Χρόνια κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, διεθνείς και εγχώριοι οργανισμοί που δραστηριοποιούνται στον τομέα των μεταβολικών νοσημάτων των οστών και συγκεκριμένα την οστεοπόρωση. Νέα στατιστικά στοιχεία δείχνουν την δραματική αύξηση των κρουσμάτων καταγμάτων που οφείλονται στην οστεοπόρωση σε γυναίκες αλλά και σε άνδρες, και κυρίως καταγμάτων του ισχίου, της σπονδυλικής στήλης, του πήχη και του καρπού.
Σύμφωνα με το Διεθνές Ίδρυμα Οστεοπόρωσης (IOF) μέχρι το 2050 αναμένεται παγκόσμια αύξηση των καταγμάτων ισχίου στους άνδρες κατά 310% και στις γυναίκες κατά 240%. Η σιωπηλή αυτή επιδημία που σύμφωνα με στοιχεία του IOF εμφανίζεται σε μεγαλύτερη συχνότητα και φαίνεται να έχει μεγαλύτερο κοινωνικό-οικονομικό αντίκτυπο από άλλες μάστιγες της εποχής μας (όπως ο καρκίνος του μαστού, η υψηλή αρτηριακή πίεση, ο διαβήτης κ.α.), συνήθως διαγιγνώσκεται πολύ αργά και αφού έχει προκύψει κάποιο κάταγμα. H ελλιπής ενημέρωση με συνέπεια την καθυστερημένη διάγνωση φαίνεται ότι πυροδοτούν το πρόβλημα σύμφωνα με έρευνα του IOF σε 11 χώρες που έδειξε γενικευμένη άρνηση της επίγνωσης του κινδύνου ανάπτυξης οστεοπόρωσης ακόμα και σε μεταεμμηνοπαυσιακές γυναίκες, έλλειψη διαλόγου με τον γιατρό τους και περιορισμένη πρόσβαση σε διάγνωση και θεραπεία πριν την πρόκληση του πρώτου κατάγματος.
Ανησυχητικά είναι και τα στοιχεία που προέκυψαν από μελέτες στην χώρα μας και συγκεκριμένα από πρόσφατη έρευνα του Ελληνικού Συλλόγου Στήριξης Ασθενών με Οστεοπόρωση που αξιολόγησε την εμφάνιση της ασθένειας, τη διάγνωσή της, τις κοινωνικές της επιπτώσεις καθώς και τους παράγοντες που την επηρεάζουν όπως η διατροφή και η άσκηση. Μελέτη σε 10.000 γυναίκες σε όλη την Ελλάδα κατέδειξε μεταξύ άλλων ότι:
Το 20% των γυναικών μπαίνει στην εμμηνόπαυση με ήδη προϋπάρχουσα οστεοπόρωση ενώ σε ηλικία 70 ετών περισσότερες από τις μισές Ελληνίδες έχουν εγκατεστημένη οστεοπόρωση. Στις γυναίκες κάτω των 50 ετών, δηλαδή γυναίκες πολύ νέες που δεν έχουν μπει στην εμμηνόπαυση, βρέθηκε ότι ένα μεγάλο ποσοστό (35,4%) έχει ήδη ελαττωμένη οστική μάζα, στοιχείο που δημιουργεί γενικότερη ανησυχία.
Στο σύνολο του γυναικείου Ελληνικού πληθυσμού άνω των 50 ετών (2.400.000, απογραφή 2003) οι 855.500 Ελληνίδες έχουν οστεοπόρωση, δηλαδή το 35%.
Το 51% των Ελληνίδων άνω των 50 ετών που είχαν ήδη μπει στην εμμηνόπαυση δεν είχε κάνει μέτρηση οστικής πυκνότητας, ενώ στις περισσότερες αγροτικές και ορεινές περιοχές της πατρίδας μας το 48% αγνοούσε τελείως το γεγονός και συμμετείχε τυχαία στη μελέτη.
Oσον αφορά το αντίκτυπο της πάθησης στην κοινωνική συμπεριφορά η μελέτη έδειξε ότι το 50% των Ελληνίδων ενοχλούνται πολύ από τις αλλαγές που έχουν γίνει στο σώμα τους, ενώ το 35% δήλωσε ότι ενοχλείται λίγο. Η οστεοπόρωση και κυρίως τα κατάγματα επηρεάζουν την ποιότητα ζωής ακόμα και μετά την ίασή τους. Είναι σίγουρο ότι μετά από ένα κάταγμα μειώνεται η κινητικότητα και λειτουργικότητα των ατόμων. Το πρόβλημα οξύνεται στις μεγαλύτερες ηλικίες. Τα σπονδυλικά κατάγματα προκαλούν παραμόρφωση της σπονδυλικής στήλης, κύφωση (καμπούρα) και πόνο. Οι συνέπειες αυτές οδηγούν τα άτομα σε κοινωνική απομόνωση.
· Απογοητευτικά ήταν και τα αποτελέσματα που αφορούν την άσκηση και γενικά την ενασχόληση με φυσικές δραστηριότητες. Το συντριπτικό 82% των ατόμων που συμμετείχαν στην έρευνα δήλωσαν ότι ασκούνται σπάνια έως ποτέ, το 5,3% 1-2 ώρες την εβδομάδα και μόνο το 5,5% περισσότερο από 2 ώρες την εβδομάδα.
· Σημαντικό επίσης ήταν το εύρημα της έρευνάς που επιβεβαίωσε το μέγεθος του προβλήματος της κακής διατροφής των νέων Ελληνίδων (γυναίκες μικρότερες των 50 ετών). Μόνο το 32% λαμβάνει καθημερινά τις απαραίτητες ποσότητες ασβεστίου ενώ το 72,6% των γυναικών άνω των 50 ετών λαμβάνει καθημερινά ποσότητες ασβεστίου κατά πολύ μικρότερες των διεθνώς συνιστώμενων δόσεων.
Θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στην έγκαιρη πρόληψη της οστεροπόρωσης στην χώρα μας από την παιδική ηλικία όπου μπορεί ουσιαστικά να αντιμετωπιστεί η οστεοπόρωση στα χρόνια που ο οργανισμός αναπτύσσει τον σκελετό (ηλικίες 10-25 ετών).
Και βέβαια θα πρέπει, οι γονείς να προσπαθήσουν παρά τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν, να μην μειώσουν την κατανάλωση των γαλακτοκομικών από τα παιδιά, αλλά και από τους ίδιους. Τέλος την άθληση των ίδιων και των παιδιών τους μπορούν να την αναπληρώσουν με απλές δραστηριότητες, έτσι ώστε να μην ακινητοποιηθούν τα παιδιά, μπροστά στον ηλεκτρονικό υπολογιστή και το διαδίκτυο.