Στις μέρες μας υπάρχει πλήθος θεωρητικών μελετών και μια πλούσια βιβλιογραφική αναφορά σε όλους εκείνους που ανέπτυξαν θεωρίες για τη σχέση του ανθρώπου με το παιχνίδι (Hall, Freud, Piaget, Winnicott, Vygotsky, Dewey, Montessori, Caillois, Wallon, Inhelder, Dinello, Krasnor, Pepler, Garvey, Ericson, Bruner, Froebel κ.ά.).
Είναι εμφανές ότι η μελέτη της σπουδαιότητας αλλά και της λειτουργίας του παιχνιδιού είναι μία αέναη διερεύνηση.
Σκοπός αυτού του εγχειρήματος δεν είναι να παραθέσει όλες αυτές τις θεωρίες, αλλά να αποτελέσει άλλη μία καινούργια ματιά, που θα εμπλουτίσει τις θεωρίες και τις απόψεις μας στην αναζήτηση της απάντησης στο ερώτημα: γιατί παίζουμε;
Επιστημονικές έρευνες αναφέρουν πως για να πετύχει κάποιος μία καινούργια σύναψη στον εγκέφαλο χρειάζονται περίπου 400 επαναλήψεις, εκτός αν γίνεται μέσω του παιχνιδιού που τότε χρειάζονται μόλις 10 με 20!
Το παιχνίδι ήταν μία από τις απαντήσεις που έδωσαν σε μια δημοσκόπηση χιλιάδες άνθρωποι όταν ρωτήθηκαν, ποιες στιγμές νιώθουν πως έχουν μεγαλύτερη εστίαση!
Με το παιχνίδι στρέφουμε την προσοχή μας στις αισθήσεις μας κι ο νους σταματάει να φλυαρεί κι ησυχάζει.
Αυτός είναι κι ένας από τους λόγους που αρέσουν στους ανθρώπους τα επικίνδυνα αθλήματα, γιατί πρόκειται για δραστηριότητες στις οποίες χρειάζεται να είναι κάποιος απόλυτα εστιασμένος.
Η ισχυρή εστίαση επιφέρει ταυτόχρονα μία αίσθηση γαλήνης κι ευχαρίστησης.
Μέσα από το παιχνίδι αποδίδεται με πιστότητα η πορεία της ανθρωπότητας, καθώς κατά τη διάρκειά του αναπαρίστανται οι δραστηριότητες των προγόνων.
Το παιχνίδι λειτουργεί ως κάθαρση και χαλαρώνει τον άνθρωπο μετά από μία έντονη συναισθηματική κατάσταση.
Ο άνθρωπος μέσα από το παιχνίδι αναζωογονεί την ενέργειά του.
Το παιχνίδι μπορεί να λειτουργήσει ως αρωγός στην επίλυση εσωτερικών συγκρούσεων.
Μέσα από το παιχνίδι αναδύονται καταπιεσμένα συναισθήματα και για το λόγο αυτό. στο χώρο της Ψυχικής Υγείας αξιοποιείται για την αντιμετώπιση μιας ανεπιθύμητης κατάστασης μέσω της ενεργητικής αναπαράστασής της.
Στο πνεύμα της θεωρίας του Δαρβίνου, το παιχνίδι θεωρείται ότι ασκεί τις ενστικτώδεις ικανότητες του ατόμου, οι οποίες όμως διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο για το μέλλον του.
Με αυτό τον τρόπο γίνεται ένα αναπόσπαστο μέρος των αξιόλογων ανθρώπινων δραστηριοτήτων.
Το παιχνίδι μέσω της επανάληψης και της έκθεσης του ατόμου, σε μη γνώριμες πάντοτε ενέργειες, συμβάλλει στην ανάπτυξη δεξιοτήτων για την αντιμετώπιση άγνωστων καταστάσεων και στην απόκτηση νέων εμπειριών.
Στο παιχνίδι βιώνονται θετικά συναισθήματα, που συνδέονται με το γέλιο, το τόσο σημαντικό κι ουσιαστικό για τη ζωή.
Μέσω του παιχνιδιού ο άνθρωπος μπορεί να εκφράσει τον ανώτερο εαυτό του, που θα τον κινητοποιήσει για την αλλαγή και μεταμόρφωσή του.
Το παιχνίδι έχει διττή λειτουργία.
–Η μία είναι εσωτερική, γιατί στρέφει τον άνθρωπο προς τα έσω, να εντοπίσει τις αρετές και τις δυνατότητές του, κι η άλλη,
– εξωτερική, διότι τον ωθεί σε μία εξερεύνηση του περιβάλλοντος κόσμου.
Στο παιχνίδι οι απραγματοποίητες επιθυμίες βρίσκουν ικανοποίηση.
Μέσα από το παιχνίδι, ο άνθρωπος χαίρεται αλλά και γνωρίζει τη ζωή.
Γίνεται πιο αυθόρμητος, πιο ευέλικτος και πιο χαρούμενος.
Συνοψίζοντας, μέσα από το παιχνίδι, η χαρά γίνεται η πρώτη επιλογή, καθώς καταργούνται οι δεύτερες σκέψεις κι αναδύεται στην επιφάνεια μια διαφάνεια, μια καθαρότητα.
Αυτό ακριβώς θέλουμε να ξαναβρούμε ως ενήλικες, την καθαρότητα και τη χαρά ως επιλογή, καθένας μέσα από τη δική του πορεία ωρίμασης κατά τη διαδικασία της ενηλικίωσης.
Το άρθρο “Γιατί παίζουμε” αποτελεί αδειοδοτημένο απόσπασμα από το βιβλίο που μόλις κυκλοφόρησε, με τίτλο: Εμψύχωση ομάδας με τη Συνθετική Παιγνιόδραση, με συγγραφέα τη Φρόσω Μπενετή.
Λίγα λόγια για το βιβλίο Εμψύχωση Ομάδας με τη Συνθετική Παιγνιόδραση
Η Συνθετική Παιγνιόδραση είναι μία μέθοδος Εκπαίδευσης, Συμβουλευτικής & Εμψύχωσης ομάδων κι ανήκει στις δημιουργικές θεραπευτικές προσεγγίσεις μέσω τέχνης.
Αποτελείται από τη σύνθεση του παιχνιδιού με βιωματικές μεθόδους και τεχνικές και μπορεί να εφαρμοστεί στην εκπαίδευση, την εμψύχωση, τη διδασκαλία και τη θεραπεία.
Απευθύνεται σε όσους εργάζονται με ομάδες, όλων των ηλικιών:
-Κοινωνικούς Λειτουργούς,
-Συμβούλους Ψυχικής Υγείας,
-Εκπαιδευτικούς όλων των βαθμίδων,
-Άτομα με ευθύνη Διοίκησης Ανθρώπινου Δυναμικού) κι επιθυμούν να την εφαρμόσουν αυτούσια ή να τη συνθέσουν με το δικό τους γνωστικό αντικείμενο.
Η σύνθεση του παιχνιδιού και της τέχνης στη λειτουργία της ομάδας, ό,τι δηλαδή συνιστά τη μέθοδο, αποτελεί παράλληλα κι ένα μοντέλο ενασχόλησης κι εμψύχωσης το οποίο κινητοποιεί σώμα, νου, συναίσθημα κι αισθήσεις.
Μέσω αυτής της σύνθεσης όλα αυτά τα πεδία γίνονται ένα κι ο άνθρωπος δύναται να βιώσει ουσιαστικά μια ολοκληρωτική εμπειρία.
Στο βιβλίο αυτό κάθε αναγνώστης, συνδυάζοντας τη θεωρία της μεθόδου με τα παιχνίδια και τις ασκήσεις, θα μπορέσει να δημιουργήσει με επιτυχία το δικό του πρόγραμμα εμψύχωσης!
Της Χρύσας Πράντζαλου
Τμήμα Σύνταξης της Πύλης Ψυχολογίας Psychology.gr