Δερματολογικά

Δέρμα: Ο άγνωστος κίνδυνος από τα φυτά και τον ήλιο

Δέρμα: Ο άγνωστος κίνδυνος από τα φυτά και τον ήλιο

Την επόμενη φορά που θα θελήσετε να πιείτε ένα κοκτέιλ δίπλα στην πισίνα ή να κάνετε πικνίκ στη θάλασσα, δεν πρέπει να προσέξετε μόνο να μην μπείτε για αρκετές ώρες στο νερό.

Πρέπει να βεβαιωθείτε ότι το δέρμα σας δεν εκτέθηκε σε συστατικά που μπορεί να αυξήσουν την ευαισθησία του στον ήλιο.

Ειδάλλως, κινδυνεύετε να εκδηλώσετε φυτοφωτοδερματίτιδα.

Η φυτοφωτοδερματίτιδα αναπτύσσεται όταν ορισμένες ουσίες των φυτικών τροφίμων αλληλεπιδρούν με την υπεριώδη ακτινοβολία του ηλίου, προκαλώντας φλεγμονή και  χαρακτηριστικές βλάβες στο δέρμα”, αναφέρει ο Δρ. Μάρκος Μιχελάκης, Δερματολόγος-Αφροδισιολόγος (Αισθητική Δερματολογία-Δερματοχειρουργική).

Κλασικό παράδειγμα φυτοφωτοδερματίτιδας, είναι το εξάνθημα που μπορεί να παρατηρηθεί π.χ. σε άτομα που ψήνουν κρέας στα κάρβουνα, όταν το περιχύνουν με λεμόνι.

«Κάθε δραστηριότητα που εμπεριέχει στύψιμο εσπεριδοειδών και ύστερα έκθεση στον ήλιο, μπορεί να προκαλέσει δερματικές αλλοιώσεις στα άτομα που έχουν ιδιαίτερη ευαισθησία», λέει ο κ. Μιχελάκης, προσθέτοντας:

Ποια φυτά  και τρόφιμα προκαλούν φυτοφωτοδερματίτιδα

«Ωστόσο η φυτοφωτοδερματίτιδα δεν εκδηλώνεται μόνο μετά από έκθεση σε λεμόνια, κίτρα, λάιμ ή πορτοκάλια.

Είναι πολλά τα φυτά και τα φυτικής προέλευσης τρόφιμα με ουσίες που προκαλούν ευαισθησία στον ήλιο (φωτοευαισθητοποιητές) όταν το άτομο έχει προδιάθεση».

-Μία από αυτές τις ουσίες είναι το ψωραλένιο, το οποίο περιέχουν:

τα εσπεριδοειδή και,

ολλά άλλα φυτά και φυτικής προελεύσεως τρόφιμα, όπως:

-το παστινάκι,

-ο μαϊντανός,

-τα καρότα,

-το σέλερι (αμερικάνικο σέλινο),

-τα σύκα,

-ο απήγανος (είναι αρωματικό φυτό),

-το γρασίδι,

-διάφορα χορτάρια στα λιβάδια (πόες) κ.λπ.

Ψωραλένιο, μπορεί να περιέχουν και ορισμένα αρώματα, αλλά και φυτικά έλαια όπως το έλαιο περγαμόντου.

«Όταν το ψωραλένιο εκτεθεί στην υπεριώδη ακτινοβολία Α (UVA) μπορεί να προκαλέσει φυτοχημικές αντιδράσεις στο δέρμα.

Οι αντιδράσεις αυτές βλάπτουν τα δερματικά κύτταρα και τα οδηγούν στην καταστροφή, με συνέπεια την εμφάνιση χαρακτηριστικών συμπτωμάτων», εξηγεί ο κ. Μιχελάκης.

Συμπτώματα

Τα συμπτώματα αυτά, συνήθως αρχίζουν μέσα σε 24 ώρες από την έκθεση και κορυφώνονται στις 48-72 ώρες.

Μπορεί να είναι από ήπια έως σοβαρά.

Ο πάσχων μπορεί να αναπτύξει φλύκταινες (φουσκάλες) στο δέρμα,

να παραπονιέται για κνησμό και αίσθημα καύσου (κάψιμο), και,

να παρουσιάζει φλεγμονή, ερυθρότητα, πόνο και ευαισθησία στο άγγιγμα.

Μετά τη ρήξη τους, οι φλύκταινες μπορεί να δημιουργήσουν κρούστα.

«Οι φλύκταινες συνήθως έχουν ακανόνιστο σχήμα, αναλόγως με την ποσότητα του φωτοευαισθητοποιητή στην οποία εκτέθηκε το δέρμα», διευκρινίζει ο κ. Μιχελάκης, ενώ στην συνέχεια εξηγεί:

«Αν για παράδειγμα  έσταξε λάιμ σε μερικά σημεία στο χέρι, μπορεί να παρατηρηθούν φλύκταινες σαν σταγόνες.

Αν όμως έπεσε όλος ο χυμός ενός λεμονιού, μπορεί να εμφανιστεί μια μεγάλη φλύκταινα. Κι αν το δέρμα τρίφτηκε σε ένα φυτό, μπορεί να εμφανιστούν φλύκταινες σε μορφή ραβδώσεων».

Όταν τα αρχικά συμπτώματα υποχωρήσουν (συνήθως χρειάζονται 7-14 ημέρες), το δέρμα μπορεί να μοιάζει πιο σκούρο.

Αυτό οφείλεται στην υπερμελάγχρωση που παρατηρείται μετά την φυτοφωτοδερματίτιδα και η οποία μπορεί να διαρκέσει για πολλές εβδομάδες ή μήνες.

Υπάρχουν όμως άνθρωποι που παρουσιάζουν πολύ ήπια φλεγμονή, χωρίς φλύκταινες ή άλλη εμφανή δερματική βλάβη.

Σε τέτοιες περιπτώσεις, η υπερμελάγχρωση μπορεί να αποτελεί την πρώτη ένδειξη ότι υπέστησαν φυτοφωτοδερματίτιδα.

Τι πρέπει να προσέχουμε ώστε να μην έχουμε επιδείνωση 

-Η εφίδρωση,

-η ζέστη και,

-η παραμονή νερού πάνω στο δέρμα, κατά κανόνα επιδεινώνουν τα αρχικά συμπτώματα.

-Η συνέχιση της έκθεσης στον ήλιο μπορεί να εντείνει την υπερμελάγχρωση και να κάνει το δέρμα να δείχνει ακόμα πιο σκούρο.

Σε ποια άτομα εμφανίζεται η φυτοφωτοδερματίτιδα 

Η φυτοφωτοδερματίτιδα μπορεί να εκδηλωθεί σε άτομα κάθε ηλικίας, φύλου και φυλής.

Παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο ανάπτυξης φυτοφωτοδερματίδας.

Εκτός από την εγγενή ευαισθησία του ατόμου, άλλοι παράγοντες είναι:

-η χρήση αρωμάτων ή ελαίων που περιέχουν ορισμένα φυτικά συστατικά,

-η έκθεση στον έντονο ήλιο, και,

-η ενασχόληση με ορισμένες δραστηριότητες.

Παραδείγματα δραστηριοτήτων υψηλού κινδύνου είναι:

-το κάμπινγκ,

-το μαγείρεμα σε υπαίθριους χώρους,

-το ψάρεμα,

-η πεζοπορία,

-η κηπουρική,

-τα υπαίθρια παιχνίδια, και,

-αγώνες κ.λπ.

Υπάρχουν επίσης ορισμένοι επαγγελματίες, που διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο για φυτοφωτοδερματίτιδα.

Σε αυτούς συμπεριλαμβάνονται οι:

-αγρότες,

-οι κηπουροί,

-οι γεωπόνοι,

-οι δασοφύλακες,

-οι απασχολούμενοι στις κουζίνες (π.χ. μάγειρες, σερβιτόροι, βοηθητικό προσωπικό) κυρίως όταν εργάζονται και σε υπαίθριους χώρους,

-οι μπάρμαν κ.λπ.

Η διάγνωση

Η διάγνωση της φυτοφωτοδερματίτιδας βασίζεται στη λήψη λεπτομερούς ιστορικού και στις χαρακτηριστικές βλάβες της.

Ωστόσο, συχνά έχει παρόμοια κλινική εικόνα με άλλες δερματοπάθειες, όπως:

-η ατοπική δερματίτιδα,

-η κυτταρίτιδα (φλεγμονή των κυττάρων),

-η μυκητίαση,

-το βαρύ ηλιακό έγκαυμα,

-το χημικό έγκαυμα κ.λπ.

Έτσι, ο γιατρός μπορεί να ζητήσει πρόσθετες εξετάσεις, όπως ειδικά δερματικά τεστ, ή ακόμα και βιοψία δέρματος.

“Οι βλάβες της φυτοφωτοδερματίτιδας χρειάζονται προσοχή και φροντίδα για να θεραπευτούν.

Απαραίτητη είναι η προστασία από τον ήλιο και από κάθε ουσία που μπορεί να εντείνει την ευαισθησία στο δέρμα”, τονίζει ο κ. Μιχελάκης.

Μπορεί ακόμα να χρειασθούν πρόσθετα μέτρα, όπως ψυχρά επιθέματα (κρύες κομπρέσες) που μπορεί να καταπραΰνουν πολλά συμπτώματα των ασθενών.

Ο δερματολόγος ιατρός μπορεί επίσης να συστήσει καταπραϋντικές αλοιφές, λοσιόν ή κρέμες ή ακόμα και φαρμακευτική αγωγή (π.χ. τοπικά ή συστηματικά κορτικοστεροειδή, παυσίπονα, αντισταμινικά).

Αν και η φυτοφωτοδερματίτιδα συνήθως είναι ήπιας έως μέτριας βαρύτητας, μπορεί να υπάρξουν και σοβαρά περιστατικά.

Μπορεί επίσης να αφορά σημαντικό τμήμα του δέρματος.

Στις πιο σοβαρές περιπτώσεις και σε εκτεταμένες δερματικές βλάβες ενδέχεται να χρειασθεί ακόμα και νοσηλεία στο νοσοκομείο.

«Η σωστή αντιμετώπιση είναι σημαντική διότι υπάρχει κίνδυνος επιπλοκών, όπως μολύνσεις στο δέρμα όταν διαρραγούν οι φλύκταινες», τονίζει ο κ. Μιχελάκης.

«Επειδή, όμως, πάντοτε η πρόληψη είναι η καλύτερη θεραπεία, ας φροντίσουν όλοι να σαπουνίζουν καλά τα χέρια τους όταν χειρίζονται οποιοδήποτε φυτικής προέλευσης τρόφιμο ή φυτό, ή ακόμα καλύτερα ας κάνουν τις δουλειές τους με γάντια, αν στη συνέχεια έχουν πρόγραμμα να εκτεθούν στον ήλιο», καταλήγει.

Δερματολογικά

29.08.2025

Έχετε αναρωτηθεί; – Γιατί έχουμε γραμμές στις παλάμες των χεριών;

Κάποιοι πίστευαν ότι οι γραμμές στα χέρια, υπάρχουν ώστε να μας βοηθάνε να κρατάμε διάφορα πράγματα, χωρίς να γλιστράνε

29.08.2025

Πείτε «αντίο» στη φλεβίτιδα και τους κιρσούς στα πόδια με αυτά τα φυσικά συστατικά

Τα συνήθη συμπτώματα είναι πόνος και βάρος στα κάτω άκρα, κούραση και εξάντληση

Έχετε αναρωτηθεί; – Γιατί κάποιοι άνθρωποι ιδρώνουν υπερβολικά;
25.08.2025

Έχετε αναρωτηθεί; – Γιατί κάποιοι άνθρωποι ιδρώνουν υπερβολικά;

Για ποιο λόγο κάνετε μαύρους κύκλους κάτω από τα μάτια σας
22.08.2025

Για ποιο λόγο κάνετε μαύρους κύκλους κάτω από τα μάτια σας

Χρησιμοποιείτε χλωρίνη στο καθάρισμα; – Αυτοί είναι οι κίνδυνοι που υπάρχουν
21.08.2025

Χρησιμοποιείτε χλωρίνη στο καθάρισμα; – Αυτοί είναι οι κίνδυνοι που υπάρχουν

Τα 5+1 πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να μην μυρίζει άσχημα το σώμα σας από τον ιδρώτα
21.08.2025

Τα 5+1 πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να μην μυρίζει άσχημα το σώμα σας από τον ιδρώτα

Αυτά είναι τα τρία πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να αποφύγετε το τσίμπημα σφήκας
21.08.2025

Αυτά είναι τα τρία πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να αποφύγετε το τσίμπημα σφήκας

Το λάθος με το αποσμητικό που το κάνει να μην διαρκεί – Δείτε ποια ώρα πρέπει να το βάζουμε
21.08.2025

Το λάθος με το αποσμητικό που το κάνει να μην διαρκεί – Δείτε ποια ώρα πρέπει να το βάζουμε

Τι σημαίνουν οι ρωγμές στις φτέρνες – Πότε δεν πρέπει να τις αγνοήσετε
20.08.2025

Τι σημαίνουν οι ρωγμές στις φτέρνες – Πότε δεν πρέπει να τις αγνοήσετε

3+1 σημάδια που δείχνουν έλλειψη ψευδαργύρου στον οργανισμό
20.08.2025

3+1 σημάδια που δείχνουν έλλειψη ψευδαργύρου στον οργανισμό

Δημοφιλή

Υγεία
1

Αυτό είναι το θαυματουργό έλαιο που προστατεύει από το Αλτχάιμερ

Kαρδιά
2

Ποιοι είναι οι φυσιολογικοί καρδιακοί παλμοί και ποια τα επικίνδυνα όρια – Πότε πρέπει να ανησυχήσετε

Φάρμακα
3

Ανατροπή δεδομένων στα εμβόλια mRNA: Οι εμβολιασμένοι πεθαίνουν πλέον στις ΗΠΑ από COVID-19

Διατροφή
4

Πετιμέζι: Το καλύτερο φυσικό φάρμακο

Περισσότερα

11.09.2025

Η πρωτεΐνη που θα τρώει τα κύτταρα που μας αρρωσταίνουν

Τι κάνει το νέο «εργαλείο»

09.09.2025

Οι ενέσεις αδυνατίσματος μπήκαν στη λίστα του ΠΟΥ με τα «βασικά φάρμακα»

Περισσότεροι από 3,7 εκατομμύρια άνθρωποι πέθαναν το 2021 από ασθένειες που συνδέονται με την παχυσαρκία

Ο ΕΟΦ προειδοποιεί για συμπλήρωμα διατροφής με μη εγκεκριμένη ουσία – Δείτε ποιο αφορά
09.09.2025

Ο ΕΟΦ προειδοποιεί για συμπλήρωμα διατροφής με μη εγκεκριμένη ουσία – Δείτε ποιο αφορά

Οι επιστήμονες βρήκαν έναν απρόσμενο λόγο για τον οποίο οι άνθρωποι καταναλώνουν περισσότερη ζάχαρη
08.09.2025

Οι επιστήμονες βρήκαν έναν απρόσμενο λόγο για τον οποίο οι άνθρωποι καταναλώνουν περισσότερη ζάχαρη

Τι αποκαλύπτουν τα τατουάζ για την προσωπικότητά μας
08.09.2025

Τι αποκαλύπτουν τα τατουάζ για την προσωπικότητά μας

Καθιστική ζωή στο γραφείο: Τι να προσέξεις στη διατροφή σου για να μη «χάσεις την μπάλα»
08.09.2025

Καθιστική ζωή στο γραφείο: Τι να προσέξεις στη διατροφή σου για να μη «χάσεις την μπάλα»

Γιατί τα νήπια κλαίνε όταν πάνε σχολείο; Πόσο καιρό παίρνει η προσαρμογή τους;
08.09.2025

Γιατί τα νήπια κλαίνε όταν πάνε σχολείο; Πόσο καιρό παίρνει η προσαρμογή τους;

3+1 περίεργα σημάδια που δείχνουν ότι γερνάμε – Από το ύψος μέχρι και την φωνή
08.09.2025

3+1 περίεργα σημάδια που δείχνουν ότι γερνάμε – Από το ύψος μέχρι και την φωνή

Συνδέεται τελικά η κατανάλωση κρέατος με αυξημένο κίνδυνο πρόωρου θανάτου; – Tι δείχνει νέα έρευνα
08.09.2025

Συνδέεται τελικά η κατανάλωση κρέατος με αυξημένο κίνδυνο πρόωρου θανάτου; – Tι δείχνει νέα έρευνα

Αυτή η τεχνική στο περπάτημα μπορεί να σας βοηθήσει να χάσετε ένα κιλό την εβδομάδα
08.09.2025

Αυτή η τεχνική στο περπάτημα μπορεί να σας βοηθήσει να χάσετε ένα κιλό την εβδομάδα