Η συνεχής κούραση από τις υποχρεώσεις και την εργασία μπορεί σίγουρα να μας κάνει δυστυχισμένους, αλλά μια νέα έρευνα δείχνει ότι ο περισσότερος ελεύθερος χρόνος μπορεί να μην είναι και το μαγικό ελιξίριο που πολλοί από εμάς ονειρευόμαστε. Σε μια νέα πολυεπίπεδη μελέτη που κυκλοφόρησε πρόσφατα σε επιστημονικό περιοδικό, οι ερευνητές ανέλυσαν στοιχεία από δύο μεγάλης κλίμακας έρευνες σχετικά με το πώς περνούν το χρόνο τους οι Αμερικανοί. Μαζί, οι έρευνες περιλάμβαναν περισσότερους από 35.000 ερωτηθέντες.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι άνθρωποι με περισσότερο ελεύθερο χρόνο είχαν γενικά υψηλότερα επίπεδα υποκειμενικής ευημερίας – αλλά μόνο μέχρι ενός σημείου. Οι άνθρωποι που είχαν έως και 2 ώρες ελεύθερο χρόνο την ημέρα ανέφεραν γενικά ότι αισθάνονταν καλύτερα από εκείνους που είχαν λιγότερο χρόνο. Αλλά οι άνθρωποι που είχαν 5 ή περισσότερες ώρες ελεύθερου χρόνου την ημέρα δήλωσαν γενικά ότι αισθάνονταν χειρότερα.
Έτσι, τελικά, η «ιδανική ποσότητα» του ελεύθερου χρόνου μπορεί να είναι 2 έως 3 ώρες την ημέρα, σύμφωνα με τα ευρήματα. «Ενώ ο πολύ λίγος χρόνος είναι κακός, ο περισσότερος χρόνος δεν είναι πάντα καλύτερος», δήλωσε η Marissa Sharif, επίκουρη καθηγήτρια μάρκετινγκ στη Σχολή Wharton και επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, σε δελτίο τύπου.
Η αξία του πώς περνάμε τον ελεύθερο χρόνο μας
Φυσικά, οι περισσότεροι άνθρωποι γνωρίζουν ενστικτωδώς ότι η υπερβολική απασχόληση μπορεί να προκαλέσει άγχος. Αλλά η νέα μελέτη δεν είναι η πρώτη που αμφισβητεί κατά πόσο ο περισσότερος ελεύθερος χρόνος θα κάνει τους ανθρώπους πραγματικά τόσο ευτυχισμένους όσο το πιστεύουν. Οι ειδικοί σημειώνουν, για παράδειγμα, ότι ορισμένοι ενήλικες παλεύουν με τη «μελαγχολία της συνταξιοδότησης», η οποία μπορεί να οφείλεται, μεταξύ άλλων, στην έλλειψη ερεθισμάτων και δομής.
Μέρος της εύρεσης αυτής της φαινομενικά άπιαστης «ιδανικής ποσότητας» έχει να κάνει με το πώς οι άνθρωποι περνούν τον επιπλέον χρόνο που έχουν, υποστηρίζουν οι ερευνητές που βρίσκονται πίσω από τη νέα μελέτη. Εκτός από την ανάλυση των ερευνών, διεξήγαγαν επίσης διάφορα μικρότερα διαδικτυακά πειράματα. Σε ένα από αυτά ζήτησαν από τους συμμετέχοντες να φανταστούν ότι έχουν 3½ έως 7 ελεύθερες ώρες την ημέρα. Τους ζήτησαν να φανταστούν να ξοδεύουν αυτόν τον χρόνο κάνοντας «παραγωγικά» πράγματα (όπως γυμναστική) ή να φανταστούν να κάνουν «μη παραγωγικές» δραστηριότητες (όπως να βλέπουν τηλεόραση).
Οι συμμετέχοντες στη μελέτη πίστευαν ότι η ευημερία τους θα υπέφερε αν είχαν πολύ ελεύθερο χρόνο κατά τη διάρκεια της ημέρας – αλλά μόνον αν τον χρησιμοποιούσαν μη παραγωγικά. Αν και το πείραμα αυτό ήταν υποθετικό, γεγονός που αποτελεί έναν σημαντικό περιορισμό της νέας έρευνας, είναι σίγουρα σύμφωνο με άλλες έρευνες που δείχνουν ότι το να βρίσκεται κανείς σε κατάσταση «ροής» είναι καλό για την ψυχική υγεία των ανθρώπων.
Με άλλα λόγια, ο τρόπος με τον οποίο οι άνθρωποι χρησιμοποιούν τον ελεύθερο χρόνο τους έχει σημασία. Φυσικά, το τι αισθάνεστε «παραγωγικό» εξαρτάται από εσάς. Όμως κάτι που κρατάμε είναι ότι στις περιπτώσεις που οι άνθρωποι αποκτούν υπερβολικά πολύ ελεύθερο χρόνο, όπως μετά από συνταξιοδότηση ή αποχώρηση από την εργασία, τα αποτελέσματα υποδηλώνουν ότι τα άτομα αυτά θα επωφεληθούν από το να ξοδέψουν τον καινούργιο τους χρόνο με σκοπό.