Η μεταγευματική υπνηλία σίγουρα δεν είναι άγνωστη κατάσταση, ιδίως τις καλοκαιρινούς μήνες οπότε μετά το μεσημεριανό φαγητό ακολουθεί μια αδάμαστη ανάγκη για ύπνο.
Σύμφωνα με τη Claire Shortt, Διδάκτωρ Βιολογίας των Λοιμώξεων από το Πανεπιστήμιο του Δουβλίνου, ο ανθρώπινος οργανισμός είναι μια πολύπλοκη μηχανή που υπόκειται σε μια σειρά αντιδράσεων μετά από κάθε γεύμα. «Όταν καταναλώνουμε τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε σάκχαρα το σάκχαρο του αίματος ανεβαίνει απότομα και ακολούθως πέφτει ραγδαίως», αναφέρει και εξηγεί πως έτσι επέρχεται το ξαφνικό αίσθημα κόπωσης.
Φαίνεται όμως ότι και οι ορμόνες διαδραματίζουν τον ρόλο τους, καθώς πολλές τροφές εκτοξεύουν την παραγωγή σεροτονίνης, της «ορμόνης της ευτυχίας» όπως είναι γνωστή και η οποία κρύβεται πίσω από αυτές τις μεταγευματικές εκρήξεις υπνηλίας. «H σεροτονίνη έχει κρίσιμο ρόλο στη διάθεση και τους κύκλους του ύπνου μας και όταν τα επίπεδα αυξάνονται μετά από ένα γεύμα μπορεί να σας προκαλέσει υπνηλία. Έχει συνδεθεί με την κόπωση λόγω των γνωστών υπναγωγών ιδιοτήτων της» σημειώνει η Δρ Shortt.
Ορισμένα τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη σχετίζονται με εντονότερο αίσθημα υπνηλία λόγω της τρυπτοφάνης που περιέχουν, ενός αμινοξέος που εμπλέκεται στην παραγωγή σεροτονίνης. Τέτοια είναι το τυρί, τα αυγά, η γαλοπούλα και το τόφου. Άλλα τρόφιμα όπως τα κεράσια προάγουν την υπνηλία χάρη στη μελατονίνη τους, μιας ορμόνης που παράγεται από την επίφυση, στον εγκέφαλο και βοηθά τον οργανισμό να γνωρίζει πότε είναι ώρα για ύπνο και πότε είναι η ώρα για να ξυπνήσουμε.
Ωστόσο, διευκρινίζει η Δρ Shortt, τρόφιμα όπως τα παραπάνω δεν προκαλούν την ίδια αντίδραση σε κάθε οργανισμό και γι’ αυτό δεν μπορεί να διαμορφωθεί μια λίστα με όσα πρέπει να συμπεριλαμβάνει ή αποκλείει κανείς από τη διατροφή του για να αποφύγει την ενοχλητική υπνηλία. Έτσι, πέρα από δυσανεξίες ή αλλεργίες, υπάρχουν και παθολογικές καταστάσεις που σχετίζονται με αυτή την «ομίχλη» του εγκεφάλου και την κόπωση όπως το σύνδρομο βακτηριακής υπερανάπτυξης του λεπτού εντέρου (small intestinal bacterial overgrowth / SIBO).
Σύμφωνα με την ειδικό, αν αναζητάτε τρόπους να καταπολεμήσετε τα μάτια που κλείνουν μετά το μεσημεριανό, δοκιμάστε να:
- αυξήσετε τις φυτικές ίνες στα γεύματα ώστε να σταθεροποιούνται τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα και να αποφεύγονται οι απότομες αυξομειώσεις
- υιοθετήσετε τα τακτικά και μικρά γεύματα ώστε να αποφύγετε την «υπερφότωση» του πεπτικού συστήματος και τα συνακόλουθα αισθήματα κόπωσης και υποτονικότητας.
