Λίγο πολύ έχουμε όλοι υπάρξει σε μία. Οι εξαρτησιακές σχέσεις είναι αρκετά ύπουλες. Μπορεί, όταν τις ζεις αλλά κι όταν τις βλέπεις απέξω, να μοιάζουν υπέροχες.
Για την ακρίβεια, μπορεί για ένα μεγάλο διάστημα να φαντάζουν σαν κάτι το επιθυμητό.
Όμως μακροπρόθεσμα, η εξαρτησιακή σχέση φθείρεται σταδιακά και, μαζί της, τα άτομα που συμμετέχουν σε αυτή.
Τι σημαίνει εξαρτησιακή σχέση;
Για να κατανοήσουμε τι είναι η εξαρτησιακή σχέση θα πρέπει πρώτα να μιλήσουμε για τα εξαρτησιακά άτομα.
Με απλά λόγια, ένα εξαρτησιακό άτομο βασίζει την αυταξία του σε άλλους και τείνει να τους χειραγωγεί με διάφορους τρόπους, ώστε να εκμαιεύσει την αγάπη και την αποδοχή τους και να νιώσει καλά με τον εαυτό του.
Κι ενώ η χειραγώγηση μπορεί να ακούγεται λίγο σκληρή για τη συγκεκριμένη περίπτωση ανθρώπου, ο όρος σε αυτή την περίπτωση σε αναφέρεται σε κάποιον που έχει ως στόχο να βλάψει τους άλλους.
Ένα εξαρτησιακό άτομο για παράδειγμα συχνά νιώθει υπεύθυνο για τη διάθεση και τα συναισθήματα του άλλου. Κι ενώ το ίδιο συνειδητά πιστεύει πως το κάνει απλά επειδή ενδιαφέρεται, υποσυνείδητα με αυτόν τον τρόπο επιδιώκει να ελέγξει τον άλλο.
«Χειραγωγώντας» το άλλο άτομο ωστόσο προσπαθεί να γεμίσει τα δικά του συναισθηματικά ελλείμματα.
Σε μια εξαρτησιακή σχέση αυτό που συμβαίνει είναι πως κανείς σύντροφος δεν μπορεί να έχει πλήρη ευθύνη του εαυτού του.
Συνήθως σε αυτές τις σχέσεις ο ένας είναι αυτός που «παίρνει» και ο άλλος είναι αυτός που προσφέρει ή «φροντίζει», παρόλο που οι ρόλοι αυτοί μπορεί να εναλλάσσονται ανάλογα με την περίσταση.
Για παράδειγμα ο ένας μπορεί να φροντίζει το οικονομικό κομμάτι και ο άλλος το συναισθηματικό και το ερωτικό.
Αυτή η σχέση μπορεί να λειτουργεί για ένα διάστημα, μέχρι ο φροντιστής να θυμώσει, να βαρεθεί και να διαπιστώσει πως δεν λαμβάνει την ίδια ανταπόκριση, την ίδια αγάπη και την ίδια φροντίδα.
Τα σημάδια πως μια σχέση είναι εξαρτησιακή
1. Φροντίζεις περισσότερο τις ανάγκες του συντρόφου σου παρά τις δικές σου
Αυτό φυσικά θα το νιώθεις μόνο αν είσαι εσύ ο βασικός φροντιστής. Είσαι τόσο συντονισμένος με τη διάθεση του συντρόφου σου που πολλές φορές δεν μπορείς καν να αναγνωρίσεις τις δικές σου ανάγκες.
2. Εξαρτάσαι από τον σύντροφό σου για να νιώθεις καλά
Νιώθεις πως ο σύντροφός σου είναι υπεύθυνος για τα δικά σου συναισθήματα, αντί να πάρεις εσύ την ευθύνη. Συγκεκριμένα, συνήθως εκείνοι που παίρνουν νιώθουν συνήθως έτσι ωστόσο σε μικρότερο βαθμό η αλληλεξάρτηση της διάθεσης παρατηρείται και στα δύο μέλη.
3. Δεν νιώθεις χαλαρά μαζί με τον σύντροφό σου
Αν παρατηρείς πως έχεις άγχος ή πως είσαι γεμάτη ένταση όταν είσαι με τo σύντροφό σου, τότε ίσως είσαι σε εξαρτησιακή σχέση. Παρατήρησε αν νιώθεις πιο χαλαρή όταν είσαι με άλλους παρά με εκείνον.
4. Θα έκανες τα πάντα για να νιώσεις αποδοχή στη σχέση σου
Τα άτομα που κάνουν εξαρτησιακές σχέσεις είναι συχνά πολύ επικριτικά με τον ίδιο τους τον εαυτό, με αποτέλεσμα να έχουν υψηλό άγχος και να προσπαθούν διαρκώς να είναι “τέλεια” για χάρη του συντρόφου τους και με τους δικούς του κανόνες.
5. Δεν νιώθεις καλά σε αυτή τη σχέση
Δεν περνάς καλά μέσα στη σχέση. Δεν υπάρχει χαρά, δεν υπάρχει αρκετή τρυφερότητα, ίσως να νιώθεις μοναξιά ή αποκομμένη από τον κόσμο και, κυρίως, νιώθεις πως ο σύντροφός σου δεν σε στηρίζει.
6. Υπάρχει διαρκώς ένταση στη σχέση
Καυγαδίζετε συχνά ίσως για απλά πράγματα και συχνά ο ένας κατηγορεί τον άλλο για τα πάντα. Αν πάντα μένεις με την εντύπωση πως αν ο άλλος αλλάξει, όλα θα πάνε καλά, κάτι δεν πάει καθόλου καλά.
7. Η σχέση δεν εξελίσσεται
Νιώθεις πως η σχέση είναι βαλτωμένη και πως μαζί της βαλτώνεις κι εσύ. Δεν ξέρεις καν πώς να φέρεις ξανά τη ζωή και τον ενθουσιασμό μέσα στη σχέση και νιώθεις πως διαρκώς μειώνεις τα στάνταρ σου.
Και τώρα, τι κάνουμε;
Αν λοιπόν η σχέση σου παρουσιάζει πολλά από τα παραπάνω σημάδια, έχεις μάλλον μπλέξει σε μια εξαρτησιακή σχέση.
Επειδή ωστόσο δεν βρέθηκες εκεί τυχαία, και ιδίως αν αυτού του είδους οι σχέσεις αποτελούν για σένα μοτίβο, είτε έχεις τον ρόλο του φροντιστή είτε εκείνου που φροντίζεται, καλό θα είναι να δουλέψεις μαζί με έναν ειδικό ψυχικής υγείας ώστε να θεραπεύσεις εκείνα τα κομμάτια σου που σε οδηγούν εκεί.
Κι αν, από την άλλη, η σχέση σου παρουσιάζει πολλά καλά στοιχεία δοκιμάστε να κάνετε θεραπεία ζεύγους! Και θυμήσου, οι σχέσεις αναπόφευκτα αλλάζουν όταν αλλάζουμε κι εμείς.