Η ζήλεια είναι ένα συναίσθημα που όλοι λιγο ή πολύ έχουν βιώσει σε κάποια ερωτική τους σχέση. Πολλές φορές εκφράζεται τόσο έντονα που οδηγεί σε διαπληκτισμούς,σκηνές ακόμα και στο χωρισμό. Ωστόσο ο τρόπος εκδήλωσης της παίζει καθοριστικό ρόλο για την πορεία και την ποιότητα της σχέσης. Γιατί όμως αισθανόμαστε ζήλεια όταν είμαστε ερωτευμένοι;
Ο λόγος για τον οποίο αισθανόμαστε ζήλεια είναι γιατί πιστεύουμε ότι απειλείται η σχέση μας από ένα τρίτο άτομο. Φυσικά θα πρέπει να διαχωρίσουμε την υγιή ζήλεια από την μη υγιή. Η διαφορά έγκειται στο κατά πόσο υπάρχει ρεαλιστικός ‘κίνδυνος’ και πραγματική απειλή. Είναι δικαιολογημένος ο φόβος μας ή απλά είναι ένα προβληματικό σενάριο στο μυαλό μας;
Όταν αναφερόμαστε σε υγιή ζήλεια τότε σημαίνει ότι έχουμε σαφή στοιχεία που δηλώνουν ότι ο σύντροφος μας όντως ενδιαφέρεται για ένα τρίτο άτομο ή έλκεται από ένα τρίτο άτομο περισσότερο από εμάς. Όταν όμως δεν υπάρχουν απτά στοιχεία που να υποδηλώνουν τα παραπάνω και ο φόβος μας στηρίζεται σε δικές μας αρνητικές και παράλογες σκέψεις, τότε μιλάμε για μη υγιή ζήλεια.
Τα κύρια συναισθήματα κάτω από τη ζήλεια είναι ο φόβος και ο θυμός. Ο σύντροφος που ζηλεύει τον άλλον έχει την τάση να αισθάνεται μειονεκτικά για τον εαυτό του και δεν νιώθει ασφάλεια μέσα στη σχέση. Ο ‘ζηλιάρης’ σύντροφος συχνά είναι αυτός που προκαλεί τις εντάσεις στη σχέση, είτε εκδηλώνοντας παράπονα που σιγά- σιγά κορυφώνονται και παίρνουν την μορφή επίθεσης, η οποία καταλήγει σε καυγά, είτε υιοθετώντας ακραίες συμπεριφορές, οι οποίες οδηγούν σε απομάκρυνση του ζευγαριού.
Η ζήλεια συνδέεται άμεσα με την έλλειψη αυτοεκτίμησης η οποία οδηγεί σε σκέψεις του τύπου ‘ο σύντροφος μου πρέπει να ενδιαφέρεται και να σκέφτεται μόνο εμένα’, ‘αν συναναστρέφεται με άλλες γυναίκες τότε μπορεί να βρει ενδιαφέρον σε κάποια άλλη και να τον χάσω’, ‘κανένα άλλο άτομο δεν πρέπει να δείχνει ενδιαφέρον προς τον σύντροφο μου’, ‘προσέχει την εμφάνιση του γιατί ψάχνει να βρει κάτι άλλο και να με αφήσει’ κτλ, οι οποίες δίνουν τροφή στην ζήλεια.
Ο σύντροφος που αισθάνεται ζήλεια βιώνει έντονο άγχος και αναλώνεται σε καταστροφολογικές σκέψεις και σενάρια. Βρίσκεται σε συνεχή αμφισβήτηση και προσπαθεί να ελέγχει συνεχώς τον σύντροφό του. Δυσκολεύεται να χαλαρώσει μέσα στη σχέση και να την απολαύσει. Πολύ συχνά αισθάνεται πληγωμένος, συναίσθημα προερχόμενο από τη σκέψη και μόνο ότι μπορεί ο σύντροφός του να τον προδώσει.
Πολλοί είναι αυτοί που αφιερώνουν πολύ χρόνο στο να σχεδιάζουν πώς θα στήσουν ‘παγίδες’ στον σύντροφό τους, πολλές φορές σε ακραίες μορφές, όπως το να βάζουν οδοντογλυφίδες κάτω από την πόρτα για να διαπιστώσουν εάν ο σύντροφος βγήκε από το σπίτι όσο αυτοί έλειπαν, ή αφήνοντας μια τρίχα πάνω στο τηλέφωνο για να ελέγξουν εάν δέχτηκε ή έκανε κάποιο ‘κρυφό’ τηλεφώνημα.
Σε αυτές τις περιπτώσεις, όπως επίσης και σε περιορισμούς της ελευθερίας του συντρόφου (πού θα πάει, τι να μην φορέσει, ποιόν να μην συναναστρέφεται κ.α.) το ζευγάρι θα πρέπει να δει κάποιον ειδικό, καθώς οι συμπεριφορές αυτές είναι ιδιαιτέρως προβληματικές και δυσλειτουργικές.
Η υπερβολική ζήλεια δεν είναι σημάδι αγάπης αλλά εξάρτησης! Το άτομο που ζηλεύει θα πρέπει να επικεντρωθεί και να δουλέψει τα συναισθήματα, τις σκέψεις του και να βελτιώσει την αυτοπεποίθηση και αυτοεκτίμησή του, λαμβάνοντας βοήθεια και καθοδήγηση από κάποιον ειδικό εάν αυτό είναι απαραίτητο.