Ως φούσκωμα ορίζεται η διόγκωση ή η αύξηση της διαμέτρου της κοιλιακής περιοχής. Ο πόνος προκαλείται επειδή το στομάχι σφίγγει και υπάρχει έντονο αίσθημα πληρότητας.
Η κατάσταση μπορεί να αποτελεί ένδειξη του συνδρόμου ευερέθιστου εντέρου, κοιλιοκάκης ή άλλης δυσανεξίας σε τροφές.
Εάν τις τελευταίες μέρες νιώθετε δυσφορία και δυσκολεύεστε να κουμπώστε το παντελόνι σας, αναμφίβολα αναρωτιέστε εάν έχετε αρχίσει να παίρνετε κιλά ή αν πρόκειται απλώς για παροδικό φούσκωμα.
Δείτε ποιες ερωτήσεις πρέπει να κάνετε στον εαυτό σας για να εντοπίσετε την πραγματική αιτία του προβλήματος και να λάβετε τα απαραίτητα μέτρα.
1. Έχει αλλάξει ο τρόπος ζωής μου;
Έχουν αλλάξει οι διατροφικές σας συνήθειες; Γυμνάζεστε λιγότερο; Έχετε περισσότερο στρες;Ακόμη και η παραμικρή αλλαγή –όπως η μειωμένη διάρκεια ύπνου ή η λήψη νέας φαρμακευτικής αγωγής– μπορεί να επηρεάσει το ρυθμό των καύσεων και κατ’ επέκταση το βάρος.
2. Πώς νιώθω το πρωί;
Όταν ξυπνάμε το στομάχι είναι άδειο, οπότε έχουμε μια πιο σαφή εικόνα για το τι πραγματικά συμβαίνει στο σώμα μας. Εάν το πρωί δεν υπάρχει εμφανές φούσκωμα και αίσθημα βάρους, τότε μάλλον ο «υπαίτιος» είναι το φούσκωμα και επομένως πρέπει να αναζητηθούν οι αιτίες που το προκαλούν.
3. Πώς νιώθω μετά το φαγητό;
Το φούσκωμα εμφανίζεται συνήθως κατά τη διάρκεια του γεύματος και αμέσως μετά από αυτό. Εάν το πρόβλημα δεν επιμένει τις υπόλοιπες ώρες της ημέρας, πιθανότατα δεν χρειάζονται δραστικά μέτρα (δηλαδή δίαιτα).
4. Πού εντοπίζεται το πρήξιμο;
Όλοι οι άνθρωποι έχουν μια «προβληματική» περιοχή στο σώμα τους και από εκεί συνήθως φαίνεται ότι έχουν αρχίσει να παίρνουν βάρος. Εάν αυτή η περιοχή είναι η κοιλιά, τότε εύκολα μπορεί να μπερδευτεί κανείς. Το φούσκωμα εντοπίζεται αποκλειστικά στην ευρύτερη κοιλιακή χώρα, όμως όταν υπάρχει πραγματική αύξηση του βάρους παρατηρούνται αλλαγές, έστω και μικρές, σε όλο το σώμα αλλά και στο πρόσωπο.
5. Πότε ήταν η τελευταία φορά που πήγα τουαλέτα;
Η δυσκοιλιότητα δημιουργεί μια ψευδαίσθηση αύξησης του βάρους, η οποία αποτυπώνεται τόσο στον δείκτη της ζυγαριάς όσο και στην όψη της κοιλιάς. Η αφυδάτωση, η χαμηλή πρόσληψη φυτικών ινών, το στρες, οι αλλαγές στον ύπνο ή ακόμη και ένα ταξίδι είναι μερικοί από τους παράγοντες που οδηγούν στη δυσκοιλιότητα.
6. Τι χρώμα έχουν τα ούρα μου;
Εάν τα ούρα έχουν πολύ έντονο ή σκούρο κίτρινο χρώμα, αυτό σημαίνει ότι ο οργανισμός είναι αφυδατωμένος και επομένως υπάρχει κατακράτηση υγρών, η οποία με τη σειρά της οδηγεί στο φούσκωμα και στη δυσκοιλιότητα.
Τις περισσότερες φορές, τα αίτια του φουσκώματος είναι αβλαβή και δεν πρέπει να εμπνέουν ανησυχία.
Οι πιθανοί λόγοι φουσκώματος:
Υπερβολικά αέρια
Το αυξημένα αέρια στο έντερο είναι ίσως η πιο κοινή αιτία του φουσκώματος. Ο καλύτερος τρόπος για να αποφύγετε τον πόνο, είναι να μειώσετε την κατανάλωση τροφών που είναι γνωστό ότι προκαλούν αέρια, όπως τα λαχανάκια Βρυξελλών, τα κρεμμύδια και το μπρόκολο.
Δυσκοιλιότητα
Τα αέρια και ο πόνος στην κοιλιά και το στομάχι, μπορεί να αποτελούν σημάδι δυσκοιλιότητας. Τα αδρανή κόπρανα στο έντερο, προκαλούν πόνο στην κοιλιά, δυσφορία και αέρια.
Ακολουθώντας μια διατροφή πλούσια σε φυτικές ίνες, βοηθάτε στη ρύθμιση του πεπτικού και την αποφυγή του φουσκώματος.
Η άσκηση είναι επίσης χρήσιμη στη μείωση των συμπτωμάτων δυσκοιλιότητας. Μόλις 20-30 λεπτά περπατήματος τέσσερις φορές την εβδομάδα, μπορεί να βελτιώσει σημαντικά τη λειτουργία του εντέρου.
Κατάποση αέρα
Η κατάποση αέρα μπορεί να προκαλέσει φούσκωμα. Για να το αποφύγετε, μην μιλάτε ενώ τρώτε, μην τρώτε όρθιοι και μην πίνετε αεριούχα ποτά και αναψυκτικά.
Η κατάποση αέρα μέσω των παραπάνω ενεργειών, δεν δίνει χρόνο και χώρο στο πεπτικό να λειτουργήσει φυσιολογικά, με αποτέλεσμα να προκαλείται φούσκωμα.
Τροφικές δυσανεξίες
Ο πόνος στο στομάχι θα μπορούσε να είναι ένδειξη τροφικής δυσανεξίας, συνήθως στη γλουτένη ή τα γαλακτοκομικά. Η τροφική δυσανεξία προκαλεί φούσκωμα λόγω της παραγωγής αερίων κατά την πέψη των τροφών ή όταν το έντερο δεν εκκενωθεί σωστά.
Οι ένοχες τροφές είναι τα γαλακτοκομικά, το σιτάρι, η γλουτένη, τα όσπρια, τα σταυρανθή λαχανικά (μπρόκολο, λάχανο και λαχανάκια Βρυξελλών) και τα τεχνητά γλυκαντικά. Η υπερκατανάλωση απλών σακχάρων και επεξεργασμένων τροφών, μπορούν επίσης να προκαλέσουν φούσκωμα.
Σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου
Εάν, εκτός από το φούσκωμα, έχετε κι άλλα συμπτώματα, όπως είναι τα αέρια, κυρίως μετά το γεύμα, ο πόνος στην κοιλιά, που υποχωρεί μετά την κένωση, η εναλλαγή διάρροιας και δυσκοιλιότητας, καθώς και το αίσθημα της επιτακτικής ανάγκης για κένωση, τότε είναι πιθανό να πάσχετε από το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου.
Το εν λόγω σύνδρομο οφείλεται σε διαταραχές της κινητικότητας του εντέρου -που επηρεάζεται από το άγχος- και εκτιμάται ότι ταλαιπωρεί πάνω από το 19% των Ελληνίδων και το 8% των Ελλήνων. Παρόλο που τα συμπτώματά του προκαλούν δυσφορία, εντούτοις δεν είναι ανησυχητικά. Συχνά, μάλιστα, γίνονται ηπιότερα μετά την καθησυχαστική διαβεβαίωση του γαστρεντερολόγου ότι δεν πρόκειται για κάτι παθολογικό.
Κοιλιοκάκη
Η κοιλιοκάκη είναι ένα κοινό πεπτικό πρόβλημα που οφείλεται στην αδυναμία του εντέρου να απορροφήσει τη γλουτένη από το σιτάρι, το κριθάρι και την σίκαλη. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν διάρροια, πόνους στο στομάχι και λήθαργο και μπορεί να διαρκέσουν από μερικές ώρες έως και κάποιες μέρες.
Δεν υπάρχει θεραπεία για την αντιμετώπιση της κοιλιοκάκης, αλλά η μείωση της γλουτένης στη διατροφή βοηθά στη μείωση των συμπτωμάτων.
Εάν το φούσκωμα διαρκεί τις περισσότερες ημέρες σε μια περίοδο τριών εβδομάδων, είναι χρήσιμο να συμβουλευτείτε γιατρό.
Οι περισσότεροι άνθρωποι ταλαιπωρούνται από φούσκωμα τα Σαββατοκύριακα και κατά τη διάρκεια των Χριστουγέννων.