Μετά τις έντονες διαμασρτυρίες των αγροτών της Βοιωτίας και της Εύβοιας, οι οποίοι έβλεπαν τα προϊόντα τους να μένουν στα ράφια λόγω της κακής φήμης που τα συνόδευαν, ο ΕΦΕΤ οργάνωσε ένα εκτεταμένο πρόγραμμα ελέγχων των επιπέδων βαρέων μετάλλων σε τρόφιμα φυτικής παραγωγής (καρότα, πατάτες και κρεμμύδια).
Στόχος του Προγράμματος ήταν η για πρώτη φορά συλλογή ικανοποιητικού αριθμού αξιόπιστων στοιχείων για τα επίπεδα των βαρέων μετάλλων (μόλυβδο, κάδμιο, νικέλιο και χρώμιο) σε αγροτικά προϊόντα της Βοιωτίας, όπου κατά καιρούς έχει τεθεί το θέμα για δήθεν επιβάρυνσής τους με βαρέα μέταλλα λόγω της βιομηχανικής ρύπανσης που έχει υποστεί διαχρονικά η περιοχή του Ασωπού ποταμού. Δειγματοληψία πραγματοποιήθηκε στις περιοχές Βοιωτίας και Εύβοιας από την Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας και σε περιοχές των Περιφερειών Κρήτης, Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης, Θεσσαλίας και Ηπείρου.
Το πρόγραμμα συντονίστηκε από τη Διεύθυνση Εργαστηριακών Ελέγχων του ΕΦΕΤ σε συνεργασία με το Υπουργείο Υγείας & Κοινωνικής Αλληλεγγύης και το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων και υλοποιήθηκε από τις Διευθύνσεις Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής των ανωτέρω Περιφερειών σε συνεργασία με τις εκεί Περιφερειακές Διευθύνσεις του ΕΦΕΤ. Στην κατάρτιση και την επιστημονική υποστήριξη του Προγράμματος συμμετείχαν το Γενικό Χημείο του Κράτους, το Τμήμα Χημείας του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, το Τμήμα Επιστήμης Φυτικής Παραγωγής του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, το Τμήμα Επιστήμης Διαιτολογίας –Διατροφής του Χαροκόπειου Πανεπιστημίου και το Ινστιτούτο Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών.
Ο συνολικός αριθμός των ελέγχων ανήλθε σε 320 και συγκεκριμένα έγινε δειγματοληψία και ανάλυση σε 85 δείγματα καρότου, 113 δείγματα πατάτας και 122 δείγματα κρεμμυδιών. Ιδιαίτερη συμμετοχή είχε η Περιφερειακή Ενότητα Βοιωτίας η οποία διενήργησε και το μεγαλύτερο αριθμό ελέγχων (190 δείγματα).
Οι εργαστηριακές δοκιμές πραγματοποιήθηκαν σε διαπιστευμένα για τις εν λόγω μεθόδους εργαστήρια του Γενικού Χημείου του Κράτους (Διεύθυνση Περιβάλλοντος, Β’ Χημική Υπηρεσία Θεσσαλονίκης και Χημική Υπηρεσία Ιωαννίνων).
Σε σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε και με τη συμμετοχή εκπροσώπων από το Υπουργείο Υγείας & Κοινωνικής Αλληλεγγύης, το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων, την Περιφερειακή Ενότητα Βοιωτίας, το Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο και το Ινστιτούτο Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών, παρουσιάστηκαν από την Διεύθυνση Εργαστηριακών Ελέγχων του ΕΦΕΤ τα αποτελέσματα του Επίσημου Προγράμματος Ελέγχου Βαρέων Μετάλλων.
Από τα αποτελέσματα αυτά προέκυψε ότι υπάρχει πλήρης συμμόρφωση με την κείμενη εθνική και κοινοτική νομοθεσία όσον αφορά τον μόλυβδο και το κάδμιο, για τα οποία υπάρχουν μέγιστα επιτρεπτά όρια. Πιο συγκεκριμένα, τα επίπεδα του μολύβδου βρέθηκαν μικρότερα του ορίου ποσοτικού προσδιορισμού στο 70% του συνόλου των δειγμάτων, ενώ οι ενδιάμεσες τιμές των επιπέδων μολύβδου και καδμίου κυμάνθηκαν στο 1/5 του μέγιστου επιτρεπτού ορίου. Για το νικέλιο και το χρώμιο, για τα οποία δεν έχουν θεσπιστεί σε εθνικό ή ευρωπαϊκό επίπεδο μέγιστα επιτρεπτά όρια, παρατηρήθηκαν διακυμάνσεις των επιπέδων τους ανάμεσα στις περιοχές δειγματοληψίας, χωρίς ωστόσο τα επίπεδα αυτά να συνιστούν παράγοντα κινδύνου για τη δημόσια υγεία.
Στη σύσκεψη αυτή το Τμήμα Χημείας του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, ανακοίνωσε την απουσία εξασθενούς χρωμίου από τρόφιμα φυτικής προέλευσης (καρότα, πατάτες και κρεμμύδια), μετά την ανάπτυξη και επικύρωση μεθόδου προσδιορισμού των επιπέδων εξασθενούς χρωμίου σε αυτά.