Η αγάπη σήμερα χωράει σε μια οθόνη αφής. Ένα swipe δεξιά, ένα emoji φωτιάς, λίγα likes σε παλιές φωτογραφίες και η μαγική σκέψη ότι «κάτι μπορεί να γίνει». Τα dating apps μπήκαν στη ζωή σου σαν υπόσχεση ελευθερίας, επιλογών, πιθανότητας. Ένα τεράστιο ψηφιακό σύμπαν ανθρώπων, ελπίδων, επιθυμιών — στα χέρια σου. Ή έτσι νόμιζες… Γιατί κάπου ανάμεσα στα τόσα dating apps, έχασες κάτι. Όχι τις επιλογές — αυτές αυξάνονται. Αλλά την ικανότητά σου να επιλέγεις ουσιαστικά.
Η ψευδαίσθηση της αφθονίας
Ο Αμερικανός ψυχολόγος Barry Schwartz μίλησε για το «παράδοξο της επιλογής» πολύ πριν τα dating apps γίνουν must. Σύμφωνα με τη θεωρία του, όσο περισσότερες επιλογές έχουμε, τόσο πιο δυσαρεστημένοι γινόμαστε με αυτήν που τελικά διαλέγουμε. Γιατί; Γιατί πάντα θα σκεφτόμαστε τις εναλλακτικές που αφήσαμε πίσω. Την επόμενη πιθανότητα. Τον καλύτερο άνθρωπο που ίσως εμφανιστεί αύριο.
Στην εποχή του Tinder, αυτή η θεωρία μεταφράζεται σε μια νέα πραγματικότητα: κανείς δεν είναι αρκετός, γιατί πάντα υπάρχει κάποιος άλλος — κάπου πιο δίπλα, πιο ωραίος, πιο γυμνασμένος, πιο «ταιριαστός».
Οι σχέσεις έγιναν εμπειρίες προς κατανάλωση
Τα dating apps δεν πουλάνε αγάπη. Πουλάνε πιθανότητα. Το swiping είναι εθιστικό ακριβώς γιατί βασίζεται στον μηχανισμό της αναμονής ανταμοιβής — όπως τα φρουτάκια: ποτέ δεν ξέρεις πότε θα «κερδίσεις». Αυτό δημιουργεί μια εξάρτηση από την αναζήτηση, όχι από τη σύνδεση.
Έτσι, οι σχέσεις σήμερα μοιάζουν περισσότερο με προσωρινές εμπειρίες κατανάλωσης: δοκιμάζεις, συγκρίνεις, βαριέσαι, συνεχίζεις. Και, χωρίς να το καταλάβεις, έχεις εκπαιδευτεί να βλέπεις τους ανθρώπους σαν επιλογές σε κατάλογο, όχι σαν πρόσωπα με βάθος και ιστορία.
Ο φόβος της δέσμευσης ή ο φόβος της… επιλογής;
Πολλοί λένε ότι οι άνθρωποι φοβούνται τη δέσμευση. Ίσως όμως φοβούνται περισσότερο να κλείσουν την πόρτα σε όλες τις άλλες επιλογές.
Δέσμευση σημαίνει ότι επιλέγω. Και επιλογή σημαίνει ότι παραιτούμαι από τα υπόλοιπα. Κι αυτό, στην εποχή των άπειρων πιθανών συντρόφων, είναι σχεδόν αδιανόητο.
Το swipe είναι μια κίνηση ελευθερίας — αλλά και αναβολής. Αναβάλλεις το «ναι» γιατί δεν αντέχεις την ιδέα του «όχι» σε όλους τους υπόλοιπους.
Συναισθηματική κόπωση και dating fatigue
Όλα αυτά οδηγούν σε κάτι που πολλοί millennials και gen Z αναγνωρίζουν καλά: dating fatigue. Συναισθηματική κόπωση από τις συνεχείς προσπάθειες, τις άδειες συζητήσεις, τα ghostings, τις επιφανειακές αλληλεπιδράσεις. Μια ολόκληρη γενιά μοιάζει να έχει κουραστεί από το να ψάχνει κάτι που θα έπρεπε να είναι απλό — αλλά μοιάζει απρόσιτο.
Πολλοί χρήστες των apps παραδέχονται ότι πλέον μπαίνουν όχι για να βρουν σχέση, αλλά από συνήθεια, βαρεμάρα, ανάγκη επιβεβαίωσης. Η αγάπη γίνεται scroll. Και τελικά, η αναζήτηση σχέσης μοιάζει περισσότερο με… επαγγελματικό networking παρά με ρομαντική ιστορία.
Πώς επιστρέφεις σε κάτι αληθινό;
Η λύση δεν είναι να διαγράψεις τις εφαρμογές ή να απορρίψεις την τεχνολογία. Η λύση είναι να αλλάξεις τη νοοτροπία με την οποία τις χρησιμοποιείς.
-
Να επιλέγεις λιγότερους ανθρώπους — αλλά πιο ουσιαστικά.
-
Να επενδύεις περισσότερο χρόνο σε γνωριμίες και λιγότερο σε «επικοινωνίες».
-
Να ξαναθυμηθείς ότι ο άλλος δεν είναι ένα avatar, αλλά ένας άνθρωπος — με ατέλειες, φόβους, παρελθόν και επιθυμίες.
Γιατί τελικά, η επιλογή δεν είναι ελευθερία όταν σε παραλύει. Είναι ελευθερία όταν τη χρησιμοποιείς για να δεσμευτείς σε κάτι που αξίζει.
Ίσως δεν υπάρχει «ο καλύτερος» εκεί έξω. Ίσως υπάρχει απλώς κάποιος που θα γίνει ο καλύτερος — αν του δώσεις την ευκαιρία να μείνει.
Τεστ: Πάσχεις από dating fatigue;
Απάντησε με ναι ή όχι:
-
Μπαίνεις σε dating apps ακόμα και όταν δεν έχεις όρεξη, απλώς από συνήθεια;
-
Νιώθεις ότι όλες οι συζητήσεις μοιάζουν ίδιες;
-
Έχεις κάνει match με άτομα που δεν σκοπεύεις να γνωρίσεις;
-
Πιάνεις τον εαυτό σου να περιμένει κάτι καλύτερο, ακόμα και όταν βγαίνεις με κάποιον/κάποια που σου αρέσει;
-
Σε αγχώνει ή σε κουράζει η ιδέα ενός ακόμα πρώτου ραντεβού;
-
Έχεις διαγράψει και ξανακατεβάσει την εφαρμογή πολλές φορές;
-
Νιώθεις πιο μόνος/η αφού περάσεις ώρες στο scrolling;
Αν απάντησες «ναι» σε 4 ή περισσότερες ερωτήσεις, μάλλον ήρθε η ώρα για ένα digital detox και έναν πιο συνειδητό επαναπροσδιορισμό του πώς φλερτάρεις.
5 Συμβουλές για να χρησιμοποιείς τα dating apps χωρίς να καίγεσαι ψυχικά
-
Μην κάνεις swipe όταν είσαι συναισθηματικά πεσμένος/η. Το app δεν είναι θεραπεία για τη μοναξιά.
-
Βάλε όρια στον χρόνο σου. 15 λεπτά τη μέρα αρκούν για να δεις ποιος/ποια αξίζει την προσοχή σου.
-
Μίλα λιγότερο, γνώρισε νωρίτερα. Μην χάνεις εβδομάδες σε chat χωρίς πραγματική πρόθεση.
-
Μην κυνηγάς την τελειότητα. Αν ψάχνεις κάποιον «καλύτερο», πάντα θα υπάρχει κάποιος άλλος. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι είναι για σένα.
-
Θυμήσου γιατί το κάνεις. Φλερτάρεις για σύνδεση — όχι για επαλήθευση της αξίας σου.