρακτηριστικά, ιστοί καρκίνου του εγκεφάλου που ελήφθησαν από παιδιά είχαν βιολογική ηλικία 80 ετών.
«Ο ιστός των γυναικείων μαστών μοιάζει να είναι πιο ηλικιωμένος από όλους τους άλλους ιστούς του σώματος. To πιο ενδιαφέρον είναι ότι ο καρκίνος του μαστού είναι ο πιο διαδεδομένος καρκίνος στις γυναίκες. Επίσης η ηλικία είναι ένας από τους βασικότερους επιβαρυντικούς παράγοντες, γεγονός που εξηγεί γιατί ο καρκίνος του μαστού είναι τόσο διαδεδομένος», τονίζει ο Αμερικανός ερευνητής. Ο υγιής ιστός γύρω από τον καρκινικό όγκο είναι κατά μέσο όρο δώδεκα χρόνια γηραιότερος από τους υπόλοιπους ιστούς.
Τέλος, όπως αναφέρει ο ερευνητής στην επιθεώρηση Genome Biology, το βιολογικό ρολόι μηδενίζεται όταν τα κύτταρα επαναπρογραμματίζονται και επιστρέφουν στο στάδιο των βλαστοκυττάρων, διαδικασία που αποδεικνύει ότι είναι δυνατόν να γυρίσουμε τους δείκτες του ρολογιού πίσω.
kathimerini.gr