Ο όρος αρθρίτιδα χρησιμοποιείται για να περιγράψει το άλγος, το οίδημα και τη δυσκαμψία μίας ή περισσοτέρων αρθρώσεων.
Η αρθρίτιδα δεν αποτελεί μία συγκεκριμένη νόσο αλλά ένα γενικό όρο που περιλαμβάνει αρκετές διαφορετικές παθήσεις.
Σήμερα, ένα σημαντικό ποσοστό του παγκοσμίου πληθυσμού πάσχει από κάποια μορφή αρθρίτιδας καθώς οι τελευταίες μπορεί να επηρεάσουν ασθενείς όλων των ηλικιών, ακόμα και παιδιά ή εφήβους.
Ωστόσο, οι πλέον κοινές μορφές αρθρίτιδας παρατηρούνται συχνότερα στους ηλικιωμένους.
Αν παρουσιάσετε άλγος σε κάποια άρθρωση το οποίο δεν υποχωρεί μέσα σε λίγες ημέρες, θα πρέπει να επισκεφθείτε τον γιατρό σας.
Αυτός θα εξερευνήσει τα αίτια του συμπτώματος αυτού και θα σας χορηγήσει την κατάλληλη θεραπεία.
Αν και σήμερα δεν υπάρχει κάποια οριστική θεραπεία για τις αρθρίτιδες, τα φάρμακα που χορηγούμε έχουν βελτιωθεί σε μεγάλο βαθμό με αποτέλεσμα να προσφέρουν οφέλη, ιδιαίτερα αν χορηγηθούν στα πρώιμα στάδια της νόσου.
Συχνά είναι δύσκολο να εξακριβώσουμε ποιοι παράγοντες οδήγησαν στην εμφάνιση της αρθρίτιδας, καθώς η αιτιολογία της νόσου είναι πολυπαραγοντική.
Γνωρίζουμε σήμερα ότι υπάρχουν συγκεκριμένα γονίδια που αυξάνουν τον κίνδυνο συγκεκριμένων μορφών της νόσου, ενώ και διάφοροι περιβαλλοντικοί παράγοντες μπορεί επίσης να επηρεάσουν τον παραπάνω κίνδυνο.
Οι αρθρίτιδες συχνά επιβαρύνουν σημαντικά τη ζωή των ασθενών, ενώ αρκετές παρουσιάζουν εξάρσεις και υφέσεις.
Ορισμένα είδη αρθρίτιδας, όπως η οστεοαρθρίτιδα και η ρευματοειδής αρθρίτιδα αποτελούν χρόνια νοσήματα.
Τι είναι η άρθρωση;
Η άρθρωση είναι το σημείο όπου δύο (ή περισσότερα) οστά έρχονται σε επαφή.
Οι αρθρώσεις διατηρούν τα οστά στη σωστή θέση και τους επιτρέπουν να κινούνται ελεύθερα (εντός ορίων).
Οι περισσότερες αρθρώσεις του οργανισμού περιβάλλονται από έναν ισχυρό ασκό ο οποίος περιέχει ένα υγρό, το αρθρικό υγρό.
Το τελευταίο είναι ιδιαίτερα σημαντικό καθώς λιπαίνει τις αρθρώσεις και τις προστατεύει από τους τραυματισμούς.
Μία άρθρωση διατηρεί τα οστά στη θέση τους με τη βοήθεια των συνδέσμων.
Αυτοί είναι ισχυρές ελαστικές δομές που ενώνουν διαδοχικά οστά.
Τα άκρα των οστών που βρίσκονται στις αρθρώσεις επικαλύπτονται επίσης από μία λεπτή αλλά ισχυρή στιβάδα ιστού, τον χόνδρο.
Ο τελευταίος επιτρέπει στα οστά να έρχονται σε επαφή χωρίς να τραυματίζονται.
Όταν θέλουμε να κινήσουμε ένα οστό, ο εγκέφαλος στέλνει μήνυμα στον κατάλληλο μυ ο οποίος ακολούθως τείνει τον τένοντα που είναι προσκολλημένος στο οστό.
Κατά συνέπεια, οι μύες παίζουν σημαντικό ρόλο και μπορούν να στηρίξουν την υγεία των αρθρώσεων.
Τα συχνότερα είδη αρθρίτιδας
Όπως προαναφέρθηκε, υπάρχουν αρκετά διαφορετικά είδη αρθρίτιδας.
Ακολούθως, θα αναφέρουμε τα συχνότερα είδη καθώς και τις ομοιότητες και διαφορές μεταξύ τους.
Οστεοαρθρίτιδα
Η συχνότερη μορφή αρθρίτιδας είναι η οστοεαρθρίτιδα.
Η νόσος εμφανίζεται αρχικά με τράχυνση των χόνδρων.
Ακολούθως, ο οργανισμός εκκινεί μία διαδικασία «επιδιόρθωσης» με σκοπό να αναιρέσει την παραπάνω βλάβη.
Ως αποτέλεσμα:
- Δημιουργούνται μικρά τμήματα οστού (οστεόφυτα) στα άκρα των οστών.
- Αυξάνεται το αρθρικό υγρό στην άρθρωση που πλήγεται.
- Ο αρθρικός υμένας διογκώνεται με αποτέλεσμα η άρθωση να παραμορφωθεί.
Συχνά, στα πρώιμα στάδια της οστεοαρθρίτιδας ο ασθενής μπορεί να μην παρουσιάσει συμπτώματα.
Η οστεοαρθρίτιδα είναι συχνότερη στις γυναίκες και εμφανίζεται κυρίως στις ηλικίες άνω των 45 ετών.
Οι αρθρώσεις που επηρεάζονται συχνότερα είναι αυτές:
-των χεριών,
-του ισχίου,
-του γόνατος και,
-της σπονδυλικής στήλης.
Τα αναλγητικά, όπως τα ΜΣΑΦ και η παρακεταμόλη μπορούν να περιορίσουν τα συμπτώματα της οστεοαρθρίτιδας.
Η φυσική άσκηση προσφέρει επίσης οφέλη σε αυτή τη μορφή αρθρίτιδας.
Αν η νόσος επιδεινωθεί σημαντικά υπάρχει επίσης δυνατότητα χειρουργικής αντιμετώπισης.
Ουρική Αρθρίτιδα
Η ουρική αρθρίτιδα είναι μία μορφή φλεγμονώδους αρθρίτιδας που προκαλεί επώδυνα οιδήματα στις αρθώσεις.
Εντοπίζεται συνήθως στο μεγάλο δάκτυλο του ποδιού, ωστόσο μπορεί να επηρεάσει και άλλες αρθρώσεις.
Οι αρθρώσεις που προσβάλλει η νόσος έχουν συνήθως ερυθρό χρώμα και αυξημένη θερμοκρασία.
Η εμφάνιση της νόσου αποδίδεται στην υπερβολική αύξηση του ουρικού οξέος.
Το τελευταίο αποτελεί φυσιολογική ουσία του οργανισμού, ωστόσο η παχυσαρκία και η κατανάλωση συγκεκριμένων τροφίμων μπορεί να αυξήσουν σημαντικά τα επίπεδά του
Η νόσος έχει επίσης γενετική βάση.
Όταν τα επίπεδα του ουρικού οξέος αυξάνονται υπερβολικά συσσωρεύονται στις αρθρώσεις όπου σχηματίζουν κρυστάλλους.
Αρχικά, οι κρύσταλλοι αυτοί δεν προκαλούν συμπτώματα, επομένως η νόσος μπορεί να παραμείνει αδιάγνωση για μεγάλο διάστημα.
Ο τραυματισμός της άρθρωσης ή, ο πυρετός μπορεί να προκαλέσουν μετακίνηση των κρυστάλλων μέσα στην άρθρωση με αποτέλεσμα να εμφανιστεί άλγος και οίδημα.
Διάφορα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τον περιορισμό του ουρικού οξέος στον οργανισμό και την πρόληψη της ουρικής αρθρίτιδας είναι:
-η αλλοπουρινόλη και,
-η φεβουξοστάτη.
Τα ΜΣΑΦ μπορούν επίσης να ανακουφίσουν από το άλγος της ουρικής αρθρίτιδας.
Στους άνδρες η νόσος μπορεί να εμφανιστεί από την ηλικία των 25 ετών, ενώ,
–στις γυναίκες εμφανίζεται συχνότερα μετά την εμμηνόπαυση.
Ρευματοειδής Αρθρίτιδα
Η ρευματοειδής αρθρίτιδα αποτελεί μία από τις συχνότερες φλεγμονώδεις αρθρίτιδες.
Θεωρείται αυτοάνοσο νόσημα.
Στη ρευματοειδή αρθρίτιδα, η φλεγμονή και η περίσσεια αρθρικού υγρού μπορεί να προκαλέσει τα παρακάτω προβλήματα στις αρθρώσεις:
- Άλγος κατά τις κινήσεις
- Συσσώρευση χημικών ουσιών που προκαλούν βλάβες στα οστά και την άρθρωση
- Η περίσσεια υγρού πιέζει τον αρθρικό υμένα σε βαθμό που συχνά δεν μπορεί να επιστρέψει στο αρχικό του σχήμα
- Οι χημικές ουσίες στο αρθρικό υγρό μπορεί να προκαλέσουν ερεθισμό στις νευρικές απολήξεις πλησίον της άρθρωσης
Εκτός από το άλγος και τη δυσκαμψία, η φλεγμονή μπορεί να προκαλέσει και μόνιμες βλάβες στις αρθρώσεις.
Ως αποτέλεσμα είναι σημαντικό να ξεκινήσει άμεσα η θεραπεία προκειμένου να προληφθούν σοβαρότερες βλάβες.
Τα συμπτώματα της ρευματοειδούς αρθρίτιδας περιλαμβάνουν:
- Οίδημα και ευαισθησία στις αρθρώσεις
- Οίδημα και δυσκαμψία το πρωί που διαρκεί για 30 λεπτά ή περισσότερο
- Αίσθημα κόπωσης
- Γενικευμένο αίσθημα αδιαθεσίας
Η ρευματοειδής αρθρίτιδα τυπικά ξεκινά από τις μικρές αρθρώσεις των χεριών και τον ποδιών και μπορεί να εμφανιστεί αμφοτερόπλευρα.
Σε ορισμένους ασθενείς ξεκινά σταδιακά και επιδεινώνεται αργά, ενώ σε άλλους υπάρχει ταχεία επιδείνωση.
Η ρευματοειδής αρθρίτιδα μπορεί να επηρεάσει άτομα οποιασδήποτε ηλικίας, ωστόσο διαγιγνώσκεται συχνότερα στις ηλικίες 40-60 ετών.
Είναι συχνότερη στις γυναίκες παρά στους άνδρες.
Για την αντιμετώπιση της νόσου χορηγούνται συνήθως τροποποιητικά της νόσου αντιρευματικά φάρμακα (DMARDs) ή βιολογικοί παράγοντες.
Άλλες Κοινές Μορφές Αρθρίτιδας
Άλλες μορφές αρθρίτιδας που εμφανίζονται επίσης με μεγάλη συχνότητα είναι:
-η σπονδυλοαρθρίτιδα,
-η αγκυλωσική σπονδυλίτιδα,
-η ψωριασική αρθρίτιδα και,
-η ιδιοπαθής νεανική αρθρίτιδα.
