Ο εγκέφαλος που κοιμάται είναι πιο ενεργός αν ακούει άγνωστες φωνές παρά γνωστές.
Το εύρημα υποδηλώνει ότι μπορούμε να επεξεργαζόμαστε πληροφορίες για το περιβάλλον μας ακόμη και στα βάθη του ύπνου.
Ο Manuel Schabus στο Πανεπιστήμιο του Σάλτσμπουργκ στην Αυστρία και οι συνάδελφοί του παρακολούθησαν 17 άτομα, μέσης ηλικίας 23 ετών, σε ένα εργαστήριο ύπνου για δύο νύχτες.
Η εγκεφαλική δραστηριότητα παρακολουθήθηκε χρησιμοποιώντας μηχανή ηλεκτροεγκεφαλογραφίας (EEG).
«Η πρώτη νύχτα ήταν για να μπορέσουν τα άτομα να νιώσουν άνετα με το νέο τους περιβάλλον», λέει ο Schabus.
Κατά τη διάρκεια της δεύτερης νύχτας, ενώ οι συμμετέχοντες κοιμόντουσαν, έπαιξαν μια ηχογράφηση ανθρώπινης ομιλίας σε βρόχο.
Η φωνή ήταν είτε άγνωστη στον κοιμώμενο, είτε ανήκε σε ένα οικείο άτομο, όπως έναν γονέα ή έναν ρομαντικό σύντροφο.
Και στις δύο περιπτώσεις, η φωνή έλεγε επανειλημμένα τρία μικρά ονόματα:
-δύο τυχαία αλλά κοινά ονόματα και το όνομα του κοιμώμενου.
Οι ηχογραφήσεις παίχτηκαν για τέσσερις περιόδους των 90 λεπτών κατά τη διάρκεια της νύχτας.
Υπήρχε ένα κενό 30 λεπτών μεταξύ κάθε ηχογράφησης, έτσι ώστε να είναι ευκολότερο για τους ανθρώπους να κοιμούνται.
Ο ήχος παιζόταν σε ένταση για να μην ξυπνήσουν οι συμμετέχοντες.
«Ρυθμίσαμε τα επίπεδα ήχου ξεχωριστά», λέει ο Schabus.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι άγνωστες φωνές παρήγαγαν περισσότερη εγκεφαλική δραστηριότητα στους κοιμώμενους παρά οι οικείες φωνές.
Συγκεκριμένα, διαπίστωσαν μια αύξηση στον αριθμό των συμπλεγμάτων Κ – ένα είδος εγκεφαλικού κυμάτων που είναι αργό και απομονωμένο – όταν τα άτομα άκουγαν άγνωστες φωνές.
«Τα συμπλέγματα K είναι ενδιαφέροντα γιατί δείχνουν την άμεση αντίδραση σε μια διαταραχή», λέει ο Schabus.
Αυτή η απάντηση χωρίζεται σε δύο μέρη, λέει:
-πρώτα, ο εγκέφαλος επεξεργάζεται τις πληροφορίες,
-μετά αναστέλλει τις πληροφορίες, ώστε να μην ξυπνήσει το άτομο που κοιμάται.
Εάν η εγκεφαλική δραστηριότητα των συμμετεχόντων υποδηλώνει ότι ήταν στα πρόθυρα του ξυπνήματος, οι ερευνητές μείωσαν την ένταση των εγγραφών για να τους βοηθήσουν να κοιμούνται.
Ο Schabus λέει ότι είναι λογικό εξελικτικά, γιατί οι άγνωστες φωνές παράγουν ισχυρότερη εγκεφαλική δραστηριότητα από τις οικείες.
«Οι άγνωστες φωνές δεν πρέπει να σας μιλούν τη νύχτα – ενεργοποιεί συναγερμό», λέει.
“Το εύρημα μπορεί να είναι μέρος του λόγου για τον οποίο μερικές φορές δυσκολευόμαστε να κοιμηθούμε σε νέα περιβάλλοντα, όπως δωμάτια ξενοδοχείων”, λέει ο Schabus.
«Αυτή η μελέτη δείχνει ότι οι άγνωστες φωνές ενοχλούν περισσότερο τους ανθρώπους που κοιμούνται παρά οι οικείοι», λέει η Julie Darbyshire στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης.
«Βλέπουμε αυτά τα αποτελέσματα όταν οι ασθενείς στα νοσοκομεία δυσκολεύονται πολύ να κοιμηθούν».
«Εν μέρει, αυτό συμβαίνει επειδή σχεδόν τίποτα στο περιβάλλον δεν είναι οικείο.
Εκτός από άγνωστες φωνές, οι ασθενείς θα περιβάλλονται επίσης από εξοπλισμό με άγνωστα και απρόβλεπτα ping, bong και μπιπ».
Οι άγνωστες φωνές προκάλεσαν επίσης λιγότερα K-compleks στο δεύτερο μισό της βραδιάς σε σύγκριση με το πρώτο μισό.
«Σημαίνει ότι μπορούμε να μάθουμε κάτι νέο σε σχεδόν ασυνείδητη κατάσταση», λέει ο Schabus.
Αλλά σημειώνει ότι: “Αυτό δεν σημαίνει ότι μπορούμε να μάθουμε νέες λέξεις κατά τη διάρκεια του ύπνου.
Χρειάζεσαι τη νύχτα για ύπνο και ξεκούραση και αν δεν κοιμάσαι σωστά, κάνει περισσότερο κακό παρά καλό στη μάθηση», λέει.
Αναφορά περιοδικού: Journal of Neuroscience , DOI: 10.1523/jneurosci.2524-20.2021