Επιδημίες

Κεφαλαλγία σε ασθενείς με λοίμωξη COVID-19: Ειδικά χαρακτηριστικά και ο προγνωστικός ρόλος της στην έκβαση της λοίμωξης

Κεφαλαλγία σε ασθενείς με λοίμωξη COVID-19: Ειδικά χαρακτηριστικά και ο προγνωστικός ρόλος της στην έκβαση της λοίμωξης

Η κεφαλαλγία ως γενικό σύμπτωμα συνοδεύει πολλές λοιμώξεις των περισσότερων οργάνων του σώματός μας εκτός της κεφαλής, είτε είναι ιογενείς, είτε μικροβιακές.

Η κυκλοφορία στο αίμα παραγόντων φλεγμονής (κυρίως κυττοκίνες και προσταγλανδίνες) μπορεί να δημιουργήσει μια ήπια αντιδραστική φλεγμονή στις μήνιγγες που προκαλεί τελικώς την κεφαλαλγία.

Γενικά η κεφαλαλγία στη συστηματική λοίμωξη συνδυάζεται πολύ με τον πυρετό.

Πρόσφατες μελέτες έδειξαν ότι τοξίνες από βακτήρια μπορεί να ενεργοποιήσουν ειδικά νευροπεπτίδια που προκαλούν κεφαλαλγία και πυρετό, όπως το CGRP.

Από τις πρώτες κιόλας μελέτες παρατήρησης των συμπτωμάτων της λοίμωξης από τον ιό COVID-19. διαπιστώθηκε ότι η κεφαλαλγία είναι από τα συχνότερα συμπτώματα που η λοίμωξη προκαλεί.

Οι περισσότερες μελέτες παρατήρησης και οι μετα-αναλύσεις αυτών των μελετών συμφωνούν ότι ένας στους δέκα ασθενείς με τη λοίμωξη COVID-19 έχει κεφαλαλγία μεταξύ των άλλων συμπτωμάτων.

Αυτό είναι γνωστό και συμφωνεί με την κλινική εμπειρία.

Άλλα νευρολογικά συμπτώματα περιλαμβάνουν την ανοσμία και τη διαταραχή γεύσης, αλλά σε μεγαλύτερη συχνότητα (ένας στους πέντε περίπου ασθενείς).

Σε τρεις πρόσφατες μελέτες διαπιστώθηκαν τα ειδικά χαρακτηριστικά της κεφαλαλγίας, καθώς επίσης και ο προγνωστικός ρόλος της κεφαλαλγίας στην έκβαση από τη λοίμωξη COVID-19.

-Τρεις μελέτες για τα ειδικά χαρακτηριστικά της κεφαλαλγίας στους ασθενείς. και ο ρόλος της στην έκβαση της λοίμωξης

Οι Καθηγητές της Ιατρικής Σχολή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Δήμος Δ. Μητσικώστας και Λεωνίδας Κ. Στεφανής συνοψίζουν τα βασικά δεδομένα των τριών μελετών.

Πρώτη μελέτη

Στην πρώτη μελέτη που έγινε στην Ισπανία (Trigo Lopez και συνεργάτες, doi: 10.1177/0333102420965146) και δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Cephalal gia το Σεπτέμβριο 2020, μελετήθηκαν 130 ασθενείς με λοίμωξη COVID-19 και κεφαλαλγία (μέση ηλικία 56 ετών, 64% γυναίκες) από τους 580 που ελέγχθηκαν (δηλαδή ποσοστό 22,4% είχαν κεφαλαλγία, ένα ποσοστό σχεδόν διπλάσιο από άλλες μελέτες).

Η κεφαλαλγία ήταν το πρώτο σύμπτωμα της λοίμωξης

-στο 26% των ασθενών, και,

-εμφανίστηκε εντός 24 ωρών στο 62% των ασθενών.

Η κεφαλαλγία ήταν αμφοτερόπλευρη (και στις δύο πλευρές της κεφαλής δηλαδή)

-στο 85% των περιπτώσεων,

-μετωπιαίας εντόπισης στο 83%, και,

-με πιεστικό χαρακτήρα στο 75% των ασθενών.

-Η ένταση της κεφαλαλγίας ήταν μεγάλη στο 64% των ασθενών,

-ενώ υπερευαισθησία στα ερεθίσματα εμφανίστηκε στο 57%.

Τα χαρακτηριστικά αυτά είναι τυπικά για την κεφαλαλγία σε συστηματική ιογενή λοίμωξη, όπως περιγράφονται στην πρόσφατη κατάταξη των κεφαλαλγιών της Διεθνούς Εταιρείας Κεφαλαλγίας, αποδεικνύοντας έτσι ότι η κεφαλαλγία δεν έχει ειδικά χαρακτηριστικά στη λοίμωξη COVID-19.

Δεύτερη μελέτη

Στη δεύτερη μελέτη που έγινε στην Τουρκία (Uygun και συνεργάτες10.1186/s10194-020-01188-1) και δημοσιεύθηκε στo περιοδικό Journal Headache and Pain τον Οκτώβριο 2020,

-συμμετείχαν 3458 επαγγελματίες υγείας (2341 γυναίκες, 67,7%,

-1495 εργαζόμενοι στην υγειονομική περίθαλψη, 43,2%, με μέση ηλικία 43,21 ± 11,2 έτη.

Μεταξύ αυτών,

-262 είχαν διάγνωση COVID-19 και.

-126 (48,1%) ήταν άνδρες.

Οι κεφαλαλγίες που είχαν οι ασθενείς με τη λοίμωξη COVID-19 συσχετίστηκαν στενότερα με ανοσμία/ηλικία και γαστρεντερικά συμπτώματα.

Είχαν επίσης ειδικά χαρακτηριστικά, όπως σφύζοντα χαρακτήρα (σαν σφυγμός δηλαδή), πίεση σε άλλες περιπτώσεις η κεφαλαλγία ήταν διαξιφιστική.

Οι αναλύσεις λογιστικής παλινδρόμησης έδειξαν ότι η αμφοτερόπλευρη κεφαλαλγία,

-η διάρκεια της κεφαλαλγίας για περισσότερο από 72 ώρες,

-η μη ανταπόκριση στα κοινά αναλγητικά και,

-το ανδρικό φύλο ήταν σημαντικές μεταβλητές για τη διαφοροποίηση των θετικών ασθενών με COVID-19 από εκείνους χωρίς λοίμωξη COVID-19.

Στην πλειονότητα των ασθενών δεν αναφέρθηκε επιδείνωση των προηγούμενων πρωτοπαθών πονοκεφάλων λόγω προβλημάτων που σχετίζονται με την πανδημία.

Τρίτη μελέτη

Μόλις χθες δημοσιεύθηκε στο περιοδικό European Journal of Neurology μια Τρίτη μελέτη από την Ισπανία (Gonzalez-Martinez και συνεργάτες, DOI: 10.1111/ene.14718).

Στη μελέτη αυτή οι ασθενείς με λοίμωξη COVID-19 χωρίσθηκαν σε δύο κατηγορίες:

-σε εκείνους που είχαν κεφαλαλγία στα συμπτώματα εμφάνισης της λοίμωξης, και,

-σε εκείνους που δεν είχαν.

-Από τους 379 ασθενείς με λοίμωξη COVID-19:

-οι 48 (13%) είχαν κεφαλαλγία, με μέση ηλικία 57.9 (47-73) χρόνια.

Η κεφαλαλγία συσχετίστηκε με νεότερης ηλικίας ασθενείς, λιγότερες συννοσηρότητες και μειωμένη θνησιμότητα, καθώς και με χαμηλά επίπεδα C-αντιδρώσας πρωτείνης (δείκτης φλεγμονής), καθώς επίσης και με ήπιο σύνδρομο οξείας αναπνευστικής δυσχέρειας (ARDS).

Ένα πρότυπο λογιστικής πολλαπλής παλινδρόμησης αποκάλυψε ότι η κεφαλαλγία συνδέθηκε άμεσα με τα επίπεδα D-dimer και κρεατινίνης, τη χρήση ρινικού σωλήνα υψηλής ροής οξυγόνου (που χρησιμοποιείται στη νοσηλεία των ασθενών που έχουν αναπνευστική δυσχέρεια) και αρθρομυαλγίας,

-ενώ τα επίπεδα ουρίας, η και η υπέρταση συσχετίστηκαν αρνητικά με τον πονοκέφαλο (δηλαδή οι ασθενείς που είχαν κεφαλαλγία δεν είχαν υπέρταση ή αυξημένη ουρία στο αίμα).

Τα χαρακτηριστικά του πονοκεφάλου που σχετίζονται με το COVID-19 μπορούσαν να αναζητηθούν μόνο στους 23 από τους 48 (48%) ασθενείς που δήλωσαν ότι είχαν κεφαλαλγία στην έναρξη της λοίμωξης.

-Ο πονοκέφαλος ήταν το σύμπτωμα έναρξης σε 8/20 (40%), ήπιας ή μέτριας έντασης στους 17/20 (85%), με πιεστικά χαρακτηριστικά στους 17/18 (94%) και ολοκράνιας εντόπισης στους 8/19 (42%), ενώ στους 7/19 (37%) η εντόπιση της κεφαλαλγίας ήταν εντοπισμένη σε ένα μέρος της κεφαλής.

Συμπερασματικά και οι τρεις αυτές μελέτες μας πληροφορούν ότι η κεφαλαλγία στη λοίμωξη COVID-19 είναι ένα μη ειδικό σύμπτωμα, χωρίς ειδικά χαρακτηριστικά, ενώ μια μελέτη έδειξε ότι η ύπαρξη της κεφαλαλγίας στα συμπτώματα εμφάνισης της λοίμωξης μπορεί να συνδυάζεται με καλύτερη εξέλιξη της λοίμωξης και με μικρότερη θνησιμότητα, μια παρατήρηση που θα πρέπει να επιβεβαιωθεί ωστόσο και σε άλλες μελέτες.

Επιδημίες

25.01.2024

Η παχυσαρκία «εκτοξεύθηκε» στα παιδιά κατά τη διάρκεια της πανδημίας Covid-19 στη Βρετανία

Η παχυσαρκία των παιδιών δημοτικών σχολείων στη Βρετανία αυξήθηκε δραματικά κατά τη διάρκεια των μέτρων αποκλεισμού της πανδημίας Covid-19, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό ανοικτής πρόσβασης «PLOS ONE». Κατά τη διάρκεια του πρώτου έτους της πανδημίας, το κλείσιμο των σχολείων άλλαξε άρδην την καθημερινότητα των μικρών παιδιών. Η ακύρωση των οργανωμένων αθλημάτων, τα […]

22.01.2024

Συσχέτιση αυτοάνοσων νοσημάτων παρατηρούν οι επιστήμονες με τη νόσηση από COVID-19

Η COVID-19 σχετίζεται με έξαρση ή πυροδότηση διαφόρων αυτοάνοσων νοσημάτων, όπως ο συστηματικός ερυθηματώδης λύκος, η φλεγμονώδης νόσος του εντέρου και η ρευματοειδής αρθρίτιδα. Η γυροειδής αλωπεκία (Alopecia Areata-ΑΑ) είναι αυτοάνοση τριχόπτωση που εμφανίζεται σε ευαίσθητα άτομα από περιβαλλοντικούς παράγοντες, όπως ιούς, εμβολιασμούς και ψυχολογικό στρες. Υπάρχει ένας αυξανόμενος αριθμός αναφορών για εμφάνιση, έξαρση και […]

ΕΚΠΑ: Οι αιτίες της αύξησης του αριθμού των λοιμώξεων του αναπνευστικού με το τέλος της πανδημίας Covid-19
22.01.2024

ΕΚΠΑ: Οι αιτίες της αύξησης του αριθμού των λοιμώξεων του αναπνευστικού με το τέλος της πανδημίας Covid-19

Κορωνοϊός: Ξεκινούν οι εμβολιασμοί για τους 12 ετών και άνω
16.10.2023

Κορωνοϊός: Ξεκινούν οι εμβολιασμοί για τους 12 ετών και άνω

Κορωνοϊός: Ποιά είναι τα νέα μέλη της Επιτροπής Ελέγχου Διακίνησης Εμβολίων
10.10.2023

Κορωνοϊός: Ποιά είναι τα νέα μέλη της Επιτροπής Ελέγχου Διακίνησης Εμβολίων

Η κυβέρνηση δεν διαγράφει τα πρόστιμα των ανεμβολίαστων άνω των 60 ετών – «Τοκίζονται και περνάνε και στους κληρονόμους»!
07.08.2023

Η κυβέρνηση δεν διαγράφει τα πρόστιμα των ανεμβολίαστων άνω των 60 ετών – «Τοκίζονται και περνάνε και στους κληρονόμους»!

CDC: Επανεμφανίστηκε η λέπρα στις ΗΠΑ – Μπορεί να προκαλέσει σοβαρές αναπηρίες
02.08.2023

CDC: Επανεμφανίστηκε η λέπρα στις ΗΠΑ – Μπορεί να προκαλέσει σοβαρές αναπηρίες

Δημοφιλή

Υγεία
1

Αυτό είναι το θαυματουργό έλαιο που προστατεύει από το Αλτχάιμερ

Kαρδιά
2

Ποιοι είναι οι φυσιολογικοί καρδιακοί παλμοί και ποια τα επικίνδυνα όρια – Πότε πρέπει να ανησυχήσετε

Φάρμακα
3

Ανατροπή δεδομένων στα εμβόλια mRNA: Οι εμβολιασμένοι πεθαίνουν πλέον στις ΗΠΑ από COVID-19

Διατροφή
4

Πετιμέζι: Το καλύτερο φυσικό φάρμακο

Περισσότερα

01.03.2024

Ποιοι είναι οι φυσιολογικοί καρδιακοί παλμοί και ποια τα επικίνδυνα όρια – Πότε πρέπει να ανησυχήσετε

Πώς μπορούμε να γνωρίζουμε αν οι καρδιακοί παλμοί μας είναι φυσιολογικοί ή κάτι δεν πάει καλά; «Αν κάνετε μία γρήγορη αναζήτηση στο Ίντερνετ, θα βρείτε αρκετές πηγές που αναφέρουν ότι οι φυσιολογικοί παλμοί για τους ενήλικες κυμαίνονται μεταξύ 60 και 100 το λεπτό», αναφέρει ηλεκτροφυσιολόγος από το Τμήμα Καρδιαγγειακής Ιατρικής της Cleveland Clinic, στο Οχάιο. Στα […]

27.02.2024

Νέα έρευνα προειδοποιεί: Η διαβίωση κοντά σε μπαρ και εστιατόρια fast food αυξάνει το κίνδυνο για καρδιακή ανεπάρκεια

Σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό της Αμερικανικής Καρδιολογικής Εταιρείας «Circulation: Heart Failure» όσοι ζουν πιο κοντά σε εστιατόρια fast food, είναι πιθανότερο να κινδυνεύσουν από καρδιακή ανεπάρκεια. Εστιατόρια γρήγορου φαγητού και μπαρ συνήθως παρέχουν ανθυγιεινά τρόφιμα και ποτά, που έχουν συνδεθεί με καρδιαγγειακά νοσήματα, όπως επισημαίνει ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης Λου Κι, […]

Δείτε ποια είναι τα οφέλη που έχουν για την υγεία οι αγκινάρες – Οι 9 λόγοι για να τις βάλετε στο τραπέζι σας
27.02.2024

Δείτε ποια είναι τα οφέλη που έχουν για την υγεία οι αγκινάρες – Οι 9 λόγοι για να τις βάλετε στο τραπέζι σας

Βρώμη: Είναι τελικά υγιεινή και ποιο είδος είναι το καλύτερο; (βίντεο)
27.02.2024

Βρώμη: Είναι τελικά υγιεινή και ποιο είδος είναι το καλύτερο; (βίντεο)

Αποξηραμένα φρούτα: Έχουν οφέλη για την υγεία μας ή αποτελούν θερμιδικές βόμβες;
26.02.2024

Αποξηραμένα φρούτα: Έχουν οφέλη για την υγεία μας ή αποτελούν θερμιδικές βόμβες;

Μπρόκολο: Ποια συστατικά του μειώνονται αναλόγως με τον τρόπο μαγειρέματος – Ποιος είναι ο σωστός τρόπος
26.02.2024

Μπρόκολο: Ποια συστατικά του μειώνονται αναλόγως με τον τρόπο μαγειρέματος – Ποιος είναι ο σωστός τρόπος

H SCYTALYS διοργανώνει «Bootcamp» στην Ανάπτυξη Λογισμικού
22.02.2024

H SCYTALYS διοργανώνει «Bootcamp» στην Ανάπτυξη Λογισμικού

Μηνιγγίτιδα: Δείτε ποια είναι τα συμπτώματα και πότε να πάτε στο γιατρό
22.02.2024

Μηνιγγίτιδα: Δείτε ποια είναι τα συμπτώματα και πότε να πάτε στο γιατρό

Τα τρία δημοφιλή συμπληρώματα βιταμινών που προκαλούν διαταραχές ύπνου
20.02.2024

Τα τρία δημοφιλή συμπληρώματα βιταμινών που προκαλούν διαταραχές ύπνου

«Δεν θέλω να είμαι ένας ακόμα που πέθανε ξαφνικά εξαιτίας του εμβολίου κατά Covid» είπε ο Βρετανός που «κόντραρε» τον Ρ.Σούνακ
20.02.2024

«Δεν θέλω να είμαι ένας ακόμα που πέθανε ξαφνικά εξαιτίας του εμβολίου κατά Covid» είπε ο Βρετανός που «κόντραρε» τον Ρ.Σούνακ