Με τις εξόδους μας να είναι περιορισμένες (αν και μερικοί δεν λένε να βάλουν μυαλό) ο χρόνος στο σπίτι για τηλεόραση έχει αυξηθεί.
Εάν έχετε μία τηλεοπτική σειρά ή ταινία που δεν χορταίνετε να την βλέπετε ξανά και ξανά, ίσως ταυτιστείτε με μια επιστημονικά τεκμηριωμένη ψυχολογική εξήγηση γι’ αυτό.
Αυτή η θεωρία λέει ότι όσοι είναι ιδιαίτερα επιρρεπείς στο άγχος προτιμούν να γνωρίζουν τι πρόκειται να συμβεί στη συνέχεια και δεν θέλουν να επεξεργαστούν νέες πληροφορίες.
Τάξη στον κόσμο
Σύμφωνα με την ψυχολόγο Pamela Rutledge, το να ξαναδεί κανείς μια ταινίας, ή μιας εκπομπή που πραγματικά απολαμβάνει ίσως είναι ένας απλός τρόπος για να ελέγχει τα συναισθήματά του, όταν ολόκληρος ο κόσμος γύρω του μοιάζει να έχει βγει εκτός ελέγχου. Όταν δηλαδή η κανονικότητα που μέχρι πρότινος γνώριζε, έχει αλλάξει άρδην και γρήγορα.
«Μπορεί να αποδειχτεί πραγματικά θεραπευτικό, ειδικά αν έχεις αυξημένο άγχος. Το να παρακολουθείς το ίδιο κομμάτι πολλές φορές καθησυχάζει τον εγκέφαλό σου ότι εξακολουθεί να υπάρχει τάξη στον κόσμο και έτσι δημιουργείται μια αίσθηση ασφάλειας και άνεσης σε βασικό ψυχολογικό επίπεδο».
Η ψυχολόγος Neel Burton εξηγεί επίσης ότι η ανάγκη να ξαναβλέπεις αγαπημένες σου ταινίες και σειρές πηγάζει από μια νοσταλγία ως μορφή παρηγοριάς, καθώς σε το να θυμάσαι ευχάριστες στιγμές και να “ξεφεύγεις” σε κάνει να νιώθεις καλά.
«Η καθημερινότητά μας είναι ρευστή και συχνά ακόμη και παράλογη. Η νοσταλγία μπορεί να μας προσδώσει ένα πολύ αναγκαίο πλαίσιο, προοπτική και κατεύθυνση, υπενθυμίζοντας και καθησυχάζοντας ότι η ζωή μας δεν είναι τόσο άσχημη όσο φαίνεται. Μας θυμίζει, επίσης, σημαντικές στιγμές και εμπειρίες».
Οι ερευνητές διαπίστωσαν επίσης ότι η άνεση της επανάληψης και η προσπάθεια επεξεργασίας νέων πληροφοριών θα μπορούσαν να διαδραματίσουν ρόλο, καθώς οι άνθρωποι προτιμούν την προβλεψιμότητα, ειδικά στην τρέχουσα κατάσταση αβεβαιότητας λόγω της πανδημίας.
Η νοσταλγία μπορεί ακόμη και να σας βοηθήσει να εξιδανικεύσετε μια περίοδο όπου αισθανθήκατε πραγματικά χαρούμενοι ή σίγουροι από το περιβάλλον σας.
Μας κάνει κακό η επανάληψη αγαπημένων ταινιών και σειρών;
«Όχι απαραίτητα» λέει η Burton.
Η έρευνα έχει δείξει ότι η νοσταλγία μπορεί να δημιουργήσει μια αίσθηση αισιοδοξίας για το μέλλον και μπορεί ακόμη και να εξουδετερώσει την τρέχουσα μοναξιά και το άγχος.
Εφόσον δεν ζείτε εντελώς στο παρελθόν ή μέσα σε ψευδαισθήσεις για την πραγματικότητα, οι επαναλήψεις σε ταινίες και σειρές μπορεί να είναι ο καλύτερος τρόπος για να κάνετε ένα διάλειμμα από τα τρομακτικά πρωτοσέλιδα και να πάρετε θάρρος σε περιόδους αβεβαιότητας.
Ωστόσο, εάν αισθάνεστε ότι δεν έχετε πλέον τον έλεγχο των συναισθημάτων σας ή εάν εμφανίζετε σημάδια κατάθλιψης, είναι πάντοτε καλύτερο να επικοινωνήσετε με έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας.