Η φωνή μας είναι ένα πολύτιμο εργαλείο επικοινωνίας που έχουμε τόσο για τις κοινωνικές μας δραστηριότητες, όσο και για το επάγγελμά μας.
Σκοπός του καθορισμού της Παγκόσμιας Ημέρας Φωνής στις 16 Απριλίου, είναι η ενημέρωση σχετικά με τη φωνή, η αναγνώριση της αξίας της, τα προβλήματά που μπορεί να δημιουργηθούν και η σωστή αντιμετώπισή τους.
Τι είναι η φωνή
Η φωνή παράγεται από τις δονήσεις των φωνητικών χορδών του λάρυγγα κατά τη διέλευση του εκπνεόμενου αέρα διαμέσου αυτών.
Η απόσταση μεταξύ των φωνητικών χορδών, η οποία ρυθμίζεται από τους μυς του λάρυγγα, καθορίζει τις διαβαθμίσεις του ήχου που χρειάζονται για την ανθρώπινη φωνή.
Ο ήχος αυτός αργότερα μετατρέπεται σε φωνή στην περιοχή πάνω από τις φωνητικές χορδές (λάρυγγας, φάρυγγας, στοματική κοιλότητα ρινική κοιλότητα).
«Η φωνή διαφέρει από άνθρωπο σε άνθρωπο, γεγονός που οφείλεται τόσο σε «κατασκευαστικούς» λόγους, όσο και στον ψυχισμό του κάθε ατόμου, καθώς ο ήχος της διαφοροποιείται ανάλογα με τα συναισθήματά μας» αναφέρει ο κ. Ο Νικόλας Σιμάσκος -Καθηγητής, χειρουργός – Ωτορινολαρυγγολόγος.
Βραχνάδα και δυσφωνία
Οποιοσδήποτε παράγοντας που αλλάζει τις συνθήκες λειτουργίας και την κίνηση των φωνητικών χορδών, προκαλεί βραχνάδα και δυσφωνία.
Οι αιτίες μπορούν να ταξινομηθούν σε 3 βασικές κατηγορίες :
-«Οξείες καταστάσεις», όπως φλεγμονές του λάρυγγα (π.χ. οξεία λαρυγγίτιδα),
-ψυχολογικά προβλήματα (π.χ. ψυχολογικό σοκ),
-χειρουργικές επεμβάσεις (π.χ. θυρεοειδεκτομή).
Παράγοντες που δρουν χρονίως, όπως οι φωνητικές επαγγελματικές υποχρεώσεις με κατάχρηση της φωνής, η κακή χρήση της φωνής, όπως το να μιλάμε πολύ δυνατά ή να χρησιμοποιούμε έναν τόνο ο οποίος είναι πολύ υψηλός ή πολύ χαμηλός, μπορεί να οδηγήσουν σε ένα φωνητικό πρόβλημα.
Το ίδιο μπορεί να προκληθεί από ακατάλληλη αναπνοή και από το κάπνισμα.
Ένας άλλος παράγοντας χρόνιας λαρυγγικής φλεγμονής είναι η λαρυγγοφαρυγγική παλινδρόμηση (LPR-Laryngopharyngeal reflux), δηλαδή όταν το περιεχόμενο του στομάχου, παλινδρομεί (επιστρέφει) από το στομάχι δια μέσου του οισοφάγου στον λάρυγγα και τον φάρυγγα.
Παράγοντες που μπορούν από μόνοι τους να δημιουργήσουν δυσφωνία.
Αυτοί είναι συνήθως:
– ενδοκρινολογικές παθήσεις (π.χ.θυρεοειδούς, σεξουαλικών ορμονών, υπόφυσης),
–νευρολογικές παθήσεις (π.χ. μυοπάθειες, κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις),
-όπως και συγγενείς ανωμαλίες των φωνητικών χορδών.
Τι πρέπει να κάνετε για να προστατεύσετε τη φωνή σας, ειδικά αν τη χρησιμοποιείτε επαγγελματικά:
Πολύ σημαντική είναι η ενυδάτωση των φωνητικών χορδών.
-Συνιστάται η λήψη 6 έως 8 ποτηριών νερού καθημερινά για την επαρκή ενυδάτωση, ώστε να διατηρείται η βλέννα λεπτόρρευστη στις φωνητικές χορδές, δημιουργώντας έτσι ιδανικές συνθήκες λειτουργίας τους χωρίς να τραυματίζονται.
–Ο καφές, το τσάι που περιέχουν καφεΐνη και το αλκοόλ πρέπει να αποφεύγονται γιατί προκαλούν αφυδάτωση.
–Προσοχή στη στεγνή ατμόσφαιρα που δημιουργείται από κλιματιστικά μηχανήματα και καλοριφέρ (χρησιμοποιείτε υγραντήρα σε ξηρό περιβάλλον).
–Καλή φυσική κατάσταση.
Η άσκηση με «μέτρο» αυξάνει την αντοχή και το μυϊκό τόνο.
Αυτό βοηθά στην καλή στάση και την αναπνοή, οι οποίες είναι απαραίτητες για τη σωστή φώνηση.
–Εάν είστε βραχνιασμένοι, αποφεύγετε να «καθαρίζετε» τη φωνή σας και να βήχετε συχνά, γιατί επιδεινώνετε τη φθορά των φωνητικών χορδών σας.
–Το ενεργητικό και το παθητικό κάπνισμα προκαλεί σημαντικό ερεθισμό και οίδημα των φωνητικών χορδών, και κατά συνέπεια αλλιοώσεις στην ποιότητα της φωνής. Επιπλέον ειναι γνωστό ότι ειναι μία από τις πιο συχνές αιτίες του καρκίνου του λάρυγγα.
–Προσοχή στη λαρυγγοφαρυγγική παλινδρόμηση (LPR)
Η θεραπεία της πάθησης αυτής περιλαμβάνει αλλαγές στη διατροφή και στον τρόπο ζωής με σκοπό την μείωση παραγωγής του οξέος του στομάχου.
Η θεραπεία συνίσταται, στα εξής:
-Αποφεύγετε τις μεγάλες ποσότητες αλκοόλ και καφέ, τα ανθρακούχα, τα πικάντικα φαγητά, τους όξινους χυμούς, τις πολύ λιπαρές τροφές.
–Μην τρώτε και πίνετε τουλάχιστον 2 ώρες πριν από τον ύπνο.
-Κάνετε συχνά και μικρά γεύματα
-Μην αμελείτε χρόνια προβλήματα ρινικής απόφραξης που αυξάνουν την αναπνοή από το στόμα.
–Μην παίρνετε φάρμακα που μπορεί να επηρεάσουν τη φωνή σας χωρίς να ενημερώσετε τον ιατρό σας.
-Μην κάνετε κατάχρηση της φωνής σας.
–Μη φωνάζετε για οποιοδήποτε λόγο στην καθημερινή σας ζωή, αποφεύγετε να μιλάτε δυνατά σε χώρους όπου υπάρχει θόρυβος, καθώς επίσης, πλησιάστε το συνομιλητή σας για να μιλήσετε χωρίς να φωνάζετε από μακριά.
-Εάν νιώθετε στη φωνή σας κάποια ενόχληση, κούραση ή εάν αρχίζει να βραχνιάζει, τότε σταματήστε να μιλάτε για να ξεκουράσετε τις φωνητικές σας χορδές.
–Καλό είναι να μιλάτε στην ένταση που σας βγαίνει η φωνή.
-Μην ψιθυρίζετε, μη φωνάζετε και μη βιάζεστε ώστε να ελέγχετε εάν έχετε την κατάλληλη ποσότητα αέρα για να μιλήσετε (εισπνέετε διαφραγματικά φουσκώνοντας την κοιλία).
-Τέλος, αποφεύγετε να μιλάτε κατά την διάρκεια της σωματικής άσκησης.
Εάν τα προβλήματα φωνής επιμένουν, είναι απαραίτητη η εξέταση από τον ειδικό Ωτορινολαρυγγολόγο με ενδοσκοπικό έλεγχο του λάρυγγος.