Βελτίωση της λειτουργικότητας της μνήμης για ως και 24 ώρες μετά την κατανάλωσή της προκαλεί η καφεΐνη, σύμφωνα με μια αμερικανική μελέτη που δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση «Nature Neuroscience».
Το νέο αυτό στοιχείο προστίθεται στη μακρά λίστα των ευεργετικών επιδράσεων της καφεΐνης στον ανθρώπινο οργανισμό, ανεξαρτήτως αν προέρχεται από τον καφέ, το τσάι ή άλλες πηγές.
Είναι η πρώτη φορά που μια μελέτη διαπιστώνει μια τόσο μακρόχρονη επίπτωση στη μνήμη. Μέχρι σήμερα οι λίγες έρευνες που είχαν γίνει σε αυτό το πεδίο, είχαν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η καφεΐνη έχει μικρή ή καθόλου επίπτωση στη μνήμη σε σχετικό βάθος χρόνου.
Οι συμμετέχοντες στο πείραμα του πανεπιστημίου Τζον Χόπκινς, με επικεφαλής τον καθηγητή Μάικλ Γιάσα,οι οποίοι δεν έπιναν συχνά στο παρελθόν προϊόντα με καφεΐνη, κλήθηκαν να πάρουν είτε ένα εικονικό χάπι (πλασέμπο), είτε ένα χάπι καφεΐνης των 200 μιλιγκράμ, αφού προηγουμένως είχαν μελετήσει μια σειρά από εικόνες επί πέντε λεπτά.
Την επόμενη ημέρα, οι ερευνητές εξέτασαν την ικανότητα των εθελοντών να θυμούνται τις εικόνες που είχαν δει την προηγούμενη ημέρα. Την καλύτερη μνήμη, όπως έδειξαν τα τεστ, είχαν όσοι είχαν πάρει την καφεΐνη. Όμως, φαίνεται πως η σωστή δόση παίζει ρόλο, γιατί όταν το πείραμα επαναλήφθηκε με ποσότητα καφεΐνης 100 ή 300 μιλιγκράμ, δεν υπήρξε η ίδια βελτίωση της μνήμης, ενώ επιπλέον, στη δεύτερη περίπτωση, παρατηρήθηκαν και τα αναμενόμενα συμπτώματα υπερδιέγερσης.
Το κέντρο μνήμης στον ανθρώπινο εγκέφαλο βρίσκεται στον ιππόκαμπο, γι’ αυτό οι περισσότερες επιστημονικές έρευνες σχετικά με την μνήμη εστιάζονται σε αυτήν ακριβώς την εγκεφαλική περιοχή. Η νέα μελέτη ήταν διαφορετική από προηγούμενα πειράματα, επειδή οι συμμετέχοντες πήραν την καφεΐνη, αφού είχαν δει και προσπαθήσει να απομνημονεύσουν τις εικόνες. Στις προηγούμενες έρευνες, η καφεΐνη είχε δοθεί εκ των προτέρων, πράγμα όμως που προκαλούσε σύγχυση κατά πόσον η τυχόν βελτίωση της μνήμης οφειλόταν όντως στην ίδια την καφεΐνη ή σε άλλους παράγοντες (πχ στην ένταση της προσοχής).
Ο δρ Γιάσα, που βρίσκεται πλέον στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, προτίθεται να μελετήσει συγκεκριμένους βιολογικούς μηχανισμούς δια μέσου των οποίων η καφεΐνη έχει θετική επίδραση στη μνήμη.
«Γνωρίζουμε επίσης ότι η καφεΐνη σχετίζεται με τη μακροζωία και μπορεί να έχει προστατευτική δράση στη νόσο Αλτσχάιμερ», σημειώνει.
Οι επιφυλάξεις
Ωστόσο, ο δρ Γιον Σάιμονς του Πανεπιστημίου Κέμπριτζ, εμφανίζεται επιφυλακτικός απέναντι στα νέα ευρήματα και με δηλώσεις του στην εφημερίδα «The Guardian» τονίζει ότι χρειάζονται μελέτες σε μεγαλύτερο δείγμα πληθυσμού, που να επιβεβαιώνουν το νέο εύρημα.
Σύμφωνα με επικαιροποιημένα στοιχεία, το 90% των ανθρώπων, παγκοσμίως, καταναλώνει καφεΐνη σχεδόν σε καθημερινή βάση. Στις ΗΠΑ έχει υπολογιστεί ότι ο μέσος άνθρωπος καταναλώνει περίπου 200 mg καφεΐνης την ημέρα, δηλαδή ποσότητα ίση με αυτή που χορηγήθηκε στο πλαίσιο της μελέτης και αναλογεί σε δύο φλιτζάνια καφέ.