Η υποχονδρίαση είναι μια διαταραχή η οποία ανήκει στις λεγόμενες σωματόμορφες διαταραχές και χαρακτηρίζεται από τη μεγιστοποίηση συνηθισμένων σωματικών ενοχλημάτων και το φόβο ότι το άτομο πάσχει από κάποια ασθένεια.
Τα άτομα που βιώνουν την διαταραχή αυτή, είναι πολύ ευαίσθητα, ευάλωτα και στην ουσία αποφεύγουν τις συγκρούσεις με τον ίδιο τους τον εαυτό, ασχολούμενοι με το αν θα πάθουν κάτι.
Μπορεί να έχουν υποστεί κάποιο τραύμα στην παιδική ηλικία, κι αυτό εκφράζεται με την υποχονδρίαση, στην προσπάθειά τους να καλύψουν το τραύμα που είναι ανοιχτό και αιμορραγεί.
Τι σημαίνει είμαι υποχόνδριος;
Το άτομο αποκτά εμμονή με την υγεία του, αναπτύσσει μη ρεαλιστικούς φόβους μόλυνσης και δείχνει έντονο ενδιαφέρον για τις ιατρικές πληροφορίες.
Το άτομο με υποχονδρία πιστεύει ότι πάσχει ή είναι πολύ πιθανό να εμφανίσει κάποια σοβαρή νόσο και σταδιακά πείθεται πως είναι άρρωστο.
Οι άπειρες πληροφορίες δε που προσφέρει το ίντερνετ αποτελούν βασικό τους σύμμαχο.
Ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό τους είναι ότι αντιστέκονται σθεναρά στον καθησυχασμό, για παράδειγμα πιστεύουν πως οι ιατρικές εξετάσεις τους είναι λανθασμένες ή εφησυχάζουν για λίγο καιρό και στη συνέχεια παραδίνονται ξανά στα δεσμά της φοβίας τους.
Το προφίλ του υποχόνδριου
Ο υποχόνδριος είναι ένα εξαιρετικά ευαίσθητο άτομο με αδύναμες ψυχικές άμυνες.
Πρόκειται για άτομα βαθιά ενοχικά, με δυσκολία να έρθουν σε επαφή με τα αληθινά τους συναισθήματα ενώ παράλληλα, η συνεχής ενασχόλησή τους με τη σωματική τους υγεία στέκεται εμπόδιο στην ψυχική τους βελτίωση και ωρίμανση.
Στις περισσότερες περιπτώσεις, κάνουν εφιαλτικά σενάρια που προσπαθούν συνεχώς να επιβεβαιώσουν ή να διαψεύσουν.
Συνήθως, η διαταραχή της υποχονδρίας συνυπάρχει με άλλες ψυχικές διαταραχές όπως οι φοβίες, ο ψυχαναγκασμός, η κατάθλιψη.
Το άγχος που βιώνουν οδηγεί σε σωματικά συμπτώματα όπως ταχυκαρδία, στομαχικές διαταραχές, αυξομείωση βάρους, πόνους.
Μ’ αυτό τον τρόπο, το άτομο βιώνει πραγματικά συμπτώματα κι έτσι συνεχίζει την πορεία του αυτός ο φαύλος κύκλος.
Αλλαγές παρατηρούνται και στη συμπεριφορά του ασθενή ο οποίος γίνεται εσωστρεφής και φοβικός.
Βουτηγμένοι στο φόβο για την υγεία τους, επηρεάζεται η λειτουργικότητά τους με αποτέλεσμα να μην μπορούν να ανταποκριθούν στις εργασιακές και οικογενειακές τους υποχρεώσεις και να δημιουργείται ένταση στις κοινωνικές τους σχέσεις.
Πού οφείλεται
Η υποχονδρίαση σε ένα μεγάλο ποσοστό οφείλεται σε ψυχοκοινωνικούς παράγοντες.
Συχνά, υπάρχει έντονη επιρροή από παιδικά βιώματα, όπως για παράδειγμα υπερπροστατευτικοί γονείς, με άσκηση πίεσης στο άτομο, ή το ακριβώς αντίθετο:
Παιδί που μεγαλώνει σε περιβάλλον αδιαφορίας και προσπαθεί να τραβήξει την προσοχή των γονιών επικαλούμενο σωματικά συμπτώματα.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, τα συμπτώματα της υποχονδρίασης εμφανίζονται μετά από τραυματικές εμπειρίες, όπως προβλήματα υγείας σε άτομα του οικείου περιβάλλοντος προκαλώντας έντονο άγχος και φόβο για νόσο ακόμα και για το θάνατο.
Πολλές φορές, η υπερεστίαση στα σωματικά συμπτώματα είναι ένδειξη διαπροσωπικών προβλημάτων.
Το σύμπτωμα λειτουργεί σαν αντιπερισπασμός σε ένα άτομο που αντιμετωπίζει δυσκολίες στις σχέσεις του, και ασυνείδητα αποφεύγει τις εσωτερικές συγκρούσεις, με το να ασχολείται συνεχώς με την υγεία του.
Η ζωή με έναν υποχόνδριο σύντροφο είναι δύσκολη.
Απαιτεί υπομονή και αγάπη.
Σταθείτε δίπλα του, και όχι απέναντι του.
Συμβουλέψτε τον να γίνει μέλος σε μια ομάδα υποστήριξης, όπου θα βρεθεί με ανθρώπους, με τους οποίους μοιράζεται παρόμοιες ανησυχίες.
Έτσι, γίνεται ανταλλαγή απόψεων και στρατηγικών αντιμετώπισης και κυρίως ξέρουν πως δεν είναι μόνοι.
Ενημερωθείτε για την υποχονδρίαση: τι είναι; Γιατί την έχει ο σύντροφός σας;
Η κατανόηση της κατάστασης βοηθάει.
Προσπαθήστε να γίνετε μαζί δραστήριοι.
Πηγαίνετε βόλτα το σκύλο σας, κολυμπήστε ή ασχοληθείτε με την κηπουρική.
Η άσκηση βοηθά στην αντιμετώπιση του άγχους και της κατάθλιψης.
Η ψυχοθεραπεία είναι αναγκαία, σε ασθενείς με υποχονδρίαση.
Πρέπει το άτομο να μειώσει το άγχος του και να καταφέρει να εξοικειωθεί με την ιδέα, ότι δεν μπορεί να έχει τον απόλυτο έλεγχο του σώματος και της υγείας του, κι αυτό δεν είναι ένδειξη αδυναμίας.
Είναι απαραίτητο να αναπτύξει τρόπους να εκφράζει και να διαχειρίζεται τα συναισθήματά του.
Η διαταραχή της υποχονδρίασης είναι επίπονη.
Μπορεί να κατακλύσει τη ζωή του ατόμου, αφήνοντάς το μόνο και γεμάτο αγωνία για το μέλλον.
Κανείς δεν μπορεί να μας υποσχεθεί ότι δεν θα αρρωστήσουμε, ότι δεν θα πονέσουμε.
Ό,τι κι αν έρθει στο δρόμο μας πρέπει να μάθουμε να το αντιμετωπίζουμε με δύναμη και θάρρος, ως ελεύθερα και ώριμα άτομα, με γνώση και λαχτάρα για ζωή.