Η Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) είναι μια ασθένεια των πνευμόνων που καθιστά δύσκολη την αναπνοή. Προκαλείται από χρόνια σταδιακή βλάβη στους πνεύμονες, συνήθως από το κάπνισμα ή από την ζωή σε περιβάλλον με μολυσμένη ατμόσφαιρα.
Η ΧΑΠ είναι συνήθως ένα “μείγμα” δύο ασθενειών:
Χρόνια βρογχίτιδα: Στη χρόνια βρογχίτιδα, οι αεραγωγοί που μεταφέρουν τον αέρα στους πνεύμονες (βρογχικοί σωλήνες) παθαίνουν φλεγμονή και παράγουν μεγάλες ποσότητας βλέννας. Αυτό μπορεί να περιορίσει ή να μπλοκάρει τους αεραγωγούς, γεγονός που καθιστά δύσκολη την αναπνοή.
Εμφύσημα: Σε ένα υγιές άτομο, οι μικροσκοπικοί θύλακες αέρα στους πνεύμονες είναι σαν μπαλόνια. Καθώς αναπνέετε, αυτοί οι θύλακες αέρα μεγαλώνουν και μικραίνουν ανάλογα με την κίνηση του αέρα μέσω των πνευμόνων σας. Αλλά με το εμφύσημα, αυτά τα “μπαλόνια” κατεστρέφονται και χάνουν την ελαστικότητά τους. Λιγότερος αέρας εισέρχεται και εξέρχεται πλέον από τους πνεύμονες και αυτό δυσκολεύει την αναπνοή.
Η ΧΑΠ χειροτερεύει με την πάροδο του χρόνου. Δεν μπορείτε να αναιρέσετε τη ζημιά στους πνεύμονές σας. Αλλά μπορείτε να λάβετε μέτρα για να αποτρέψετε μεγαλύτερη ζημιά και να αισθανθείτε καλύτερα.
Αίτια
Η ΧΑΠ προκαλείται συνήθως από το κάπνισμα. Με την πάροδο του χρόνου, η εισπνοή του καπνού ερεθίζει τους αεραγωγούς και καταστρέφει τις ελαστικές ίνες στους πνεύμονες.
Άλλοι παράγοντες που μπορεί να σας θέσουν σε κίνδυνο περιλαμβάνουν την εισπνοή χημικών αναθυμιάσεων, σκόνης ή αέρα με αυξημένα επίπεδα ρύπανσης για μεγάλο χρονικό διάστημα. Το παθητικό κάπνισμα μπορεί επίσης να προκαλέσει βλάβη στους πνεύμονες.
Συνήθως χρειάζονται πολλά χρόνια για να επέλθει βλάβη στους πνεύμονες και να εμφανιστούν τα πρώτα συμπτώματα ΧΑΠ και γι’ αυτό η ασθένεια είναι πιο συχνή σε άτομα που είναι άνω των 60 ετών.
Μπορεί να είναι πιο πιθανό να πάθετε ΧΑΠ αν είχατε πολλές σοβαρές λοιμώξεις των πνευμόνων σε παιδική ηλικία. Οι άνθρωποι που παθαίνουν εμφύσημα σε ηλικία 30 ή 40 ετών μπορεί να έχουν μια διαταραχή που “τρέχει” σε όλη την οικογένεια και ονομάζεται άλφα-1 αντιθρυψίνη. Αλλά αυτό είναι σπάνιο.
Συμπτώματα
Τα κύρια συμπτώματα είναι:
-Χρόνιος βήχας
-Βλέννα που έρχεται όταν βήχετε
-Δύσπνοια που επιδεινώνεται όταν ασκείστε
Καθώς η ΧΑΠ επιδεινώνεται, μπορεί να παίρνετε μικρότερες και ταχύτερες εισπνοές, ακόμη και όταν κάνετε απλά πράγματα, όπως να ντυθείτε. Το μάσημα των τροφών γίνεται πιο δύσκολο, επειδή, όσο μασάτε, δεν μπορείτε να αναπνεύσετε. Επίσης, η πιο απλή σωματική άσκηση απαιτεί πολύ περισσότερη ενέργεια. Οι ασθενείς με ΧΑΠ συχνά χάνουν βάρος και γίνονται πιο αδύναμοι.
Κατά καιρούς, τα συμπτώματά σας μπορεί ξαφνικά να “φουντώνουν” προς το χειρότερο. Μια έξαρση ΧΑΠ μπορεί να κυμαίνεται από ήπια έως απειλητική για τη ζωή. Όσο περισσότερο καιρό έχετε ΧΑΠ, τόσο πιο σοβαρές θα είναι αυτές οι εξάρσεις.
Συμπτώματα που εμφανίζονται σε προχωρημένο στάδιο:
-Πρησμένα πόδια ή πέλματα από συσσώρευση υγρού
-Απώλεια βάρους
-Εμφανώς μικρότερη μυική δύναμη και αντοχή
-Συχνοί πρωινοί πονοκέφαλοι
-Μπλε ή γκρι απόχρωση στα χείλη ή τα νύχια (λόγω των χαμηλών επιπέδων οξυγόνου)