Αν και δεν υπάρχει καμία αποδεδειγμένη στρατηγική πρόληψης για τις παθήσεις του προστάτη κάνοντας υγιεινές επιλογές, όπως άσκηση και υγιεινή διατροφή, μπορείτε να μειώσετε τον κίνδυνο και να προστατέψετε την υγεία του προστάτη σας από παθήσεις όπως η φλεγμονή, η καλοήθη υπερπλασία και ο καρκίνος του προστάτη μας εξηγεί ο Χειρουργός Ουρολόγος – Ανδρολόγος Αναπληρωτής Καθηγητής Πανεπιστημίου Φρανκφούρτης Βασίλης Πουλάκης και προσθέτει πως:
«Συχνά τα αποτελέσματα των διάφορων μελετών έρχονται σε σύγκρουση μεταξύ τους και δεν υπάρχουν σαφείς τρόποι για την πρόληψη των παθήσεων του προστάτη έχουν. Σε γενικές γραμμές, οι άνδρες με μέτριο κίνδυνο για ανάπτυξη καρκίνου του προστάτη πρέπει κάνουν επιλογές που ωφελούν την γενική υγεία τους, αν ενδιαφέρεστε για την πρόληψη του καρκίνου του προστάτη.» Ας δούμε λοιπόν τον δωδεκάλογο της υγείας του προστάτη που μας δίνει ο κ. Πουλάκης:
Βήμα 1
Περιορίστε την κατανάλωση αλκοόλ για να βοηθήσετε στην πρόληψης της φλεγμονής ή του ερεθισμού του προστάτη. Μπορείτε, επίσης, να προστατέψετε την υγεία του προστάτη σας, αποφεύγοντας υπερβολικές ποσότητες καφεΐνης ή καυτερά και πικάντικα τρόφιμα. Η φλεγμονή του προστάτη, γνωστή και ως προστατίτιδα, είναι αρκετά συχνή σε άνδρες και μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα όπως δυσκολία στην ούρηση, επώδυνη ούρηση και πόνο των γεννητικών οργάνων.
Ειδικότερα πίνετε αλκοόλ με μέτρο, αν όχι καθόλου. Αν επιλέξετε να καταναλώσετε αλκοόλ, να περιοριστείτε σε όχι περισσότερο από ένα ποτό ή δύο κάθε μέρα. Δεν υπάρχει καμία σαφής ένδειξη ότι η κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να επηρεάσει τον κίνδυνο του καρκίνου του προστάτη, αλλά μια μελέτη διαπίστωσε ότι άτομα που έπιναν αρκετά ποτά κάθε μέρα επί πολλά χρόνια, είχαν αυξημένο κίνδυνο.
Βήμα 2
Να προτιμάτε μια διατροφή πλούσια σε φρούτα και λαχανικά κάθε μέρα. Αυτά περιέχουν αντιοξειδωτικά, βιταμίνες, μέταλλα και άλλες θρεπτικές ουσίες απαραίτητες για την υγιή λειτουργία του οργανισμού και πιστεύεται ότι μειώνουν τον κίνδυνο καρκίνου του προστάτη, αν και η έρευνα δεν έχει αποδείξει ότι κάθε συγκεκριμένο θρεπτικό συστατικό μπορεί εγγυημένα να μειώσει τον κίνδυνο.
Το να τρώτε περισσότερα φρούτα και λαχανικά, επίσης, τείνει να σας κάνει να έχετε “λιγότερο χώρο” για άλλες τροφές, όπως τα τρόφιμα υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά. Αυξήστε την ποσότητα των φρούτων και των λαχανικών που τρώτε κάθε μέρα με την προσθήκη μίας επιπλέον μερίδας φρούτου ή λαχανικών σε κάθε γεύμα. Τρώτε φρούτα και λαχανικά ακόμη και για σνακ.
Βήμα 3
Φάτε ψάρια. Τα λιπαρά ψάρια – όπως ο σολομός, οι σαρδέλες, ο τόνος και η πέστροφα – περιέχουν ένα λιπαρό οξύ που ονομάζεται ωμέγα-3, που έχει συνδεθεί με μειωμένο κίνδυνο καρκίνου του προστάτη. Αν δεν τρώτε συχνά ψάρια, προσπαθήστε να τα προσθέσετε μία ή δύο φορές τουλάχιστον την εβδομάδα στη διατροφή σας.
Βήμα 4
Επιλέξτε μια διατροφή χαμηλή σε λιπαρά. Στα τρόφιμα που περιέχουν λίπη περιλαμβάνονται τα κρέατα, τα έλαια, οι ξηροί καρποί και τα γαλακτοκομικά προϊόντα, όπως το γάλα και το τυρί. Σε μελέτες, οι άνδρες που κατανάλωναν την μεγαλύτερη ποσότητα λίπους κάθε ημέρα είχαν αυξημένο κίνδυνο καρκίνου του προστάτη. Αν και η συσχέτιση αυτή δεν αποδεικνύει πάντα ότι η περίσσεια λίπους προκαλεί καρκίνο του προστάτη, μειώνοντας την ποσότητα του λίπους που τρώτε κάθε μέρα έχει και άλλα αποδεδειγμένα οφέλη, όπως καλύτερος έλεγχος του σωματικού βάρος, το οποίο με την σειρά του βοηθάει και την καρδιά σας. Για να μειώσετε την ποσότητα του λίπους που τρώτε κάθε μέρα, περιορίστε τα λιπαρά τρόφιμα ή επιλέξτε ποικιλίες χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά. Για παράδειγμα, για να μειώσετε την ποσότητα του λίπους που προσθέτετε στα τρόφιμα κατά το μαγείρεμα, επιλέξτε άπαχα κομμάτια κρέατος και γαλακτοκομικά προϊόντα χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά.
Τρώτε περισσότερο λίπος που προέρχεται από τα φυτά και να αποφεύγετε τα ζωικά λίπη. Σε μελέτες που εξέτασαν το λίπος και τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του προστάτη, τα λίπη από ζώα ήταν περισσότερο πιθανό να σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο καρκίνου του προστάτη. Ζωικά προϊόντα που περιέχουν λίπη περιλαμβάνουν το κρέας, το λαρδί και το βούτυρο. Όταν είναι δυνατόν, χρησιμοποιήστε φυτικής προέλευσης λίπη στη θέση των ζωικών λιπών. Για παράδειγμα, να μαγειρεύετε καλύτερα με ελαιόλαδο αντί για βούτυρο. Προσθέστε ξηρούς καρπούς ή σπόρους στη σαλάτα σας αντί για τυρί ή αντί για ντρέσινγκ με κρέμες γάλακτος.
Βήμα 5
Μειώστε τα επίπεδα της χοληστερόλης σας για να βοηθήσετε στην πρόληψη παθήσεων όπως η καλοήθη υπερπλασία του προστάτη ή του λεγόμενου διογκωμένου προστάτη. Μελέτες που βρίσκονται σε εξέλιξη διαπιστώνουν μία σχέση μεταξύ των ελευθέρων ριζών που απελευθερώνονται μέσω του μεταβολισμού της χοληστερόλης και των κυττάρων που μπορεί να είναι καρκινογόνα ή να έχουν την δυναμική για καρκινική ανάπτυξη.
Βήμα 6
Μειώστε την ποσότητα των γαλακτοκομικών προϊόντων που τρώτε κάθε μέρα. Σε μελέτες, οι άνδρες που έτρωγαν κάθε ημέρα τα περισσότερα γαλακτοκομικά προϊόντα – όπως γάλα, τυρί και γιαούρτι – είχαν τον υψηλότερο κίνδυνο καρκίνου του προστάτη. Ωστόσο, τα αποτελέσματα της μελέτης δεν είναι ξεκάθαρα και ο κίνδυνος που σχετίζεται με τα γαλακτοκομικά προϊόντα πιστεύεται ότι είναι σχετικά μικρός.
Βήμα 7
Πίνετε πράσινο τσάι. Σε μελέτες, οι άνδρες που έπιναν πράσινο τσάι ή λάμβαναν εκχύλισμα πράσινου τσαγιού ως συμπλήρωμα παρουσίαζαν μειωμένο κίνδυνο καρκίνου του προστάτη.
Βήμα 8
Δοκιμάστε να προσθέσετε σόγια στη διατροφή σας. Οι δίαιτες που περιλαμβάνουν tofu – ένα προϊόν που κατασκευάζεται από φασόλια σόγιας – έχουν συνδεθεί με μειωμένο κίνδυνο καρκίνου του προστάτη. Το όφελος της σόγιας πιστεύεται ότι προέρχεται από ένα ειδικό θρεπτικό που ονομάζονται ισοφλαβόνες. Άλλες πηγές ισοφλαβονών είναι τα φασόλια, τα ρεβίθια, οι φακές και τα φιστίκια.
Βήμα 9
Πάρτε συμπληρώματα, όπως ο ψευδάργυρος, για να βοηθήσετε τον προστάτη σας να διατηρήσει την καλύτερη υγιή λειτουργία. Ο προστάτης απαιτεί μεγάλες ποσότητες ψευδαργύρου για τη βέλτιστη υγεία του, καθώς ο ψευδάργυρος είναι υπεύθυνος για τη δημιουργία των εκκρίσεων που διεγείρουν και βοηθούν το σώμα να απορροφήσει την τεστοστερόνη, την καθεαυτού ανδρική ορμόνη. Ορμονικές ανισορροπίες μπορούν να προκαλέσουν φλεγμονή και ερεθισμό στον προστάτη με αποτέλεσμα την διόγκωση του προστάτη.
Βήμα 10
Διατηρήστε ένα υγιές βάρος. Οι άνδρες με δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ) 30 ή μεγαλύτερο θεωρούνται παχύσαρκοι. Στους παχύσαρκους αυξάνει ο κίνδυνος του καρκίνου του προστάτη. Εάν είστε υπέρβαροι ή παχύσαρκοι, προσπαθήστε να χάσετε βάρος. Μπορείτε να το κάνετε αυτό με τη μείωση του αριθμού των θερμίδων που τρώτε κάθε μέρα και αυξάνοντας την ποσότητα της άσκησης που κάνετε.
Εάν έχετε ένα υγιές βάρος, προσπαθήστε να το διατηρήσετε με την άσκηση τις περισσότερες ημέρες της εβδομάδας και επιλέγοντας μια υγιεινή διατροφή που είναι πλούσια σε φρούτα, λαχανικά και δημητριακά ολικής αλέσεως.
Να ασκήστε τις περισσότερες ημέρες της εβδομάδας. Μελέτες που ερευνούσαν την σχέση της άσκησης με τον κίνδυνο καρκίνου του προστάτη έχουν ως επί το πλείστων δείξει ότι οι άνδρες που ασκούνται μπορεί να έχουν μειωμένο κίνδυνο καρκίνου του προστάτη. Η άσκηση έχει και πολλά άλλα οφέλη για την υγεία και μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο των καρδιακών παθήσεων και άλλων μορφών καρκίνου. Η άσκηση μπορεί επίσης να σας βοηθήσει να διατηρήσετε το βάρος σας ή μπορεί να σας βοηθήσει να χάσετε βάρος.
Αν δεν έχετε ήδη ξεκινήσει να ασκήστε, κλείστε ένα ραντεβού με το γιατρό σας για να βεβαιωθείτε ότι είστε εντάξει για να ξεκινήσετε. Όταν αρχίσετε την άσκηση, προχωράμε σιγά-σιγά. Προσθέστε σωματική δραστηριότητα στην ημέρα σας με τη στάθμευση του αυτοκινήτου σας πιο μακριά από εκεί που θα πάτε και προσπαθήστε να ανεβείτε τις σκάλες αντί με το ασανσέρ. Ο στόχος είναι 30 λεπτά άσκησης τις περισσότερες ημέρες της εβδομάδας.
Βήμα 11
Προγραμματίστε μια εξέταση του προστάτη στον ειδικό Ουρολόγο. Η δακτυλική εξέταση, σε ετήσια βάση, μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη μικρών προβλημάτων προτού αυτά γίνουν σημαντικά θέματα. Ο προληπτικός έλεγχος των παθήσεων του προστάτη μπορεί να βοηθήσει στην προστασία της υγείας του προστάτη σας και να ανακαλυφθεί ο καρκίνος ή η ανώμαλη διόγκωση/υπερτροφία του προστάτη πολύ νωρίτερα, προτού αυτές οι παθήσεις εξελιχθούν και είναι δύσκολο να αντιμετωπιστούν.
Βήμα 12
Συζητήστε με τον Ουρολόγο σας τον κίνδυνο που μπορεί να υπάρχει να αναπτύξετε καλοήθη υπερπλασία του προστάτη ή και καρκίνο του προστάτη, αφού, και στις
δύο αυτές παθήσεις του προστάτη, η κληρονομικότητα παίζει πολύ μεγάλο ρόλο. Ο καρκίνος του προστάτη είναι η πιο συχνή μορφή καρκίνου που διαγιγνώσκεται στους άνδρες. Μπορεί να έχετε φίλους ή μέλη της οικογένειας σας που να έχουν διαγνωστεί με καρκίνο του προστάτη και αυτό μπορεί να σας κάνει να αναρωτηθείτε για το τι μπορείτε να κάνετε για την πρόληψη του καρκίνου του προστάτη. Για εκείνους με πολύ υψηλό κίνδυνο καρκίνου του προστάτη, μπορεί να υπάρχουν και άλλες επιλογές για την μείωση του κινδύνου, όπως πχ με φάρμακα. Αν νομίζετε ότι έχετε υψηλό κίνδυνο καρκίνου του προστάτη, συζητήστε το με το γιατρό σας.