Η πρωτόγνωρη κατάσταση που ζούμε λόγω κορωνοϊού, κυρίως η καραντίνα, οδηγεί τους νέους σε εθιστικές συμπεριφορές, όπως το κάπνισμα και το αλκοόλ.
Παράλληλα, αυξήθηκε η χρήση του διαδικτύου, από παιδιά και εφήβους.
Η πρόληψη του καπνίσματος, της κατάχρησης αλκοόλ και της υπέρμετρης χρήσης του διαδικτύου από παιδιά και εφήβους, αποτελεί το αντικείμενο του ευρωπαϊκού προγράμματος ADD-free Training.
Το πρόγραμμα απευθύνεται σε εκπαιδευτικούς, υπευθύνους επιμόρφωσης ενηλίκων, γονείς, εκπροσώπους συλλόγων γονέων και άλλους ενδιαφερόμενους.
Το έργο χρηματοδοτείται από το Πρόγραμμα ERASMUS+ της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τη συμμετοχή οργανισμών από 5 χώρες.
Από την Ελλάδα συμμετέχουν το Ίδρυμα Ορμύλια (συντονιστής) και το Ινστιτούτο Prolepsis.
Συμμετέχουν επίσης οι οργανισμοί: Bulgaria Youth Prevention (Βουλγαρία), Institut društveni hznanosti “Ivo Pilar” (Κροατία), CSI – Center for Social Innovation LTD (Κύπρος), University of Belgrade – Faculty of Medicine (Σερβία).
Το ADD-free Training (πλήρης τίτλος: “Preventing Smoking, Alcohol and Internet addictions among children and adolescents: a family oriented training approach for adult learners and educators”) σχεδιάζει και πρόκειται να εφαρμόσει ένα καινοτόμο εκπαιδευτικό πρόγραμμα για την πρόληψη του καπνίσματος και της κατάχρησης που σχετίζεται με το αλκοόλ και το διαδίκτυο.
Οι εθιστικές συμπεριφορές των παιδιών και εφήβων κοινό διακρατικό πρόβλημα
Οι εθιστικές συμπεριφορές ιδιαίτερα μεταξύ των παιδιών και των εφήβων, που είναι πιο επιρρεπείς από τους ενήλικες σε επικίνδυνες συμπεριφορές, αποτελούν κοινό διακρατικό πρόβλημα.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας υπογραμμίζει, ότι στην Ευρώπη, τα ποσοστά επιπολασμού της κατανάλωσης αλκοόλ είναι υψηλότερα μεταξύ των ηλικιών 15-19.
Παρατηρούνται επίσης υψηλά ποσοστά στη χρήση προϊόντων καπνού, ενώ σύμφωνα με τη EUROSTAT, 8 στους 10 νέους χρησιμοποιούν καθημερινά υπολογιστές.
Ιδιαίτερα, κατά την περίοδο της πανδημίας της COVID-19, η υλοποίηση προγραμμάτων, όπως το ADD-freeTrainingείναι ακόμα πιο αναγκαία.
Σύμφωνα με έρευνες, οι εθισμοί αυξάνονται σε περιόδους καραντίνας, με την υπέρμετρη χρήση του διαδικτύου να βρίσκεται στην κορυφή της κατάταξης.
Οι αλλαγές που έχουν προκληθεί στην καθημερινότητα εκατομμυρίων ανθρώπων είναι πρωτόγνωρες, ενώ τα παιδιά και οι έφηβοι, αντιμετωπίζουν επίσης σημαντικές προκλήσεις.
Το ADD-free Training αναγνωρίζει τη σημασία της πρόληψης και του ρόλου της οικογένειας και του σχολείου στην αντιμετώπιση των εθισμών στην παιδική ηλικία και την εφηβεία.
Διαδικτυακή έρευνα σε 28 Ευρωπαϊκές χώρες
Τον Νοέμβριο του 2020, η κοινοπραξία του έργου προχώρησε μέσω διαδικτυακής έρευνας σε εκτενή χαρτογράφηση των προγραμμάτων πρόληψης των εθισμών σε 28 ευρωπαϊκές χώρες.
Την ίδια περίοδο στις ίδιες χώρες οργανώθηκε έρευνα μέσω ομάδων εστιασμένης συζήτησης (διαδικτυακά) με γονείς και εκπαιδευτικούς.
-Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι τα προγράμματα εκπαίδευσης για τους εθισμούς που σχετίζονται με το κάπνισμα και το αλκοόλ είναι πιο διαδεδομένα, σε αντίθεση με τα προγράμματα που σχετίζονται με την προβληματική χρήση του διαδικτύου, τα οποία είναι σπάνια.
-Επιπρόσθετα, oι γονείς και οι εκπαιδευτικοί σε όλες τις συναντήσεις εξέφρασαν την ανησυχία τους, κυρίως, για την προβληματική χρήση του διαδικτύου η οποία έχει κλιμακωθεί τα τελευταία χρόνια.
-Επιπλέον, οι γνώσεις σχετικά με την πρόληψη και τη διαχείριση, ιδίως μεταξύ των νέων, φαίνεται να μην έχουν ακόμη συστηματοποιηθεί και διαδοθεί.
-Παράλληλα, καταγράφηκε σημαντική άγνοια για θέματα υγείας που σχετίζονται με την υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ, καθώς και με νέους τύπους καπνίσματος, όπως το άτμισμα και ο ναργιλές.
Σημαντική η πρόληψη κάθε είδους εθισμού με στοχευμένες ενέργειες
Η αποτελεσματική πρόληψη και αντιμετώπιση κάθε είδους εθισμού απαιτεί στοχευμένες και ταυτόχρονες ενέργειες τόσο από την οικογένεια όσο και από το σχολείο, καθώς και οι δύο αποτελούν τους κύριους πυλώνες για την κοινωνικοποίηση των παιδιών.
Κατά τη διάρκεια των διαδικτυακών συναντήσεων, γονείς και εκπαιδευτικοί προχώρησαν ένα βήμα παραπέρα αναγνωρίζοντας τη σημασία της συνεργασίας μεταξύ της οικογένειας και του σχολείου, ειδικά στην αντιμετώπιση των εθισμών.
–
Το Ινστιτούτο Prolepsis είναι ένας μη κερδοσκοπικός επιστημονικός οργανισμός που δραστηριοποιείται στον χώρο της δημόσιας υγείας από το 1990. Αποστολή του Ινστιτούτου είναι να ανταποκρίνεται στις προκλήσεις της δημόσιας υγείας στην Ελλάδα και την Ευρώπη, εκπονώντας ακαδημαϊκή έρευνα και εφαρμόζοντας τα αποτελέσματά της σε ανθρωπιστικές και εκπαιδευτικές δράσεις, που στοχεύουν στην καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού και στην προαγωγή υγείας των ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού.