Η τεχνολογία του mRNA που χρησιμοποιείται σήμερα στα εμβόλια της COVID-19 μπορεί να χρησιμοποιηθεί επίσης και στην αντιμετώπιση του καρκίνου, σύμφωνα με αρκετούς ειδικούς.
Τα νεοπλασματικά κύτταρα παράγουν συγκεκριμένες πρωτεΐνες οι οποίες μπορεί να αποτελέσουν στόχο για την ανάπτυξη εμβολίων.
Η προσέγγιση αυτή έχει ήδη δοκιμαστεί με επιτυχία σήμερα, στην αντιμετώπιση του μελανώματος.
“Ωστόσο, η θεραπεία του καρκίνου είναι δυσκολότερη από την πρόληψή του.
Ας πάρουμε για παράδειγμα τον καρκίνο του τραχήλου.
Το εμβόλιο του HPV έχει βοηθήσει στον σημαντικό περιορισμό της συγκεκριμένης μορφής καρκίνου, επομένως καταλαβαίνουμε ότι αποτελεί μία πολύ αποτελεσματική στρατηγική πρόληψης.
Δυστυχώς, ωστόσο, δεν προσφέρει κανένα όφελος όταν χορηγείται ως θεραπεία“, επισημαίνει ο Αντώνιος Δημητρακόπουλος, Διευθυντής Γ΄ Παθολογικής Κλινικής Ερρίκος Ντυνάν Hospital.
Στα συνήθη εμβόλια, όπως αυτά της COVID-19, η χορήγηση του εμβολίου προετοιμάζει το ανοσοποιητικό σύστημα έτσι ώστε να αναγνωρίσει και να αντιμετωπίσει άμεσα τα σωματίδια του ιού σε μία μελλοντική συνάντηση με αυτά.
Τα εμβόλια του καρκίνου θα έχουν αντίστοιχη δράση, καθώς θα «εκπαιδεύουν» το ανοσοποιητικό σύστημα να αναγνωρίζει τα νεοπλασματικά κύτταρα με σκοπό να προληφθεί η εμφάνιση νέων μεταστάσεων.
“Θα μπορούν επίσης να χορηγηθούν ως ανοσοθεραπεία με σκοπό να καταστρέψουν τα ήδη υπάρχοντα νεοπλασματικά κύτταρα.
Η παραπάνω προσέγγιση μπορεί να εφαρμοστεί σχετικά εύκολα χάρη στη μεγάλη ευελιξία που προσφέρουν τα εμβόλια mRNA“, σημειώνει ο κ. Δημητρακόπουλος, προσθέτοντας:
“Ουσιαστικά, τα εμβόλια αυτά μπορεί να περιέχουν το RNA για την κωδικοποίηση οποιασδήποτε πρωτεΐνης.
Επομένως, θεωρητικά μπορούμε να μεταφέρουμε mRNA στα νεοπλασματικά κύτταρα έτσι ώστε τα τελευταία να μετατραπούν σε στόχο για το ανοσοποιητικό σύστημα.
Μπορούμε επίσης να μεταφέρουμε κατάλληλες αλληλουχίες mRNA στα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος, δίνοντας έτσι στα τελευταία την ικανότητα να αναγνωρίζουν και να καταστρέφουν τα νεοπλασματικά κύτταρα“.
Οι θεραπείες για τον καρκίνο σήμερα και το mRNA
Στις θεραπείες που χρησιμοποιούνται σήμερα για την αντιμετώπιση του καρκίνου, παρασκευάζουμε συνθετικές πρωτεΐνες στο εργαστήριο οι οποίες καταστρέφουν τα νεοπλάσματα ή ενεργοποιούν το ανοσοποιητικό σύστημα προκειμένου να καταστρέψει τα τελευταία.
Με το mRNA μπορούμε να κωδικοποιήσουμε οποιαδήποτε από τις παραπάνω πρωτεΐνες, κάνοντας έτσι το νεοπλασματικό κύτταρο να «παράγει την ουσία που θα το εξουδετερώσει».
Τα Τελευταία Δεδομένα
Μία από τις προκλήσεις στη χρησιμοποίηση του mRNA για την αντιμετώπιση του καρκίνου είναι ότι το mRNA καταστρέφεται σχετικά γρήγορα μετά την είσοδό του στον οργανισμό.
Μία νέα έρευνα που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Nano Letters προσπάθησε να ξεπεράσει το παραπάνω πρόβλημα.
“Οι επιστήμονες από την Κίνα, ανέπτυξαν και εξέτασαν μία νέα υδρογέλη που περιέχει και σταθεροποιεί το mRNA, επιτρέποντας έτσι τη βραδεία αποδέσμευσή του σε συνδυασμό με μία ενισχυτική ουσία.
Το γεγονός αυτό παρέτεινε τη διάρκεια της θεραπείας για περισσότερο από 30 ημέρες”, εξηγεί ο κ. Δημητρακόπουλος.
Στην έρευνα, η χορήγηση της θεραπείας σε ποντίκια με μελάνωμα κατάφερε να περιορίσει το μέγεθος του νεοπλάσματος, εμποδίζοντας παράλληλα την εμφάνιση μεταστάσεων στους πνεύμονες, όπως ανέφεραν οι επιστήμονες.
Αν επιβεβαιωθεί η αποτελεσματικότητα της θεραπείας..
Αν η αποτελεσματικότητα της θεραπείας αυτής επιβεβαιωθεί και σε μελλοντικές μελέτες, θα ανοίξει ο δρόμος για τη χρησιμοποίησή της στην αντιμετώπιση του καρκίνου και στον άνθρωπο.
Άλλες εταιρίες εργάζονται επίσης στην επίτευξη του παραπάνω στόχου, ωστόσο το μεγαλύτερο εμπόδιο είναι πάντοτε η μικρή διάρκεια ζωής που έχει το mRNA από τα εμβόλια.
Η φαρμακευτική εταιρία Strand Therapeutics έχει αναπτύξει ένα αυτοπολλαπλασιαζόμενο mRNA το οποίο παρατείνει τη διάρκεια της θεραπείας για αρκετές εβδομάδες.
Με τον τρόπο αυτό αυξάνεται η αποτελεσματικότητα της θεραπείας και βελτιώνεται η ποιότητα ζωής των ασθενών.
Μελλοντικές Προσεγγίσεις
Το ερώτημα είναι: Θα μπορούμε σύντομα να αντιμετωπίσουμε όλες τις μορφές καρκίνου με τα mRNA εμβόλια;
“Αν και ακόμα είναι νωρίς για να δώσουμε απάντηση στο παραπάνω ερώτημα, έχουμε κάθε λόγο να είμαστε αισιόδοξοι.
Τα εμβόλια mRNA μοιάζουν αρκετά με τις στοχευμένες ανοσοθεραπείες που χρησιμοποιούνται σήμερα στην αντιμετώπιση του καρκίνου, ωστόσο η επιτυχία μίας προσέγγισης στην αντιμετώπιση των λοιμώξεων δεν αποτελεί ένδειξη ότι η θεραπεία θα είναι εξίσου αποτελεσματική στην αντιμετώπιση του καρκίνου“, επισημαίνει ο κ. Δημητρακόπουλος..
Ο καρκίνος είναι μία πολύ πιο σύνθετη νόσος, καθώς τα νεοπλασματικά κύτταρα περιέχουν σε ένα σημαντικό ποσοστό το φυσιολογικό DNA του ανθρώπου και μεταλλάσσονται συνεχώς.
Κατά συνέπεια, είναι πολύ σπάνιο να εμφανιστούν ακόμα και στον ίδιο ασθενή 2 νεοπλάσματα με ακριβώς τα ίδια χαρακτηριστικά.
Ως αποτέλεσμα θα πρέπει να παρακολουθούμε συνεχώς τις μεταλλάξεις των νεοπλασμάτων με αποτέλεσμα να μπορούμε να δημιουργήσουμε εξατομικευμένα mRNA εμβόλια.
“Τα τελευταία θα χωρίζονται κατά πάσα πιθανότητα σε 2 κατηγορίες.
Θα υπάρχουν εμβόλια mRNA που θα στοχεύουν συγκεκριμένες δομές των νεοπλασματικών κυττάρων, καθώς και πιο εξατομικευμένα εμβόλια που θα στοχεύουν ειδικά τα νεοπλασματικά κύτταρα ενός ασθενούς.
Το μόνο σίγουρο αυτή τη στιγμή είναι ότι η επιτυχία των εμβολίων mRNA στην πρόληψη της COVID-19 ανοίγει νέους δρόμους για τη χρησιμοποίησή τους και σε άλλες νόσους“, καταλήγει ο κ. Αντώνιος Δημητρακόπουλος.