Ένα κρύο ντους το πρωί, σίγουρα είναι και ο καλύτερος τρόπος για να ξεκινήσετε τη μέρα σας.
Ωστόσο, πολλοί μπήκαν στον πειρασμό να αποκτήσουν τη συνήθεια επειδή το να βυθιστείς σε κρύο νερό έχει πολλά οφέλη για την υγεία, τόσο σωματικά όσο και ψυχικά.
Τα κρύα ντους έγιναν για λόγους «θεραπείας» στις αρχές του 19ου αιώνα, όταν οι γιατροί τα σχεδίασαν για φυλακισμένους ασύλων και φυλακών, ώστε να «δροσίσουν τους καυτούς, φλεγμονώδεις εγκεφάλους και να ενσταλάξουν τον φόβο να τιθασεύσουν τις ορμητικές βούληση».
Στα μέσα του 19ου αιώνα, οι Βικτωριανοί συνειδητοποίησαν ότι το ντους είχε άλλες χρήσεις, δηλαδή το πλύσιμο των ανθρώπων-και θα ήταν καλύτερα αν το νερό ήταν ζεστό.
Έτσι το ντους μετατράπηκε από μια συσκευή που χρησιμοποιήθηκε για να προκαλέσει δυσάρεστα συναισθήματα για μιάμιση ώρα, σε μια πολύ ευχάριστη αίσθηση η οποία αρχικά διήρκεσε περίπου πέντε λεπτά.
Όμως, η πρακτική του ντους με κρύο νερό και τα οφέλη στην υγεία του ανθρώπου, δεν ερευνήθηκαν και δεν αναφέρθηκαν μέχρι σήμερα, που όπως φαίνεται το θέμα αναζωπυρώνεται.
Τι δείχνουν όμως τα στοιχεία;
Μια μεγάλη μελέτη που πραγματοποιήθηκε στις Κάτω Χώρες διαπίστωσε ότι οι άνθρωποι που έκαναν κρύο ντους ήταν λιγότερο πιθανό -από εκείνους που έκαναν ένα ζεστό ντους- να πάρουν άδεια από τη δουλειά τους, λόγω ασθένειας.
Μια ομάδα άνω των 3.000 ατόμων χωρίστηκε σε τέσσερις ομάδες, και τους ζητήθηκε να κάνουν ένα ζεστό ντους κάθε μέρα.
–Άλλη μια ομάδα κλήθηκε να το τελειώσει με 30 δευτερόλεπτα κρύο νερό,
–μια άλλη με 60 δευτερόλεπτα κρύο νερό,
–μια άλλη με 90 δευτερόλεπτα κρύο νερό.
Η ομάδα ελέγχου μπορούσε απλώς να απολαύσει ένα ζεστό ντους.
Οι συμμετέχοντες κλήθηκαν να ακολουθήσουν αυτό το πρωτόκολλο για ένα μήνα.
(Αν και το 64% συνέχισε με το σχήμα κρύου νερού επειδή τους άρεσε τόσο πολύ.)
Μετά από μια περίοδο παρακολούθησης τριών μηνών, διαπίστωσαν ότι οι ομάδες που έκαναν ντους με κρύο νερό είχαν 29% μείωση των αυτοαναφερόμενων αναρρωτικών αδειών από τη δουλειά.
Είναι ενδιαφέρον ότι η διάρκεια του κρύου ντους- όσο άντεχε ο κάθε ένας- δεν επηρέασε τα οφέλη, δηλαδή την απουσία από την εργασία λόγω ασθένειας.
Τόνωση του ανοσοποιητικού συστήματος
Ο λόγος που μια απότομη «εισβολή» του κρύου νερού στο ανθρώπινο σώμα, μπορεί να σταθεί εμπόδιο στις ασθένειες, δεν είναι σαφής, όμως ορισμένες έρευνες δείχνουν ότι μπορεί να έχει σχέση με την ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος.
Μια μελέτη που έγινε στην Τσεχία, έδειξε ότι όταν «αθλητικοί νεαροί άνδρες» βυθίζονταν σε κρύο νερό τρεις φορές την εβδομάδα για έξι εβδομάδες, αυτό έδωσε μια μικρή ώθηση στο ανοσοποιητικό τους σύστημα.
Ωστόσο, απαιτούνται όλο και μεγαλύτερες μελέτες για να επιβεβαιωθούν αυτά τα ευρήματα.
Παραγωγή αδρεναλίνης
Το κρύο νερό φαίνεται επίσης να ενεργοποιεί το συμπαθητικό νευρικό σύστημα, το τμήμα του νευρικού συστήματος που διέπει την αντίδραση της μάχης ή της φυγής (μια αυτόματη φυσιολογική αντίδραση σε ένα γεγονός που εκλαμβάνεται ως επικίνδυνο, αγχωτικό ή τρομακτικό).
Όταν ενεργοποιείται το συγκεκριμένο τμήμα του νευρικού συστήματος, όπως συμβαίνει κατά τη διάρκεια ενός κρύου ντους, αυξάνετε η ορμόνη αδρεναλίνη .
Αυτός είναι πιθανότατα ο λόγος που προκαλεί την αύξηση του καρδιακού ρυθμού και της αρτηριακής πίεσης, που παρατηρείται όταν οι άνθρωποι βυθίζονται σε κρύο νερό, και επίσης συνδέεται με γενικότερες βελτιώσεις στην υγεία.
Το κρύο ντους έχει αποδειχθεί, ότι βελτιώνει την κυκλοφορία.
Όταν το σώμα εκτίθεται σε κρύο νερό, υπάρχει μειωμένη ροή αίματος στο δέρμα.
Όταν σταματήσει το κρύο νερό, το σώμα πρέπει να ζεσταθεί, οπότε υπάρχει αύξηση της ροής του αίματος στην επιφάνεια του δέρματος.
Βελτίωση της ροής του αίματος
Μερικοί επιστήμονες πιστεύουν ότι αυτό θα μπορούσε να βελτιώσει την κυκλοφορία του αίματος.
Μελέτη που εξέτασε την επίδραση του κρύου νερού μετά την άσκηση, διαπίστωσε ότι, μετά από τέσσερις εβδομάδες, η ροή του αίματος προς και από τους μυς είχε βελτιωθεί.
Βοηθά στο χάσετε βάρος
Υπάρχουν επίσης ορισμένες ενδείξεις ότι ένα κρύο ντους μπορεί να σας βοηθήσει να χάσετε βάρος.
Μια άλλη μελέτη διαπίστωσε ότι η βύθιση στην μπανιέρα με κρύο νερό, η τα κρύα ντους στους 14 ℃ αύξησαν τον μεταβολισμό κατά 350%.
Ο μεταβολισμός είναι η διαδικασία με την οποία το σώμα μας μετατρέπει ό, τι τρώμε και πίνουμε σε ενέργεια, οπότε ένας υψηλότερος μεταβολισμός ισούται περίπου με περισσότερη ενέργεια που καίγεται.
Οφέλη στην ψυχική υγεία
Εκτός από τα φυσικά οφέλη, τα κρύα ντους θα μπορούσαν επίσης να έχουν οφέλη για την ψυχική υγεία.
Υπάρχει μια εξήγηση ότι τα κρύα ντους –ή ακόμη και η βύθιση στην μπανιέρα με κρύο νερό- επιφέρει αυξημένη πνευματική εγρήγορση λόγω της διέγερσης της προηγουμένως αναφερθείσας «απόκρισης μάχης ή φυγής».
Βελτιώνει την λειτουργία του εγκεφάλου στους ηλικιωμένους
Στους ηλικιωμένους, το κρύο νερό που εφαρμόζεται στο πρόσωπο και το λαιμό, έχει αποδειχθεί ότι βελτιώνει τη λειτουργία του εγκεφάλου.
Ένα κρύο ντους μπορεί επίσης να βοηθήσει στην ανακούφιση των συμπτωμάτων της κατάθλιψης.
Ένας προτεινόμενος μηχανισμός είναι ότι, λόγω της υψηλής πυκνότητας των υποδοχέων του κρύου στο δέρμα, ένα κρύο ντους στέλνει μια συντριπτική ποσότητα ηλεκτρικών παλμών από τις απολήξεις των περιφερειακών νεύρων στον εγκέφαλο, οι οποίες μπορεί να έχουν αντικαταθλιπτικό αποτέλεσμα.
Υπάρχουν αρκετά στοιχεία που αποδεικνύουν ότι η βύθιση κρύου νερού ή το ντους με κρύο είναι καλό για την υγεία σας – ακόμα κι αν οι λόγοι παραμένουν λίγο ασαφείς.
Αλλά προτού αρχίσετε να ανοίγετε την κρύα βρύση προς το τέλος του ντους σας, θα πρέπει να γνωρίζετε ότι υπάρχουν και κάποιοι κίνδυνοι για ένα κρύο ντους.
Επειδή μια ξαφνική ανατάραξη κρύου νερού συγκλονίζει το σώμα, μπορεί να είναι επικίνδυνο για άτομα με καρδιακές παθήσεις, καθώς μπορεί να προκαλέσει καρδιακή προσβολή ή ανωμαλίες του καρδιακού ρυθμού.