Από το γραφείο στο σπίτι μπροστά στην τηλεόραση και το πρωί πουρνό-πουρνό πίσω στο γραφείο, ολοένα περισσότεροι άνθρωποι περνάνε ατέλειωτες ώρες καθημερινά σε καθιστή θέση. Η τάση αυτή όμως έχει σοβαρές συνέπειες στην υγεία, όπως αποκαλύπτουν η μία μελέτη μετά την άλλη.
Το γενικό συμπέρασμά τους,σύμφωνα με τα Νέα Weekend, είναι πως όταν κάποιος κάθεται πίσω απ’ το γραφείο του επί 6 ή 7 ώρες στη σειρά, βλάπτει σοβαρά την υγεία του, διατρέχοντας αυξημένο κίνδυνο καρδιοπάθειας, προβλημάτων στον αυχένα και τη μέση, διαβήτη, ορισμένων μορφών καρκίνου και άλλων δεινών.
Ακόμα, δε, κι αν διαθέτει καθημερινά κάποια ώρα για να γυμνάζεται, δεν φαίνεται να αντισταθμίζει την βλάβη που υφίσταται από την πολύωρη ακινησία σε μια καρέκλα.
Φλεγμονή και ινσουλίνη
Όλοι οι φλεγμονώδεις δείκτες είναι αυξημένοι σε όσους διάγουν καθιστική ζωή – και η αύξηση αυτή «μεταφράζεται» σε τάση εκδήλωσης σοβαρών καρδιαγγειακών νοσημάτων.
Επιπλέον, η υπερβολική ακινησία μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένη αντοχή στην ινσουλίνη – μία διαταραχή που θεωρείται πρόδρομη κατάσταση στον διαβήτη τύπου 2, κατά τον λέκτορα Ενδοκρινολογίας δρα Μαρκ Βάντερπαμπ, από το Νοσοκομείο Royal Free του Λονδίνου.
Προβλήματα στα πόδια
Οι συνέπειες της ακινησίας δεν τελειώνουν εδώ. Όπως εξηγεί ο δρ Μαρκ Ουάιτλι, επισκέπτης καθηγητής Αγγειοχειρουργικής στο Πανεπιστήμιο του Σάρεϊ και ιδρυτής της Κλινικής Whiteley, στο δυτικό Λονδίνο, η πολύωρη, συνεχής ακινησία σε μία καρέκλα πιέζει τις φλέβες των ποδιών, με συνέπεια να «διαρρέουν» πρωτεΐνες και υγρά στους περιβάλλοντες ιστούς και να αναπτύσσεται φλεγμονή.
Βραχυπρόθεσμα, συνεχίζει το δημοσίευμα στα Νέα, αυτό οδηγεί σε πρήξιμο των αστραγάλων που παύουν να ξεχωρίζουν από το υπόλοιπο πόδι, ενώ μακροπρόθεσμα μπορεί να εμφανιστούν καφέ κηλίδες και σκλήρυνση του δέρματος, και τελικά πληγές στα πόδια, προσθέτει ο δρ Ουάιτλι. Η πολύωρη ακινησία θεωρείται επίσης παράγοντας κινδύνου για τη δημιουργία θρόμβων στις φλέβες που βρίσκονται βαθιά στα πόδια.
Και μετά είναι τα προβλήματα στα γόνατα. Αν και η κύρια αιτία οστεοαρθρίτιδας στα γόνατα είναι η παχυσαρκία, ολοένα περισσότεροι άνθρωποι και μάλιστα νέοι απευθύνονται στους γιατρούς με πόνους στα γόνατα που οφείλονται στην ακινησία.
Πονοκέφαλος και «καούρες»
Και σαν να μην έφταναν όλ’ αυτά, η πολύωρη παραμονή μπροστά στα κομπιούτερ μπορεί να οδηγήσει στον πονοκέφαλο, επειδή προκαλεί προβλήματα στα νεύρα του αυχένα, κατά τον δρα Άντυ Ντώσον, διευθυντή της Κλινικής Κεφαλαλγίας στο Νοσοκομείο του King’sCollege του Λονδίνου. Αν μάλιστα η πολύωρη ακινησία συνδυάζεται και με κακή στάση του σώματος, οι πονοκέφαλοι μπορεί να είναι ακόμα πιο συχνοί.
Από την πλευρά του, ο δρ Άντον Εμάνουελ, γαστρεντερολόγος στο Νοσοκομείο του UniversityCollege στο Λονδίνο, προειδοποιεί ότι η ακινησία μπορεί να επιβραδύνει την πέψη των τροφίμων και τελικά να οδηγήσει σε «καούρες». Αυτός είναι και ο λόγος που ένας περίπατος μετά από το γεύμα θεωρείται ό,τι πρέπει για να «χωνέψει» κάποιος το φαγητό του.
Η ακινησία είναι εχθρός και της καλής λειτουργίας των εντέρων, διότι δημιουργεί τις κατάλληλες συνθήκες για την ανάπτυξη δυσκοιλιότητας. Αν και η άσκηση δεν αποτελεί θεραπεία για τη δυσκοιλιότητα, ο δρ Εμάνουελ λέει πως μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισής της.
Η μέση
Αυτή, πάντως, που κατ’ εξοχήν υποφέρει από την καθιστική ζωή είναι η σπονδυλική στήλη, η οποία χάνει την ευλυγισία της και γίνεται επιρρεπής στην εμφάνιση βλάβης με την παραμικρή κίνηση – ακόμα και όταν κάποιος σκύψει για να δέσει τα κορδόνια του.
«Οι μεσοσπονδύλιοι δίσκοι συμπιέζονται όταν καθόμαστε και η συνεχής συμπίεση μπορεί να εκτοπίσει προσωρινά το ζελατινοειδές κέντρο τους», εξηγεί η δρ Σκάρλετ ΜακΝάλι, ορθοπεδικός χειρουργός στο Νοσοκομείο Eastbourne. «Έτσι, με μία απότομη κίνηση μπορεί να δημιουργηθεί μία κήλη ή άλλη βλάβη».
Τι να κάνετε
Για να προστατευθεί κάποιος από τις συνέπειες της ακινησίας, πρέπει να φροντίσει να σηκώνεται κάθε 20 λεπτά έως μισή ώρα από την καρέκλα και να περνά λίγα λεπτά όρθιος, τονίζει ο δρ Μάικ Τρενέλ, καθηγητής Κίνησης & Μεταβολισμού στο Πανεπιστήμιο του Νιούκασλ.
Το ιδανικό, δε, είναι όση ώρα στέκεται όρθιος να φροντίζει να κρατά ολόϊσιο το σώμα του, ώστε να κινητοποιούνται οι μεγάλες μυϊκές ομάδες της στάσης του σώματος, δηλαδή οι κοιλιακοί, οι τετρακέφαλοι μηριαίοι και οι ραχιαίοι μύες, προσθέτει.
Για την προστασία του κυκλοφορικού από την ακινησία, όταν καθόμαστε πρέπει να κινούμε όσο το δυνατόν συχνότερα τα δάκτυλα των ποδιών, κατά τον καθηγητή Μαρκ Ουάιτλι.
Για την προστασία της λειτουργίας του πεπτικού, ο γαστρεντερολόγος Άντον Εμάνουελ συνιστά 10 λεπτά χαμηλής έντασης γυμναστικής την ημέρα (όπως λ.χ. το να ανεβοκατεβαίνει κάποιος τη σκάλα με τα πόδια), ενώ καλή ιδέα θα ήταν και ένας περίπατος μετά το φαγητό.
Όσον αφορά την προστασία της μέσης καταήγει το δημοσίευμα, και γι’ αυτήν είναι απαραίτητη η συχνή έγερση από την καρέκλα (κάθε 20-30 λεπτά), καθώς και να κάνει κανείς όσο το δυνατόν περισσότερες δουλειές όρθιος, κατά την ορθοπεδικό Σκάρλετ ΜακΝάλι.