Στον κατάλογο των βασικών φαρμάκων πρόσθεσε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας τους αγωνιστές GLP-1, τη νέα γενιά θεραπειών για τον διαβήτη και την παχυσαρκία, ζητώντας όμως να διατεθούν φθηνά γενόσημα στις αναπτυσσόμενες χώρες.
Στη λίστα που ενημερώνεται κάθε δύο χρόνια περιλαμβάνονται πλέον η σεμαγλουτίδη και η λιραγλουτίδη της Novo Nordisk, καθώς και η ντουλαγλουτίδη και η τιρζεπατίδη της Eli Lilly.
Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, περισσότεροι από 3,7 εκατομμύρια άνθρωποι πέθαναν το 2021 από ασθένειες που συνδέονται με την παχυσαρκία – περισσότεροι από όσους πέθαναν συνολικά από ελονοσία, φυματίωση και AIDS.
Σύμφωνα με τον Άντριου Χιλ, ερευνητή φαρμακολογίας στο Πανεπιστήμιο του Λίβερπουλ, μελέτες δείχνουν ότι η σεμαγλουτίδη θα μπορούσε να παραχθεί μαζικά στην Ινδία ως γενόσημο με κόστος μόλις 4 δολάρια τον μήνα.
Οι αγωνιστές GLP-1 μιμούνται τη δράση της ομώνυμης ορμόνης που εκκρίνεται στο στομάχι και επηρεάζει την έκκριση ινσουλίνης και το αίσθημα κορεσμού. Αναπτύχθηκαν αρχικά για την αντιμετώπιση του διαβήτη τύπου 2, πλέον όμως χρησιμοποιούνται ευρέως και για αδυνάτισμα.
Ωστόσο η υψηλή τιμή τους, η οποία στις ΗΠΑ ξεπερνά 1.000 δολάρια τον μήνα, «περιορίζει την πρόσβαση σε αυτά τα σκευάσματα», τόνισε ο ΠΟΥ σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο.
Προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι «σωτήριες» ενέσιμες θεραπείες θα φτάσουν σε αυτούς που τις χρειάζονται περισσότερο, ο ΠΟΥ ζήτησε «να ενθαρρυνθεί ο ανταγωνισμός μέσω των γενόσημων φαρμάκων ώστε να μειωθούν οι τιμές».
Η πατέντα της σεμαγλουτίδης θα λήξει το 2026 σε ορισμένες χώρες όπως ο Καναδάς, η Ινδία και η Κίνα, κάτι που αναμένεται να ανοίξει τον δρόμο για ευρεία παραγωγή γενοσήμων.
Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, περισσότεροι από ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι είναι σήμερα παχύσαρκοι και περισσότεροι από 800 εκατομμύρια πάσχουν από διαβήτη τύπου 2, ο οποίος αυξάνει τον κίνδυνο για καρδιαγγειακά και άλλα νοσήματα.
Οι αγωνιστές GLP-1 δείχνουν να περιορίζουν τον κίνδυνο: σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε αυτή την εβδομάδα στο επιστημονικό περιοδικό JAMA, ο κίνδυνος νοσηλείας ή πρόωρου θανάτου μειώνεται κατά 40% στους ασθενείς που πάσχουν από καρδιακά προβλήματα και λαμβάνουν αγωνιστές GLP-1.