Η είδηση που δημοσιεύθηκε πριν από λίγες εβδομάδες ήταν αρκετά ανησυχητική: η πιο σοβαρή μορφή καρκίνου του δέρματος, το μελάνωμα, είναι πιο επικίνδυνο για τους άντρες.
Το συμπέρασμα προέκυψε από έρευνα του έγκυρου ερευνητικού οργανισμού Cancer Research UK, στην οποία αναλύθηκαν τα στατιστικά δεδομένα της Βρετανίας του 2011. Όπως διαπίστωσαν οι ερευνητές, η θνησιμότητα από μελάνωμα στη χώρα ήταν για τους άντρες 3,4 ανά 100.000 πληθυσμού έναντι 2 ανά 100.000 για τις γυναίκες, παρ’ ό,τι η συχνότητα της νόσου ήταν παραπλήσια στα δύο φύλα (17,2 κρούσματα ανά 100.000 για τους άνδρες και 17,3 ανά 100.000 για τις γυναίκες).
Αυτό σημαίνει ότι από τους 6.200 Βρετανούς που μαθαίνουν κάθε χρόνο ότι έχουν μελάνωμα, οι 1.300 χάνουν τη ζωή τους εξαιτίας του, ενώ από τις 6.600 Βρετανίδες χάνουν τη ζωή τους 900. Μήπως η διαφορά αυτή σημαίνει ότι οι άντρες είναι πιο ευάλωτοι; Και σε τι ακριβώς; Αν και οριστικές απαντήσεις δεν υπάρχουν, το κλειδί ίσως βρίσκεται στο ανοσοποιητικό σύστημα.
«Είναι γενικώς αποδεκτό ότι το ανοσοποιητικό σύστημα των γυναικών λειτουργεί πιο αποτελεσματικά», λέει στην εφημερίδα «Daily Mail» ο αρχίατρος του Cancer Research UK δρ Πήτερ Τζόνσον, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Σάουθαμπτον. «Το βλέπουμε και την περίπτωση των εμβολίων, τα οποία δρουν διεγείροντας το ανοσοποιητικό. Λίγα είναι τα εμβόλια που δεν “πιάνουν” τις γυναίκες, ενώ αντιθέτως το ανοσοποιητικό σύστημα των ανδρών αντιδρά πιο δύσκολα».
Η αδυναμία αυτή ίσως σημαίνει πως οι φυσικοί αμυντικοί μηχανισμοί των ανδρών έχουν λιγότερες πιθανότητες να κατορθώσουν να εξουδετερώσουν με επιτυχία τα κύτταρα του σώματος που αρχίζουν να γίνονται καρκινικά ή να εμποδίσουν τα κύτταρα ενός καρκινικού όγκου να εξαπλωθούν στο σώμα – και το μελάνωμα είναι επιθετικό ακριβώς επειδή έχει την τάση να προκαλεί μεταστάσεις. «Η συγκεκριμένη μορφή καρκίνου εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την κατάσταση του ανοσοποιητικού συστήματος», συνεχίζει ο δρ Τζόνσον. «Οι άντρες είθισται να έχουν πιο μεγάλους όγκους τη στιγμή της διάγνωσης, καθώς και περισσότερες πιθανότητες να υποτροπιάσει η νόσος τους».
Η τεστοστερόνη
Τι είναι, όμως, αυτό που καθιστά λιγότερο αποτελεσματικούς τους αμυντικούς μηχανισμούς των ανδρών; Ένας από τους πιθανότερους ενόχους είναι η τεστοστερόνη – η ορμόνη του ανδρικού φύλου η οποία ευθύνεται για τα χαρακτηριστικά του ανδρικού φύλου, αλλά ταυτοχρόνως φαίνεται πως εξασθενεί τις άμυνες του.
Αυτό προκύπτει από διάφορες μελέτες, όπως μία που διεξήχθη προ ετών στην φημισμένη Κλινική Μάγιο, των ΗΠΑ. Επιστήμονες της Κλινικής είχαν τότε ανακαλύψει πως ένας τρόπος για να διεγερθεί το ανοσοποιητικό των αρσενικών ποντικιών είναι να μειωθούν κατακόρυφα τα επίπεδα τεστοστερόνης στο αίμα τους. Όπως είχε δείξει η μελέτη τους, λιγότερη τεστοστερόνη σήμαινε αυξημένη παραγωγή ανοσοποιητικών κυττάρων, τα οποία ήταν και πιο επιθετικά.
Μήπως αυτό σημαίνει ότι οι άντρες με καρκίνο θα μπορούσαν να ωφεληθούν από την μείωση της τεστοστερόνης τους – λ.χ. με τη βοήθεια εγχύσεων της ορμόνης του γυναικείου φύλου, των οιστρογόνων; Η απάντηση είναι καταφατική, εάν ισχύει στους ανθρώπους ό,τι και στα πειραματόζωα. Μελέτη, λ.χ., σε ποντίκια που δημοσίευσαν προ διετίας επιστήμονες από το Ίδρυμα Τεχνολογίας της Μασαχουσέτης (το φημισμένο ΜΙΤ) έδειξε πως οι εγχύσεις οιστρογόνων έκαναν τα αρσενικά πιο ανθεκτικά στον καρκίνο του στομάχου, στον οποίο οι άνδρες είναι εξαιρετικά ευάλωτοι.
Οι ιώσεις
Αν, όμως, αληθεύει ότι οι άνδρες έχουν πιο αδύναμο ανοσοποιητικό, τότε στ’ αλήθεια υποφέρουν περισσότερο απ’ ό,τι οι γυναίκες όταν παθαίνουν κάτι τόσο απλό, όσο μία ίωση ή μία γρίπη. Το θέμα αυτό αποτελεί ακόμα αντικείμενο ερευνών, αλλά οι δύο πιο πρόσφατες (μία από το Πανεπιστήμιο του Κουήνσλαντ στην Αυστραλία και η άλλη στο Πανεπιστήμιο QueenMary του Λονδίνου) είναι υπέρ των ανδρών, καθώς δείχνουν ότι τα οιστρογόνα προστατεύουν τις γυναίκες από τις ιογενείς λοιμώξεις.
Το συγκεκριμένο ερευνητικό πεδίο είναι συναρπαστικό για τους επιστήμονες, αλλά για τους άντρες το μεγάλο ερώτημα είναι τι θα μπορούσαν να κάνουν για να τονώσουν το ανοσοποιητικό τους. «Προς το παρόν τίποτα δεν είναι σίγουρο», απαντά ο δρ Τζόνσον. «Το ανοσοποιητικό είναι πολύπλοκο σύστημα και τώρα αρχίζουμε να αποκωδικοποιούμε τα μυστικά τους. Τα καλά νέα είναι πως ήδη έχουν αρχίσει να εγκρίνονται φάρμακα που διεγείρουν το ανοσοποιητικό και προορίζονται για νοσήματα όπως το προχωρημένο μελάνωμα, αλλά δεν ξέρουμε αν μπορεί το ίδιο να γίνει λ.χ. με τη λήψη μιας βιταμίνης».
Έως ότου ξεκαθαριστεί το τοπίο, οι ειδικοί συνιστούν αποφυγή του στρες που εξασθενεί το ανοσοποιητικό, κατανάλωση άφθονων αντιοξειδωτικών ουσιών από φρούτα και λαχανικά που το τονώνουν, λιγότερα κορεσμένα λίπη (λ.χ., κρέας και προϊόντα κρέατος, πλήρη γαλακτοκομικά, τηγανητά) διότι μερικές μελέτες δείχνουν πως το εξασθενούν, καθώς και συστηματική, ήπια γυμναστική (η υπερβολική το εξασθενεί).
Το τίμημα της δύναμης
Το να έχουν, πάντως, οι γυναίκες πιο γερό ανοσοποιητικό δεν είναι χωρίς τίμημα. Από τη μια, λένε οι ειδικοί, το ανοσοποιητικό τους είναι τόσο δυνατό, ώστε είναι πιθανότερο να επιτεθεί στα όργανα του σώματος και να προκαλέσει αυτοάνοσα νοσήματα, όπως διαβήτη τύπου 1, σκλήρυνση κατά πλάκας (πολλαπλή σκλήρυνση) ή ρευματοειδή αρθρίτιδα – νοσήματα που είναι πολύ πιο συχνά στις γυναίκες απ’ ό,τι στους άντρες.
Από την άλλη, μελέτη που δημοσιεύθηκε πριν από λίγες εβδομάδες στο έγκυρο επιστημονικό περιοδικό «Nature» κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η ίδια η δύναμη του ανοσοποιητικού τους συστήματος κάνει τις γυναίκες να υποκύπτουν συχνότερα απ’ ό,τι οι άντρες στις επιθέσεις των ιών.
«Οι γυναίκες είναι πιθανότερο να πεθάνουν έπειτα από μία μόλυνση», δήλωσε η επικεφαλής ερευνήτρια δρ Σάμπρα Λ. Κλάιν, αναπληρώτρια καθηγήτρια Μοριακής Βιολογίας & Ανοσολογίας στη Σχολή Δημοσίας Υγείας Bloomberg του Πανεπιστημίου Τζωνς Χόπκινς, στις ΗΠΑ. «Επειδή το ανοσοποιητικό τους αντιδρά πολύ έντονα, πλημμυρίζει ο οργανισμός τους με κάθε είδους ουσιών που στο τέλος απειλούν ευθέως τη ζωή τους».
ΠΗΓΗ: tanea.gr