Ψυχολογία

Πώς να μην επηρεαζόμαστε από τα αρνητικά που συμβαίνουν γύρω μας

Πώς να μην επηρεαζόμαστε από τα αρνητικά που συμβαίνουν γύρω μας

Ο εγκέφαλός μας είναι από τη φύση του ίσως λίγο απαισιόδοξος. Πολλές φορές καταλήγουμε ή και γίνεται τρόπος ζωής να σκεφτόμαστε αρνητικά και μη ρεαλιστικά. Μην ανησυχείτε γιατί συμβαίνει σχεδόν σε όλους. Όλοι κάνουμε λάθη στον τρόπο που σκεφτόμαστε κι επεξεργαζόμαστε τις πληροφορίες που δεχόμαστε και το τί συμβαίνει γύρω μας. Βλέπουμε τα πράγματα όπως είμαστε, όχι όπως είναι. 

Φιλτράρουμε τα γεγονότα σαν να βλέπουμε την πραγματικότητα μέσα από γυαλιά οράσεως που έχουν «λάθος» βαθμούς μυωπίας. Θολά. Διαστρεβλωμένα.

ChangeWayThink es2

Σύμφωνα με την J. Beck (2000) υπάρχουν περίπου 12 λάθη στη διεργασία της σκέψης μας (γνωστικά λάθη-διαστρεβλώσεις).

1) Η διπολική σκέψη/όλα ή τίποτα/άσπρο-μαύρο, όπου πάμε από το ένα άκρο στο άλλο: π.χ. αν δεν τα κάνω όλα τέλεια, τότε θα αποτυγχάνω. Δεν υπάρχει δηλαδή κάτι ενδιάμεσο μεταξύ της τελειότητας και της αποτυχίας.

2) Υπεργενίκευση: από ένα μεμονωμένο αρνητικό γεγονός πάμε σε μια πιο γενική και καθολική κατάσταση. π.χ. Μια ζωή θα τρέχω σε συνεντεύξεις και δεν θα γίνεται τίποτα.

3) Νοητικό φίλτρο: απομονώνουμε μια αρνητική λεπτομέρεια από το σύνολο μιας εικόνας και εστιάζουμε σε αυτήν παραβλέποντας τα υπόλοιπα στοιχεία της εικόνας. π.χ. ένας μαθητής δημοτικού που πήρε 10 σε όλα τα μαθήματα εκτός από ένα μάθημα που πήρε 9 και εστιάζει σε αυτό, νιώθωντας αποτυχημένος.

4) Αυθαίρετο συμπέρασμα: οδηγούμαστε αυθαίρετα σε συμπεράσματα βασιζόμενοι σε μεμονωμένα γεγονότα, χωρίς να διαθέτουμε επαρκή στοιχεία, π.χ. δεν πρόκειται ποτέ να βρω δουλειά, επειδή κάποιες συνεντεύξεις για δουλειά δεν οδήγησαν στο επιθυμητό αποτέλεσμα.

5)  Διάβασμα σκέψης: πιστεύουμε χωρίς λογική βάση πως γνωρίζουμε τί σκέφτεται ο άλλος για εμάς, π.χ. Αν κάνω μια ερώτηση στον καθηγητή πάνω στο μάθημα, οι συμμαθητές μου θα σκέφτονται ότι είμαι χαζός.

6) Καταστροφολογία/πρόβλεψη μέλλοντος: προβλέπουμε μια αρνητική-καταστροφική εξέλιξη μιας κατάστασης στο μέλλον και δεν σκεφτόμαστε ότι τα πράγματα μπορεί να εξελιχθούν διαφορετικά, π.χ. Δεν πρόκειται ποτέ να βρω δουλειά. Μια ζωή θα τρέχω σε συνεντεύξεις και δεν θα γίνεται τίποτα.

7) Μεγιστοποίηση/Ελαχιστοποίηση: εδώ έχουμε την τάση να μεγεθύνουμε τα αρνητικά στοιχεία μιας κατάστασης και να μειώνουμε/ελαχιστοποιούμε τα θετικά, π.χ. Στην παρουσίαση που έκανα στη δουλειά μου πήρα θετικά σχόλια από όλους, εκτός από έναν και νιώθω ανεπαρκής, μεγεθύνοντας τη σημασία του αρνητικού σχολίου του ενός συναδέλφου και ελαχιστοποιώντας τη σημασία των θετικών σχολίων όλων των υπολοίπων.

8) Συναισθηματική λογική: Επειδή νιώθουμε κάτι πιστεύουμε ότι είναι και αλήθεια, π.χ. Νιώθω άχρηστος, άρα είμαι και άχρηστος, παραβλέποντας στοιχεία που αποδεικνύουν το αντίθετο.

9) Προτάσεις του «πρέπει»: άκαμπτοι κανόνες για το πώς πρέπει να συμπεριφερόμαστε εμείς και οι άλλοι, π.χ. Πρέπει να είμαι τέλειος.

10) Προσωποποίηση: αισθανόμαστε αποκλειστικά υπεύθυνοι για την αρνητική εξέλιξη των πραγμάτων και τη συμπεριφορά των άλλων απέναντί μας, π.χ. Κάτι θα’κανα λάθος κι απομακρυνθήκαμε…Να δεις που αυτοί οι δύο που ψιθυρίζουν και γελάνε, με κοροϊδεύουν και γελάνε με μένα.

11) Ετικετοποίηση: οι ταμπέλες που βάζουμε στον εαυτό μας και τους άλλους, π.χ. Είμαι αποτυχημένη. Είναι ηλίθιος.

12) Σωληνοειδής όρασηαυτό μοιάζει με το νοητικό φίλτρο καθώς εστιάζουμε στην αρνητική χροιά μιας κατάστασης, σαν να βλέπουμε τα πράγματα μέσα από ένα σωλήνα που δείχνει μόνο τα αρνητικά, π.χ. Το αφεντικό μου, μου έκανε επίπληξη σήμερα στη δουλειά. Είναι φωνακλάς και δεν ευχαριστιέται με τίποτα.

Σε κάθε κατάσταση που μας ταράζει όλοι μας καταιγιζόμαστε από αρνητικές αυτόματες σκέψεις που εμπεριέχουν γνωστικές διαστρεβλώσεις. Αυτά είναι αναπόφευκτα. Όμως, γνωρίζοντας την ύπαρξη αυτών των λαθών στη σκέψη μας μπορούμε να είμαστε πιο συνειδητοποιημένοι πως αυτό που σκεφτόμαστε δεν ανταποκρίνεται πάντα στην πραγματικότητα.

Είναι ακριβώς αυτό, μια σκέψη. Μη ρεαλιστική. Είναι εντυπωσιακό το πόση δύναμη έχει μια και μόνο σκέψη και πώς αυτή θα καθορίσει τη συμπεριφορά μας και την πορεία μας.

Τελευταία βέβαια με αυτά που συμβαίνουν ίσως η θετική σκέψη είναι πιο δυσεύρετη από προηγούμενες καταστάσεις που μπορούσες έστω να ξεχαστείς. Αλλά και αυτό είναι παροδικό.

Οι ζωές μας αλλάζουν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, με την αβεβαιότητα να μας συντροφεύει. Ο φόβος μας είναι αναπόφευκτο να υπάρχει αλλά ο φόβος που θα έχει ο καθένας από εμάς θα είναι ανάλογος της απειλής που ο καθένας μας θα αντιλαμβάνεται στις συγκεκριμένες συνθήκες.

Όσο περισσότερο απειλητικά δηλαδή κάποιος βλέπει το πλαίσιο στο οποίο βρισκόμαστε, όσο περισσότερο θεωρεί ότι κινδυνεύει τόσο ο ίδιος όσο και οι οικείοι του από αυτό, όσο περισσότερο βλέπει ή φαντάζεται απειλητικό το μέλλον του, τόσο περισσότερο θα αυξάνεται ο φόβος.

Ακόμη, νέες απειλές στη ζωή μας μπορεί με πολλούς τρόπους να ενεργοποιήσουν παλιά τραύματα, παλιές απειλητικές, τραυματικές εμπειρίες όπου και εκεί είχαμε βιώσει κίνδυνο, αβεβαιότητα, απειλή. Το σημερινό γεγονός μπορεί να μην έχει καμία σχέση με το παλιό αλλά να έχει ως κοινή συνισταμένη την απειλή, τον κίνδυνο. Σε μια τέτοια περίπτωση ο φόβος πολλαπλασιάζεται, το άτομο επανατραυματίζεται.

Κάνε πράγματα που προσφέρουν ασφάλεια και ηρεμία

Όταν ο φόβος για αυτά που ακούμε ή για αυτά που μας συμβαίνουν γιγαντώνεται μπορεί να  υπάρχουν και έντονα σωματικά συμπτώματα όπως ναυτία, πόνος στο στομάχι, θολή όραση, εφίδρωση, αλλαγή της αναπνοής. Μπορεί να υπάρχουν ακόμα δυσκολία στον ύπνο, μείωση της όρεξης, κλείσιμο στον εαυτό, ευερεθιστότητα κτλ.

Στον βαθμό που αυτό είναι εφικτό για εσάς, να εντάξετε στην καθημερινότητα σας και επαφή με πράγματα που σας δημιουργούν ασφάλεια και ηρεμία.

Κάτι τέτοιο μπορεί να είναι μια βόλτα στη θάλασσα ή στο κοντινό πάρκο για παράδειγμα, μια κουβέντα με κάποιον για κάτι που σας δίνει χαρά και ικανοποίηση, μια αγκαλιά με ανθρώπους που σας δημιουργούν ασφάλεια.

Τέλος, μειώστε την επαφή με εικόνες που μπορεί να είναι τραυματικές ή να σας επανατραυματίζουν, όπως αυτές της τηλεόρασης, των ενημερωτικών εκπομπών. Η ενημέρωση μας μπορεί να γίνει και  χωρίς να είμαστε συνέχεια μπροστά στην τηλεόραση.

Ψυχολογία

07.02.2024

Κατάθλιψη: Πώς συνδέεται με την θερμοκρασία του σώματος

Σύμφωνα με νέα μελέτη ερευνητών του Πανεπιστημίου του Σαν Φρανσίσκο, οι άνθρωποι με κατάθλιψη έχουν υψηλότερη θερμοκρασία σώματος, κάτι που υποδηλώνει ότι η μείωση της θερμοκρασίας σε όσους έχουν την εν λόγω διαταραχή, θα μπορούσε να φανεί ωφέλιμη. Οι ερευνητές δεν κατέληξαν αν η κατάθλιψη αυξάνει τη θερμοκρασία του σώματος ή αν η υψηλότερη θερμοκρασία […]

29.01.2024

Οι λόγοι που αισθανόμαστε ότι ο Ιανουάριος διαρκεί περισσότερο από τους άλλους μήνες – Τι λένε οι ειδικοί

Πολλοί άνθρωποι έχουν την αίσθηση ότι ο Ιανουάριος είναι ένας ατελείωτος μήνας, σαν να διαρκεί περισσότερο από τους υπόλοιπος και υπάρχει εξήγηση για αυτό. Δύο κλινικές ψυχολόγοι, η Chloe Carmichael και η Pauline Wallin σημειώνουν στο Yahoo Life πέντε λόγους για τους οποίους ο Ιανουάριος μπορεί πράγματι να μοιάζει σαν να διαρκεί περισσότερο. Συγκεκριμένα, αποδίδουν […]

Κατάθλιψη: Πώς μπορεί να γίνει διάγνωση στα μάτια;
15.01.2024

Κατάθλιψη: Πώς μπορεί να γίνει διάγνωση στα μάτια;

«Η κατάθλιψη των Χριστουγέννων»: Με αυτές τις 10 συμβουλές θα την αντιμετωπίσετε
20.12.2023

«Η κατάθλιψη των Χριστουγέννων»: Με αυτές τις 10 συμβουλές θα την αντιμετωπίσετε

Στρες: Τι επίδραση έχει στον οργανισμό σας όταν τρώτε παχυντικά φαγητά για παρηγοριά
11.12.2023

Στρες: Τι επίδραση έχει στον οργανισμό σας όταν τρώτε παχυντικά φαγητά για παρηγοριά

Ψυχοθεραπεία: Πόσο σημαντική είναι στην εμμηνόπαυση;
27.11.2023

Ψυχοθεραπεία: Πόσο σημαντική είναι στην εμμηνόπαυση;

Ο ΠΟΥ προειδοποιεί: «Η μοναξιά απειλεί σοβαρά την δημόσια υγεία»
16.11.2023

Ο ΠΟΥ προειδοποιεί: «Η μοναξιά απειλεί σοβαρά την δημόσια υγεία»

Νέα μελέτη αποκαλύπτει: Τι συμβαίνει στον εγκέφαλο των ανθρώπων που αυτοκτονούν
16.11.2023

Νέα μελέτη αποκαλύπτει: Τι συμβαίνει στον εγκέφαλο των ανθρώπων που αυτοκτονούν

Έρευνα: Σε ποιες χώρες υπάρχει περισσότερη μοναξιά – Πού βρίσκεται η Ελλάδα
07.11.2023

Έρευνα: Σε ποιες χώρες υπάρχει περισσότερη μοναξιά – Πού βρίσκεται η Ελλάδα

Νέα μελέτη: Ο λιγοστός ύπνος το βράδυ αυξάνει τον κίνδυνο κατάθλιψης
20.10.2023

Νέα μελέτη: Ο λιγοστός ύπνος το βράδυ αυξάνει τον κίνδυνο κατάθλιψης

Δημοφιλή

Υγεία
1

Αυτό είναι το θαυματουργό έλαιο που προστατεύει από το Αλτχάιμερ

Kαρδιά
2

Ποιοι είναι οι φυσιολογικοί καρδιακοί παλμοί και ποια τα επικίνδυνα όρια – Πότε πρέπει να ανησυχήσετε

Φάρμακα
3

Ανατροπή δεδομένων στα εμβόλια mRNA: Οι εμβολιασμένοι πεθαίνουν πλέον στις ΗΠΑ από COVID-19

Διατροφή
4

Πετιμέζι: Το καλύτερο φυσικό φάρμακο

Περισσότερα

01.03.2024

Ποιοι είναι οι φυσιολογικοί καρδιακοί παλμοί και ποια τα επικίνδυνα όρια – Πότε πρέπει να ανησυχήσετε

Πώς μπορούμε να γνωρίζουμε αν οι καρδιακοί παλμοί μας είναι φυσιολογικοί ή κάτι δεν πάει καλά; «Αν κάνετε μία γρήγορη αναζήτηση στο Ίντερνετ, θα βρείτε αρκετές πηγές που αναφέρουν ότι οι φυσιολογικοί παλμοί για τους ενήλικες κυμαίνονται μεταξύ 60 και 100 το λεπτό», αναφέρει ηλεκτροφυσιολόγος από το Τμήμα Καρδιαγγειακής Ιατρικής της Cleveland Clinic, στο Οχάιο. Στα […]

27.02.2024

Νέα έρευνα προειδοποιεί: Η διαβίωση κοντά σε μπαρ και εστιατόρια fast food αυξάνει το κίνδυνο για καρδιακή ανεπάρκεια

Σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό της Αμερικανικής Καρδιολογικής Εταιρείας «Circulation: Heart Failure» όσοι ζουν πιο κοντά σε εστιατόρια fast food, είναι πιθανότερο να κινδυνεύσουν από καρδιακή ανεπάρκεια. Εστιατόρια γρήγορου φαγητού και μπαρ συνήθως παρέχουν ανθυγιεινά τρόφιμα και ποτά, που έχουν συνδεθεί με καρδιαγγειακά νοσήματα, όπως επισημαίνει ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης Λου Κι, […]

Δείτε ποια είναι τα οφέλη που έχουν για την υγεία οι αγκινάρες – Οι 9 λόγοι για να τις βάλετε στο τραπέζι σας
27.02.2024

Δείτε ποια είναι τα οφέλη που έχουν για την υγεία οι αγκινάρες – Οι 9 λόγοι για να τις βάλετε στο τραπέζι σας

Βρώμη: Είναι τελικά υγιεινή και ποιο είδος είναι το καλύτερο; (βίντεο)
27.02.2024

Βρώμη: Είναι τελικά υγιεινή και ποιο είδος είναι το καλύτερο; (βίντεο)

Αποξηραμένα φρούτα: Έχουν οφέλη για την υγεία μας ή αποτελούν θερμιδικές βόμβες;
26.02.2024

Αποξηραμένα φρούτα: Έχουν οφέλη για την υγεία μας ή αποτελούν θερμιδικές βόμβες;

Μπρόκολο: Ποια συστατικά του μειώνονται αναλόγως με τον τρόπο μαγειρέματος – Ποιος είναι ο σωστός τρόπος
26.02.2024

Μπρόκολο: Ποια συστατικά του μειώνονται αναλόγως με τον τρόπο μαγειρέματος – Ποιος είναι ο σωστός τρόπος

H SCYTALYS διοργανώνει «Bootcamp» στην Ανάπτυξη Λογισμικού
22.02.2024

H SCYTALYS διοργανώνει «Bootcamp» στην Ανάπτυξη Λογισμικού

Μηνιγγίτιδα: Δείτε ποια είναι τα συμπτώματα και πότε να πάτε στο γιατρό
22.02.2024

Μηνιγγίτιδα: Δείτε ποια είναι τα συμπτώματα και πότε να πάτε στο γιατρό

Τα τρία δημοφιλή συμπληρώματα βιταμινών που προκαλούν διαταραχές ύπνου
20.02.2024

Τα τρία δημοφιλή συμπληρώματα βιταμινών που προκαλούν διαταραχές ύπνου

«Δεν θέλω να είμαι ένας ακόμα που πέθανε ξαφνικά εξαιτίας του εμβολίου κατά Covid» είπε ο Βρετανός που «κόντραρε» τον Ρ.Σούνακ
20.02.2024

«Δεν θέλω να είμαι ένας ακόμα που πέθανε ξαφνικά εξαιτίας του εμβολίου κατά Covid» είπε ο Βρετανός που «κόντραρε» τον Ρ.Σούνακ