Η νέα τάση στα αρώματα φαίνεται πως είναι αυτά που δημιουργούνται και δοκιμάζονται από… ρομπότ, πρόκειται για μια επαναστατική ιδέα.
Ένα μέλλον όπου τα νέα αρώματα θα δοκιμάζονται πρώτα από ρομπότ; Φαίνεται να είναι ήδη εδώ. Πολλές εταιρείες αρωματοποιίας χρησιμοποιούν ήδη την τεχνητή νοημοσύνη στις δοκιμές τους, όπως είπε ο αρωματοποιός Φρανσίς Κιουρκτζιάν, του ομώνυμου οίκου (Maison Francis Kurkdjian) σε νέο ρεπορτάζ του αμερικανικού Elle. O ίδιος πιστεύει, ωστόσο, ότι το αποτέλεσμα δεν είναι τίποτα «ξεχωριστό, τολμηρό, εντυπωσιακό – χωρίς τον ανθρώπινο παράγοντα, έχεις απλώς ένα μείγμα».
Άρωμα Αιγαίου από ρομπότ
Άλλα brands όμως δεν φαίνεται να συμμερίζονται την άποψή του. Όπως η βραζιλιάνικη εταιρεία O Boticario, που το 2017 συνεργάστηκε με την IBM Research στην ανάπτυξη δύο αρωμάτων με την έγκριση της τεχνολογίας. Η IBM Research, με τη σειρά της, δημιούργησε έναν αλγόριθμο βασισμένο σε πάνω από 1,8 εκατομμύριο αρωματικές συνθέσεις, τον οποίο μάλιστα ονόμασε Philyra, από την αρχαιοελληνική θεότητα Φιλύρα των αρωμάτων. Ένας αρωματοποιός που συνεργάστηκε για το πρότζεκτ, ο Ντέιβιντ Έιπελ, δηλώνει εντυπωσιασμένος από τον τρόπο με τον οποίο η τεχνητή νοημοσύνη πειραματιζόταν μέχρι να βρει την καλύτερη ευωδιά.
«Είδα να συμβαίνει μια επανάσταση, σαν να παρακολουθώ έναν νέο αρωματοποιό επί το έργον. Ήταν αξιοσημείωτο».
Η δημιουργία του αλγόριθμου ονομάστηκε Egeo (υποθέτουμε από το Αιγαίο Πέλαγος), κυκλοφόρησε σε δύο εκδοχές, αντρικό και γυναικείο άρωμα, και «αν κρίνουμε τουλάχιστον από τον αριθμό των Βραζιλιάνων vloggers που το συζητούσαν στο YouTube, είχε επιτυχία» κατά το άρθρο.
Παρ’ όλα αυτά, ο Έιπελ πιστεύει ότι οι αλγόριθμοι, τουλάχιστον, για την ώρα, δεν μπορούν να αναπτύξουν αυτόνομα ένα επιτυχημένο άρωμα, αλλά είναι η αλληλεπίδρασή τους με τον άνθρωπο αυτή που μπορεί να προχωρήσει τη δημιουργική διαδικασία προς τη σωστή κατεύθυνση.
«Εμείς τους χρησιμοποιούμε ως εργαλείο, όχι εκείνοι εμάς» όπως συνοψίζει ο αρωματοποιός.
Πράσινη τεχνολογία
Σε κάθε περίπτωση, η διαδικασία της αρωματοποιίας απέχει πλέον από την παραδοσιακή εικόνα της χαρισματικής «μύτης» που αναμειγνύει αρώματα σε μικροσκοπικά μπουκαλάκια σε ένα εργαστήριο γεμάτο με ελιξίρια. Όλο και περισσότερες εταιρείες καταφεύγουν στις ηλεκτρονικές βάσεις δεδομένων όπου διαφορετικά υλικά αναμειγνύονται εικονικά και κατόπιν τα λογισμικά αναλαμβάνουν να εξισορροπήσουν τις αρωματικές νότες τους. Ό,τι τους λείπει σε συναίσθημα, το κερδίζουν σε παραγωγικότητα καθώς με αυτό τον τρόπο δεν λείπουν, μεν, οι δοκιμές με αληθινά δείγματα, αλλά περιορίζεται ο αριθμός τους μέχρι ο αρωματοποιός να φτάσει σε ένα ικανοποιητικό αποτέλεσμα.
Κάποια λογισμικά, μάλιστα, φέρνουν πιο κοντά την αρωματοποιία στο ζητούμενο της βιωσιμότητας του περιβάλλοντος. Πολλά από τα σύγχρονα αρώματα απελευθερώνουν βλαβερούς ρύπους στην ατμόσφαιρα και συντελούν στη σπατάλη των φυσικών πόρων. Αλλά αυτό αντιμετωπίζεται με προγράμματα τεχνητής νοημοσύνης όπως το Muse, της ελβετικής αρωματοποιίας Firmenich, που τη βοηθάει να αναπτύσσει πιο «πράσινες» συνθέσεις – για παράδειγμα προτείνοντας υλικά που μπορούν να αντικαταστήσουν το απειλούμενο σανταλόξυλο.
Εφαρμογές κινητού για DIY αρώματα
Πολλές εταιρείες αποφεύγουν να προβάλουν τις τεχνολογικές εφαρμογές που χρησιμοποιούν για ένα προϊόν τόσο στενά συνδεδεμένο με το συναίσθημα όσο το άρωμα, άλλες όμως τις προτείνουν και στους καταναλωτές. Όπως η εταιρεία Sommelier du Parfum με την ομώνυμη εφαρμογή κινητού μέσα από την οποία, αφού κάνουμε ένα τεστ προσωπικότητας, μας προτείνει τα αρώματα που είναι πιο πιθανό να μας αρέσουν.
Ή όπως το ολλανδικό brand Algorithmic Perfumery, που ανεβαίνει επίπεδο δίνοντάς μας τη δυνατότητα μέσα από μια διαδικτυακή πλατφόρμα να συνθέσουμε το δικό μας άρωμα. «Δοκιμάζουμε πολλούς αλγόριθμους ταυτόχρονα και κάποιες φορές στο τέλος της μέρας, βλέπουμε τα δεδομένα να ευνοούν τον έναν από αυτούς» λέει εκπρόσωπος της εταιρείας Algorithmic Perfumery, προσθέτοντας ότι «είμαστε πραγματικά ενθουσιασμένοι γιατί πλησιάζουμε προς ένα ποσοστό επιτυχίας 100%». Αν έγραφε σήμερα ο Πάτρικ Ζίσκιντ το μυθιστόρημά του «Το άρωμα», ίσως αντικαθιστούσε τον σκοτεινό αρωματοποιό του με ένα ρομπότ, στο εμμονικό κυνήγι του τέλειου ελιξιρίου.