Ο καφές αποτελεί τη συντροφιά πολλών ανθρώπων καθημερινά, καθώς φαίνεται ότι δεν μας βοηθάει μόνο να ξυπνήσουμε, αλλά συμβάλλει επίσης στην καλύτερη πνευματική λειτουργία αυξάνοντας τη συγκέντρωση, βελτιώνοντας την προσοχή και επιδρώντας θετικά στη βραχυπρόθεσμη μνήμη. Στα παραπάνω έρχεται να προστεθεί και ένας συνεχώς αυξανόμενος αριθμός μελετών που δείχνουν πως η μέτρια κατανάλωση καφέ ίσως να έχει ευεργετική επίδραση και στην υγεία της καρδιάς.
Αναλυτικότερα, σε μετα-ανάλυση που πραγματοποιήθηκε το 2012 και εξέτασε τα αποτελέσματα 4 μεγάλων ερευνών, φάνηκε ότι η μέτρια κατανάλωση καφέ συστηματικά (μέχρι 4 φλιτζάνια την ημέρα), είναι πιθανό να μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιακής ανεπάρκειας. Η συσχέτιση αυτή αποδόθηκε στην επίδραση της πρόσληψης καφέ και καφεΐνης στην υπέρταση και το σακχαρώδη διαβήτη τύπου ΙΙ, δύο παραμέτρους που αποτελούν παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση καρδιακής ανεπάρκειας.
Η θετική επίδραση της κατανάλωσης καφέ έχει επιβεβαιωθεί και για τους Έλληνες, καθώς σύμφωνα με τη μελέτη CARDIO που πραγματοποιήθηκε στον ελληνικό πληθυσμό το 2000 φάνηκε πως τα άτομα που συνήθιζαν τη μέτρια κατανάλωση καφέ (2 φλιτζάνια καφέ την ημέρα) είχαν 30% μικρότερο κίνδυνο εμφάνισης στεφανιαίου συνδρόμου σε σχέση με τα άτομα που δεν κατανάλωναν καφέ.
Πώς όμως ο καφές επηρεάζει συγκεκριμένες παραμέτρους της καρδιαγγειακής υγείας;
Ο ρόλος του καφέ στην υπέρταση: Μελέτες σήμερα δείχνουν πως η κατανάλωση μέτριας ποσότητας καφέ δεν φαίνεται να επηρεάζει την αρτηριακή πίεση στα άτομα που καταναλώνουν συστηματικά καφέ. Ιδιαίτερο μάλιστα ενδιαφέρον παρουσιάζει και το γεγονός ότι η κατανάλωση ενός φλιτζανιού καφέ μπορεί να μειώσει τις τιμές της αρτηριακής πίεσης, μέσα στις πρώτες δύο ώρες που ακολουθούν την κατανάλωσή του, σε υγιή και άτομα με ήπια υπέρταση.
«Ασπίδα» για το διαβήτη τύπου 2: Έρευνες αναφέρουν πως η μέτρια, αλλά συστηματική κατανάλωση καφέ είναι πιθανό να συμβάλλει στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2.
Ένας πιθανός μηχανισμός στον οποίο αποδίδεται η ευεργετική επίδραση του καφέ στην υγεία της καρδιάς είναι η περιεκτικότητά του σε αντιοξειδωτικές ουσίες. Σύμφωνα με επιστημονικά δεδομένα των τελευταίων ετών, ο καφές φαίνεται να αποτελεί πηγή αντιοξειδωτικών συστατικών για παράδειγμα μία μερίδα στιγμιαίου καφέ περιέχει 0,43 g αντιοξειδωτικών ουσιών.
Από τις κυριότερες αντιοξειδωτικές ουσίες που συναντάμε σε μια κούπα καφέ είναι οι πολυφαινόλες, οι οποίες φαίνεται να εμφανίζουν ισχυρή αντιοξειδωτική δράση, προστατεύοντας τα λιπίδια των κυτταρικών μεμβρανών από τις ελεύθερες ρίζες, συμβάλλοντας έτσι στη προστασία του οργανισμού από το οξειδωτικό στρες.
Επιπλέον, ο καφές είναι πλούσιος σε χλωρογενικό οξύ, ένα συστατικό με έντονη αντιοξειδωτική δράση. Αυτό που είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον είναι ότι παρόμοια προστατευτική επίδραση φαίνεται να είχε και ο ντεκαφεϊνέ καφές! Το γεγονός αυτό ενισχύει ακόμη περισσότερο την άποψη ότι η πιθανή θετική επίδραση της μέτριας κατανάλωσης καφέ στην καρδιαγγειακή λειτουργία μπορεί να οφείλεται στην υψηλή παρουσία αντιοξειδωτικών συστατικών.
Συμπερασματικά, θα έλεγε κανείς ότι η επίδραση του καφέ στην καρδιαγγειακή λειτουργία αποτελεί ένα θέμα με ιδιαίτερο ερευνητικό ενδιαφέρον εδώ και χρόνια. Σύμφωνα με τα επιστημονικά δεδομένα, η μέτρια κατανάλωση (200-300mg καφεΐνης), ποσότητα που μεταφράζεται σε 2-4 φλιτζάνια στιγμιαίου καφέ ή 4-6 φλιτζανάκια ελληνικού την ημέρα δεν φαίνεται να σχετίζεται με κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών νοσημάτων. Αντίθετα μάλιστα, τα άτομα που συνηθίζουν να καταναλώνουν καφέ με μέτρο, φαίνεται να έχουν και ευεργετικά οφέλη για την υγεία της καρδιά τους.