Η πανδημία COVID-19 ενίσχυσε τη χρήση του διαδικτύου και του darknet για την παράνομη αγορά ναρκωτικών.
Οι ταξιδιωτικοί περιορισμοί και άλλα μέτρα κοινωνικής αποστασιοποίησης που τέθηκαν σε εφαρμογή για τον περιορισμό της πανδημίας COVID-19 φαίνεται ότι ευθύνονται για τις ελλείψεις και τις υψηλότερες τιμές ορισμένων ναρκωτικών στην παράνομη αγορά, κυρίως σε επίπεδο λιανικής.
Η αύξηση της διαδικτυακής διακίνησης ναρκωτικών μέσω κρυπτογραφημένων επικοινωνιών αντικατοπτρίζει τους τρόπους προσαρμογής από πλευράς των οργανωμένων εγκληματικών ομάδων, προκειμένου να διασφαλίσουν την αδιάλειπτη προσφορά σε επίπεδο χονδρικής, και θέτει πρόσθετες προκλήσεις για τις Αρχές επιβολής του νόμου, σύμφωνα με αναφορές και πληροφορίες των διωκτικών Αρχών, του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου για τα Ναρκωτικά (EMCDDA) και της Εuropol.
Καινοτόμες υπηρεσίες θεραπείας:
H COVID-19 παρεμπόδισε τη διαθεσιμότητα και παροχή υπηρεσιών θεραπείας, αλλά, όπου ήταν δυνατόν, οι υπηρεσίες συμπληρώθηκαν εν μέρει από τηλεϊατρική και άλλα καινοτόμα θεραπευτικά μοντέλα, για να συνεχιστεί η παροχή θεραπείας σε ολόκληρη την περιοχή.
Η παράνομη παρασκευή συνθετικών ναρκωτικών λαμβάνει χώρα ολοένα και περισσότερο στην Ανατολική Ευρώπη, όπως αποδεικνύεται από την εξάρθρωση τόσο μικρών όσο και μεγάλων επιχειρήσεων.
Μια ανησυχητική τάση είναι η αυξανόμενη ανίχνευση παράνομης παρασκευής συνθετικών ναρκωτικών σε χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, σε αντίθεση με τις παραδοσιακές χώρες προέλευσης για διεγερτικά τύπου αμφεταμίνης που βρίσκονται στη Βόρεια και τη Δυτική Ευρώπη.
Λαθραίες επιχειρήσεις ποικίλων μεγεθών εξαρθρώθηκαν στην Ουκρανία, τη Λευκορωσία και τη Ρωσική Ομοσπονδία.
Κάνναβη και κοκαΐνη τα χρησιμοποιούμενα ναρκωτικά στην Ευρώπη
Η κάνναβη και η κοκαΐνη είναι τα πιο συχνά χρησιμοποιούμενα ναρκωτικά στην Ευρώπη. Τα ποσοστά ενέσιμης χρήσης ναρκωτικών στην Ανατολική Ευρώπη είναι τα υψηλότερα στον κόσμο.
Πάνω από το ένα τέταρτο του πληθυσμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης, περισσότερα από 92 εκατομμύρια άτομα ηλικίας 15-64 ετών, εκτιμάται ότι έχουν δοκιμάσει παράνομα ναρκωτικά κατά τη διάρκεια της ζωής τους, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Έκθεση για τα Ναρκωτικά του 2018.
-Η κάνναβη παραμένει το πιο χρησιμοποιούμενο παράνομο ναρκωτικό στην περιοχή, με εκτιμώμενη ετήσια επικράτηση 5,4 τοις εκατό το παραπάνω έτος.
–Η κοκαΐνη είναι το δεύτερο πιο δημοφιλές παράνομο ναρκωτικό που χρησιμοποιείται στην Ευρώπη, και η Δυτική και Κεντρική Ευρώπη κατέγραψαν το 2018 για την κοκαΐνη ποσοστό επικράτησης κατά το προηγούμενο έτος 1,4 τοις εκατό.
Η Ανατολική Ευρώπη συνέχισε να είναι η περιοχή με την υψηλότερη παγκόσμια επικράτηση ατόμων που κάνουν ενέσιμη χρήση ναρκωτικών μεταξύ των ηλικιών 15-64 ετών, περίπου 5,5 φορές υψηλότερη από τον παγκόσμιο μέσο όρο.
Αρκετές ευρωπαϊκές χώρες κάνουν βήματα προς τη νομιμοποίηση της χρήσης κάνναβης για μη ιατρικούς σκοπούς.
Αρκετές χώρες εξετάζουν ή δημιουργούν προγράμματα μη ιατρικής κάνναβης.
Η Ολλανδία έγινε η πρώτη ευρωπαϊκή χώρα που νομιμοποίησε, αν και προσωρινά για δοκιμαστική περίοδο τεσσάρων ετών, την καλλιέργεια και την πώληση κάνναβης για μη ιατρικούς σκοπούς σε επιλεγμένα «coffee shops» 10 δήμων.
Η κάνναβη απαιτείται να είναι τοπικής προέλευσης, προερχόμενη από κυβερνητικά αδειοδοτημένους ολλανδούς παραγωγούς, με την πρώτη συγκομιδή να αναμένεται το 2021.
Άλλες χώρες που μελετούν τη νομιμοποίηση της κάνναβης για μη ιατρικούς σκοπούς είναι το Λουξεμβούργο, το οποίο συνέχισε να επεξεργάζεται νομοθετικό σχέδιο, και η Ελβετία, η οποία έχει εγκρίνει μια μακροπρόθεσμη μελέτη για την εξέταση των πιθανών επιπτώσεων ενός τέτοιου μέτρου.
Το INCB υπενθυμίζει σε όλα τα μέρη της Σύμβασης του 1961, όπως τροποποιήθηκε από το Πρωτόκολλο του 1972, ότι το άρθρο 4 (γ) της Σύμβασης αυτής περιορίζει αποκλειστικά σε ιατρικούς και επιστημονικούς σκοπούς την παραγωγή, παρασκευή, εξαγωγή, εισαγωγή, διανομή, εμπορία, χρήση και κατοχή ναρκωτικών και ότι τυχόν μέτρα που επιτρέπουν τη μη ιατρική χρήση κάνναβης παραβιάζουν τις νομικές υποχρεώσεις των μερών.
Διακίνηση ναρκωτικών μέσω νησιωτικών χωρών και εδαφών του Ειρηνικού συνεχίζεται στην Ωκεανία
Αυξάνεται η εγχώρια ζήτηση για μεθαμφεταμίνη και κοκαΐνη.
Τα ναρκωτικά συνεχίζουν να διακινούνται σε μεγάλες ποσότητες μέσω των νησιωτικών χωρών και εδαφών του Ειρηνικού και να μεταφέρονται στην Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία.
Επίσης, υπάρχει αυξημένη διακίνηση μεθαμφεταμίνης.
Η εγχώρια ζήτηση μεθαμφεταμίνης και κοκαΐνης αυξάνεται στις νησιωτικές χώρες του Ειρηνικού.
Τα στοιχεία σχετικά με την έκταση της χρήσης ναρκωτικών και της ζήτησης θεραπείας σε χώρες και εδάφη των νησιωτικών χωρών του Ειρηνικού, παραμένουν κατ΄ ουσίαν ανύπαρκτα.
Δεν έχουν υπογράψει όλα τα νησιωτικά κράτη του Ειρηνικού τις τρεις διεθνείς συμβάσεις ελέγχου των ναρκωτικών.
Η απουσία αυτού του διεθνούς νομικού πλαισίου, σε συνδυασμό με την αυξανόμενη εγχώρια ζήτηση ναρκωτικών και τις περιορισμένες εθνικές και περιφερειακές δυνατότητες των νησιωτικών χωρών και εδαφών του Ειρηνικού, καθιστούν αυτές τις χώρες και τα εδάφη πιο ευάλωτα στη διακίνηση ναρκωτικών, στην παράνομη παρασκευή ναρκωτικών και σε συναφή εγκλήματα, συμπεριλαμβανομένης της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και διαφθορά.
Το INCB καλεί όλα τα νησιωτικά κράτη του Ειρηνικού που δεν είναι ακόμη συμβαλλόμενα μέρη στις συμβάσεις να προσχωρήσουν σε αυτές το συντομότερο δυνατό.
Το INCB υπενθυμίζει ότι οι εξελίξεις που επιτρέπουν τη μη ιατρική χρήση κάνναβης έρχονται σε αντίθεση με τις διεθνείς συμβάσεις ελέγχου των ναρκωτικών.
-Η πανδημία COVID-19 επηρεάζει τα πρότυπα χρήσης ναρκωτικών.
Η ανάλυση των λυμάτων παρείχε πληροφορίες σχετικά με τον αντίκτυπο της πανδημίας COVID-19 στην κατανάλωση ναρκωτικών για περίπου το 56% του πληθυσμού της Αυστραλίας.
Επίπεδα ρεκόρ στην κατανάλωση μεθαμφεταμίνης και ηρωίνης καταγράφηκαν εκτός των πρωτευουσών, ενώ στις πρωτεύουσες καταγράφηκαν υψηλά επίπεδα κοκαΐνης και κάνναβης.
Η συνολική κατανάλωση κάνναβης αυξήθηκε και η χρήση «έκσταση» μειώθηκε.
Αυξανόμενη με γοργούς ρυθμούς είναι η τάση χρήσης ναρκωτικών παγκοσμίως, λόγω της πανδημίας.
Πηγή: ΚΕΘΕΑ – Ετήσια έκθεση 2020 της Διεθνούς Επιτροπής του ΟΗΕ για τον Έλεγχο των ναρκωτικών