Κάθε φορά λες πως «αυτός είναι διαφορετικός». Και όμως, μετά από λίγο, νιώθεις πάλι μικρή, αδύναμη, γεμάτη ενοχές ή φόβο. Αν αναρωτιέσαι γιατί πέφτεις πάντα στους λάθος ανθρώπους, η απάντηση δεν βρίσκεται εκεί έξω – βρίσκεται μέσα σου.
Όταν αγαπάς αυτόν που σε πονά
Αν κοιτάξεις πίσω, ίσως δεις ένα μοτίβο: στην αρχή όλα μοιάζουν μαγικά. Σε προσέχει, σου λέει όσα ήθελες να ακούσεις, νιώθεις πως επιτέλους βρήκες κάποιον που «σε βλέπει». Και όμως, σιγά-σιγά κάτι αλλάζει. Τα λόγια του γίνονται όπλα. Οι σιωπές του σε παγώνουν. Αρχίζεις να ζητάς λίγη προσοχή, λίγη κατανόηση, ενώ στην αρχή δεν χρειαζόταν να ζητήσεις τίποτα.
Και παρ’ όλα αυτά, μένεις. Όχι γιατί δεν βλέπεις τι συμβαίνει. Το βλέπεις. Αλλά ένα κομμάτι σου νιώθει… σπίτι. Σου είναι οικείο. Και κάπου βαθιά μέσα σου, ελπίζεις πως αυτή τη φορά, αν προσπαθήσεις λίγο παραπάνω, αν δείξεις περισσότερη αγάπη, όλα θα φτιάξουν. Μα δεν φτιάχνουν.
Το τραύμα σε ερωτεύεται πρώτο
Αυτό που πολλές φορές λέμε «έλξη», δεν είναι πάντα αγάπη. Είναι αναγνώριση τραύματος. Αν έχεις μεγαλώσει σε περιβάλλον όπου έπρεπε να διεκδικείς την αποδοχή, όπου ένιωθες ότι δεν ήσουν αρκετή ή έπρεπε να κρύψεις ποια είσαι για να αγαπηθείς, τότε ο εγκέφαλός σου έχει μάθει να συνδέει την ανασφάλεια με την αγάπη.
Έτσι, όταν βρεθεί μπροστά σου ένας άνθρωπος τοξικός – αναποφάσιστος, ψυχρός, παθητικά επιθετικός ή συναισθηματικά εκβιαστικός – κάτι μέσα σου ενεργοποιείται: «Αυτό μου θυμίζει κάτι». Και το ονομάζεις έρωτα. Αλλά είναι το τραύμα που αναγνωρίζει ένα γνώριμο περιβάλλον.
Ο τοξικός σύντροφος ξέρει να αγγίζει τις πληγές σου
Δεν τους διαλέγεις κατά λάθος. Οι τοξικοί σύντροφοι —νάρκισσοι, χειριστικοί, συναισθηματικά ασταθείς— έχουν μια σχεδόν μαγνητική έλξη όταν μέσα σου υπάρχουν ακόμη «ανοικτοί λογαριασμοί». Ξέρουν, ασυνείδητα ή όχι, πώς να γίνουν όλα όσα λαχταράς. Και μετά, πώς να τραβήξουν το χαλί κάτω από τα πόδια σου. Η ένταση σε κάνει να νιώθεις «ζωντανή». Η αποδοχή τους, όταν τελικά σου τη δίνουν, σε κάνει να πιστεύεις πως «άξιζε τον κόπο». Αλλά η ηρεμία σου πληρώνεται ακριβά.
Δεν είναι δική σου δουλειά να τους «φτιάξεις»
Ένας από τους μεγαλύτερους μύθους που κουβαλάς είναι πως αν αγαπήσεις κάποιον αρκετά, αυτός θα αλλάξει. Ότι η αγάπη σου είναι αρκετή για να γιατρέψει τις πληγές του. Και έτσι μένεις, συγχωρείς, υπομένεις, σιωπάς. Θυσιάζεις τη δική σου ψυχική ισορροπία για να «σώσεις» τον άλλον.
Αλλά ξέρεις κάτι; Δεν μπορείς να σώσεις κανέναν που δεν θέλει να σωθεί. Και δεν είσαι υποχρεωμένη να πληρώνεις εσύ το τίμημα της συναισθηματικής ανωριμότητας κάποιου άλλου. Δεν είσαι θεραπευτής. Δεν είσαι γονιός. Δεν είσαι σωτήρας. Είσαι άνθρωπος που αξίζει να αγαπηθεί χωρίς να πονάει.
Η αγάπη δεν πονάει — η προσκόλληση πονάει
Ίσως έχεις ταυτίσει τη «μεγάλη αγάπη» με το δράμα. Με τον πόνο. Με τη ζήλια. Με την αβεβαιότητα. Αλλά η αληθινή αγάπη δεν παίζει παιχνίδια. Δεν σε κάνει να αισθάνεσαι ανεπαρκής. Δεν σε βάζει σε rollercoaster. Η αληθινή αγάπη είναι ήσυχη. Είναι ασφάλεια. Είναι χώρος να αναπνεύσεις. Αυτό που σε κρατάει δεν είναι ο άνθρωπος, αλλά η προσκόλλησή σου στην ιδέα ότι αν τον κάνεις να σε αγαπήσει, θα επιβεβαιωθείς. Θα «θεραπευτείς». Αλλά αυτός ο ρόλος δεν είναι δικός του. Είναι δικός σου.
Σπάσε το μοτίβο
Δεν σταματάς να ερωτεύεσαι τοξικούς ανθρώπους απλώς με το να «το αποφασίσεις». Σταματάς όταν μάθεις να αγαπάς τον εαυτό σου περισσότερο από τη συνήθεια να κυνηγάς την αγάπη των άλλων. Όταν θεραπεύσεις τις ρίζες που σε κάνουν ευάλωτο σε τέτοιες σχέσεις.
- Μάθε να αναγνωρίζεις τα red flags από την αρχή.
- Ρώτα τον εαυτό σου: Με κάνει να νιώθω ελεύθερος ή φυλακισμένος;
- Μην αγνοείς το ένστικτό σου.
- Ζήτα βοήθεια — θεραπεία, ψυχοθεραπεία, υποστήριξη. Δεν είναι αδυναμία.
Και κάτι τελευταίο…
Δεν φταις που αγάπησες λάθος ανθρώπους. Δεν φταις που πάλεψες για σχέσεις που σε πλήγωσαν. Αλλά έχεις την ευθύνη —και τη δύναμη— να μη συνεχίσεις το ίδιο μοτίβο.
Αγάπα τον εαυτό σου όπως θα ήθελες να σε αγαπήσει κάποιος άλλος. Χωρίς όρους. Χωρίς αγώνα. Χωρίς πόνο.
Αρκεί να το επιλέξεις. Να επιλέξεις εσένα.