Το πάγκρεας είναι ένα βασικό όργανο στο σώμα, το οποίο βρίσκεται στο πίσω μέρος της κοιλιάς, κάτω από το στομάχι.
Στον οργανισμό, εκτελεί δύο βασικούς ρόλους:
–παράγει πεπτικά υγρά (ένζυμα) τα οποία συμβάλουν στη διάσπαση των τροφών και,
–ορμόνες -ανάμεσά τους ινσουλίνη- που ελέγχου τη χρήση σακχάρων και αμύλου από το σώμα.
Τα αίτια του καρκίνου του παγκρέατος
Οι ειδικοί δεν γνωρίζουν ακριβώς τι προκαλεί τη συγκεκριμένη μορφή καρκίνου.
Μπορεί να οφείλεται σε μεταλλάξεις γονιδίων, ενώ άλλοι παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνουν:
-το κάπνισμα,
-την ηλικία (συνήθως διαγιγνώσκεται σε ανθρώπους άνω των 45 ετών),
-τον διαβήτη,
-τη χρόνια παγκρεατίτιδα,
-την κίρρωση του ήπατος,
-οικογενειακό ιστορικό της νόσου,
-το φύλο (είναι πιο συχνός στους άντρες) και την,
-παχυσαρκία.
Συμπτώματα που πρέπει να γνωρίζει ο γιατρός μας
Σύμφωνα με διεθνείς πηγές όπως το American Cancer Society ο καρκίνος του παγκρέατος αργεί να εκδηλώσει συμπτώματα και κατ’ επέκταση καθυστερεί η διάγνωσή του.
Ένα από τα συμπτώματα που μπορεί να προκαλεί είναι ο πόνος στο επάνω τμήμα του στομάχου και μερικές φορές στην πλάτη.
Ο πόνος αυτός μπορεί να επιδεινώνεται στην ξαπλωτή θέση, αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο πόνος στην κοιλιά ή στην πλάτη είναι αρκετά συνηθισμένο σύμπτωμα και οφείλεται συχνότερα σε άλλες παθήσεις.
Πιο συγκεκριμένα, και σύμφωνα με το ΚΕΦΙ (Σύλλογος Ασθενών Εθελοντών Φίλων Ιατρών Καρκίνου) τα συμπτώματα του καρκίνου του παγκρέατος μπορεί να περιλαμβάνουν τα παρακάτω, -δυστυχώς όμως όταν εκδηλωθούν στις περισσότερες περιπτώσεις αυτό σημαίνει ότι ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί τοπικά ή ακόμη και έξω κι από το πάγκρεας.
Ίκτερος: Ο ίκτερος είναι η κίτρινη χρώση των ματιών και του δέρματος.
Οι περισσότεροι ασθενείς με καρκίνο του παγκρέατος θα έχουν ίκτερο ως ένα από τα πρώτα τους συμπτώματα και προκαλείται από τη συσσώρευση χολερυθρίνης στους ιστούς.
Προσοχή: Ο καρκίνος του παγκρέατος δεν είναι η συνηθέστερη αιτία του ίκτερου.
Άλλες αιτίες, όπως:
-οι χολόλιθοι,
-η ηπατίτιδα και,
-άλλες ασθένειες του ήπατος και των χοληφόρων, προκαλούν ίκτερο σε μεγαλύτερη συχνότητα.
Σκουρόχρωμα ούρα: Μερικές φορές, το πρώτο σημείο του ίκτερου είναι τα σκουρόχρωμα ούρα.
Καθώς τα επίπεδα χολερυθρίνης στο αίμα αυξάνονται, τα ούρα αποκτούν χροιά σαν κονιάκ.
Ανοιχτόχρωμα ή λιπαρά κόπρανα: Η χολή δίδει στα κόπρανα το καφέ χρώμα τους.
Εάν ο χοληφόρος πόρος μπλοκαριστεί, τα κόπρανα μπορεί να είναι ανοιχτά ή λευκωπά.
Επίσης, εάν τα ένζυμα της χολής και του παγκρέατος δεν μπορούν να περάσουν στα έντερα για να βοηθήσουν στη διάσπαση των λιπών, τα κόπρανα μπορεί να γίνουν λιπαρά και να επιπλέουν στην τουαλέτα.
Μειωμένη όρεξη και απώλεια βάρους: Η ακούσια απώλεια βάρους είναι πολύ συχνή σε άτομα με καρκίνο του παγκρέατος.
Αυτοί οι άνθρωποι συχνά έχουν μικρή ή καθόλου όρεξη.
Ναυτία και έμετος: Εάν ο καρκίνος πιέζει το απώτερο άκρο του στομάχου, μπορεί να εμποδίσει ή δυσκολέψει τη διέλευση της τροφής.
Αυτό μπορεί να προκαλέσει ναυτία, έμετο και πόνο που τείνουν να είναι χειρότερα μετά το φαγητό.
Ενοχλήσεις δυσπεψίας: Εάν ο καρκίνος αποφράξει τον παγκρεατικό πόρο ο οποίος στο τελικό τμήμα του συνδέεται με τον κοινό χοληδόχο πόρο, μπορεί τα ένζυμα που προκαλούν την πέψη των λιπαρών γευμάτων να μην μπορούν να φτάσουν από τους πόρους αυτούς στο έντερο.
Αυτό προκαλεί:
-δυσπεψία μετά τα γεύματα με αίσθημα βάρους στο επιγάστριο,
-ναυτία ή,
-εμέτους.
Θρομβοεμβολικά επεισόδια: Ανεξήγητα θρομβοεμβολικά επεισόδια αποτελούν μερικές φορές την πρώτη εκδήλωση του παγκρεατικού καρκίνου.
Αφορούν αρτηρίες αλλά και επιπολής (επιφανειακές), καθώς και εν τω βάθει φλέβες.
Συμβαίνουν συνήθως σε προχωρημένη νόσο και συνήθως σε καρκίνους που εντοπίζονται στο σώμα ή στην ουρά του παγκρέατος.
Συχνή εντόπιση των εν τω βάθει φλεβών θρομβώσεων είναι τα κάτω άκρα.
Τα συμπτώματα τότε είναι:
-πόνος,
-οίδημα,
-θερμότητα,
-κυάνωση του προσβεβλημένου ποδιού.
Επιπλοκή τους είναι η απόσπαση τμήματος του θρόμβου από το θρομβωμένο αγγείο και η μεταφορά του στους πνεύμονες, με αποτέλεσμα δυσχέρεια στην αναπνοή ή πόνο στο στήθος.
Η κατάσταση αυτή ονομάζεται πνευμονική εμβολή.
Προσοχή: Η ύπαρξη θρομβοεμβολικού επεισοδίου δεν σημαίνει συνήθως ότι έχετε καρκίνο.
Η κατάσταση αυτή τις περισσότερες φορές οφείλεται σε άλλα αίτια.
Η συνέχεια
Στα αρχικά στάδια της νόσου, η διάγνωση μπορεί να γίνει με απεικονιστικές εξετάσεις όπως:
-υπερηχογράφημα ή,
-με αξονική τομογραφία.
Εάν ο γιατρός εντοπίσει κάτι “ύποπτο” θα κάνει βιοψία, ώστε να γίνει κυτταρολογική εξέταση.
Εάν επιβεβαιωθεί ότι πρόκειται για κακοήθεια, πιθανότατα θα χρειαστεί χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση του όγκου και θα ακολουθήσουν θεραπείες που θα βελτιώσουν τις πιθανότητες μακράς επιβίωσης του ασθενούς.
Σήμερα εκτός από τις κλασικές θεραπείες, όπως η χημειοθεραπεία, χρησιμοποιούνται στοχευμένες και εξατομικευμένες θεραπείες για τον καρκίνο που έχουν κυριολεκτικά “αλλάξει το τοπίο”, στον χώρο της θεραπείας του καρκίνου.