Ανησυχία έχει προκαλέσει η είδηση ότι τα εμβόλια κατά του κορωνοϊού φαίνεται ότι δεν προστατεύουν έναντι της νέας «νοτιοαφρικανικής» μετάλλαξης Β1351, καθώς η τελευταία μπορεί και «ξεφεύγει» από τα αντισώματα.
Επιπλέον, όσοι μολύνθηκαν ήδη από τον κορωνοϊό και πέρασαν την Covid-19 ίσως να μην έχουν επαρκή προστασία αντισωμάτων έναντι αυτής της νέας παραλλαγής του ιού SARS-CoV-2, σύμφωνα με Νοτιοαφρικανούς επιστήμονες.
Η Β1351 είναι διαφορετική από τη «βρετανική» παραλλαγή Β117, αν και οι δύο έχουν μία κοινή μετάλλαξη στην προεξέχουσα πρωτεΐνη-ακίδα του κορωνοϊού, κάτι που τις καθιστά αμφότερες πιο μεταδοτικές.
Οι ερευνητές του Εθνικού Ινστιτούτου Λοιμωδών Νόσων στο Γιοχάνεσμπουργκ, οι οποίοι έκαναν σχετική προδημοσίευση στο bioRxiv (δεν έχουν κάνει ακόμη επιστημονική δημοσίευση), σύμφωνα με τη βρετανική «Γκάρντιαν» και το πρακτορείο Ρόιτερς, διαπίστωσαν ότι η νέα μετάλλαξη που ανιχνεύθηκε αρχικά στη χώρα τους εμφανίζεται σημαντικά πιο ανθεκτική τόσο στα αντισώματα που έχουν ληφθεί από πλάσμα αίματος αναρρωσάντων ασθενών Covid-19 όσο και σε τρία μονοκλωνικά αντισώματα που έχουν παραχθεί ειδικά για τη θεραπεία των ασθενών με τη νόσο.
Αυτό σημαίνει ότι το εν λόγω στέλεχος πιθανώς μπορεί να μολύνει ξανά όσους έχουν ήδη αρρωστήσει από κορωνοϊό, αλλά και να καταστήσει λιγότερο αποτελεσματικά τα σημερινά εμβόλια.
Οι Νοτιοαφρικανοί επιστήμονες βρήκαν ότι η ικανότητα των αντισωμάτων να εξουδετερώνουν τον κορωνοϊό πέφτει κατά οκτώ φορές απέναντι στη νέα μετάλλαξη, με άλλα λόγια χρειάζονται οκταπλάσια αντισώματα για να εξουδετερωθεί η νέα μετάλλαξη, σε σχέση με τις προηγούμενες παραλλαγές του κορωνοϊού.
Μάλιστα, σε μερικούς ασθενείς η εξουδετερωτική ικανότητα των αντισωμάτων του χορηγούμενου πλάσματος απέναντι στη «νοτιοαφρικανική» παραλλαγή εμφανίσθηκε μειωμένη έως κατά 64 φορές. Όμως, σχεδόν στους μισούς ανθρώπους (21 στους 44) δεν υπήρξε καθόλου μείωση στην εξουδετερωτική ικανότητά τους απέναντι στη νέα μετάλλαξη.
Οι ερευνητές προειδοποίησαν για «σημαντικό κίνδυνο επαναλοίμωξης» από το νέο στέλεχος και για «επείγουσα ανάγκη» να υπάρξουν εμβόλια που μπορούν να ανασχεδιασθούν γρήγορα. Περιστατικά επαναλοίμωξης με το στέλεχος Β1351 ήδη έχουν αναφερθεί στη Νότια Αφρική.
Εάν τα ευρήματα των Νοτιοαφρικανών επιστημόνων επιβεβαιωθούν, ο κίνδυνος ευρύτερης εξάπλωσης της «νοτιοαφρικανικής» μετάλλαξης θα δικαιολογεί την εξέταση μίας αλλαγής της σύνθεσης των εμβολίων το φθινόπωρο, σύμφωνα με τον ανοσολόγο Τρέβορ Μπέντφορντ του Πανεπιστημίου Ουάσινγκτον.
Ο καθηγητής Ανοσολογίας Ντάνι Όλτμαν του Imperial College του Λονδίνου χαρακτήρισε «ενοχλητικά» τα νοτιοαφρικανικά ευρήματα και είπε ότι μπορεί να έχουν επιπτώσεις για τα εμβόλια. Το ερώτημα που τίθεται, ανέφερε, είναι κατά πόσο η νέα μετάλλαξη υποσκάπτει την προστασία των σημερινών εμβολίων και, όπως εκτίμησε, αυτό πράγματι ισχύει για τη νοτιοοαφρικανική παραλλαγή, αλλά πιθανώς όχι για τη βρετανική.