Η παραμονή στο σπίτι μας δίνει την ευκαιρία να ανακαλύψουμε λάθη, που αφορούν την καθημερινότητά μας. Αυτά τα λάθη ίσως να αφορούν την διατροφή μας, την συμπεριφορά μας προς τους άλλους και γενικότερα μας δίνεται μια ευκαιρία βαθιάς ενδοσκόπησης.
Η σωστή διατροφή, είναι σημαντική για την υγεία του ανθρώπου, γνωστό σε όλους, όμως πόσοι ακολουθούν πράγματι, πρόγραμμα σωστής και ισορροπημένης διατροφής;
Ώρα για ανακατατάξεις και ανακαλύψεις!
Ο Ευρωπαϊκός οργανισμός ασφάλειας τροφίμων ( EFSA) μας καθησυχάζει ότι ο ιός Covid – 19 όπως και αντίστοιχοι κορωνοιοί ( SARS-CoV και MERS-CoV) δε μεταδίδεται δια μέσου της τροφικής αλυσίδας. Αντίστοιχα, όλοι οι μεγάλοι διαιτολογικοί σύλλογοι αναφέρουν ότι είναι επιστημονικά παγιωμένο, πως κανένα μεμονωμένο τρόφιμο ή συμπλήρωμα διατροφής δεν μπορεί να μας προστατέψει από μια ιογενή λοίμωξη. Επίσης, επιστημονικά παγιωμένο είναι, ότι η υιοθέτηση καλών διατροφικών συνηθειών μπορεί να δράσει ενισχυτικά στο ανοσοποιητικό μας σύστημα.
Επιγραμματικά, μερικές συνήθειες από αυτές για τον υγιή πληθυσμό είναι οι εξής:
- Διατροφική ποικιλία
Πληθώρα θρεπτικών συστατικών αλληλοεπιδρούν ώστε να διατηρήσουν την άμυνα του οργανισμού μας σε καλή κατάσταση.
- Βιταμίνες όπως C, B6, B12, A, D και ιχνοστοιχεία σίδηρος, ψευδάργυρος, σελήνιο, χαλκός συμμετέχουν σε βασικές λειτουργίες του ανοσοποιητικού με ποικίλους τρόπους.
Θα ήταν εσφαλμένο να επικεντρωθούμε σε συγκεκριμένα τρόφιμα καθώς η ποικιλία των επιλογών μας θα μας εφοδιάσει με μια βεντάλια θρεπτικών συστατικών.
- Φρέσκα τρόφιμα
Αποφυγή, όσο είναι εφικτό, πολύ επεξεργασμένων τροφίμων. Η ποικιλομορφία της Ελληνικής παραδοσιακής κουζίνας, μαζί με τη κατανάλωση ποικιλίας φρέσκων λαχανικών και φρούτων μπορεί να μας προσδώσει όλα τα απαραίτητα εφόδια. Το κλίμα της Ελλάδας μπορεί να μας προσφέρει φρέσκα τρόφιμα και όσο η αλυσίδα τροφοδοσίας παραμένει ενεργή είναι καλό να το εκμεταλλευτούμε. Τα ζυμαρικά και γενικά τα λευκά άλευρα, δεν προσφέρουν τίποτα άλλο παρά μόνο θερμίδες ( ενέργεια) που στη προκειμένη περίπτωση λόγω έλλειψης κίνησης, δεν τις έχουμε τόσο ανάγκη.
- Μεσογειακή διατροφή
Είναι η πιο καλά μελετημένη διατροφή στην υφήλιο με αποδεδειγμένα τα οφέλη της στη μακροχρόνια υγεία του ανθρώπου, τόσο ενισχύοντας το ανοσοποιητικό μας σύστημα όσο και αποφεύγοντας τις χρόνιες φλεγμονές. Αποφύγετε ριζικές αλλαγές στις διατροφικές συνήθειες ακολουθώντας δίαιτες της μόδας. Ακόμη και όσες από αυτές έχουν κάποια φιλοσοφική ή επιστημονική βάση, είναι πολύ πιθανό να τις κάνετε με λάθος τρόπο και να οδηγηθείτε σε μία κρυφή υποθρεψία, που λόγω της ελλιπούς παρακολούθησής σας από τους επιστήμονες υγείας να έχει τα αντίθετα αποτελέσματα από αυτά που προσδοκάτε.
- Κατανάλωση Comfort Food
Το φαγητό είναι απόλαυση. Η διαπίστωση αυτή μας ακολουθεί σε όλη μας τη ζωή, είτε σε στιγμές ευδιαθεσίας, είτε σε στιγμές περισυλλογής και προβληματισμού, είτε σε στιγμές ασθένειας. Είναι επιστημονικά αποδεδειγμένο το ότι μακροθρεπτικά συστατικά όπως ιδιαίτερα οι υδατάνθρακες αλλά και τα λιπαρά διεγείρουν σειρά ορμονών. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν η σεροτονίνη, η λεγόμενη ορμόνη της διάθεσης που επιδρά στο κεντρικό νευρικό σύστημα ή η γλυκαγόνη ή η χολοκυστοκινίνη, η δράση των οποίων συνδέεται με το αίσθημα του κορεσμού στο στομάχι, η γκρελίνη ή φερόμενη ως ορμόνη της όρεξης. Η κατανάλωση comfort food πρέπει να συνάδει με την επόμενη επισήμανση.
- Μείωση μερίδας – ποσότητας φαγητού.
Η παραμονή στο σπίτι μπορεί να επιφέρει επίσης μείωση της κίνησης. Επομένως συνίσταται μείωση της θερμιδικής πρόσληψης ώστε να μην αυξήσουμε το σωματικό μας βάρος. Η ποικιλία πρόσληψης των λιγότερο επεξεργασμένων τροφίμων βοηθά στο να επιτυγχάνουμε, γρηγορότερα και με μικρότερες ποσότητες, κορεσμό αλλά επίσης συμβάλλει και δραστικά στη κινητικότητα του εντέρου αλλά και στη γενικότερη υγεία του γαστρεντερικού μικροβιώματος.
- Συμπληρώματα διατροφής
Με τη ποικιλία στη διατροφή μπορούμε να πετύχουμε επαρκή πρόσληψη θρεπτικών συστατικών εφόσον είμαστε υγιείς.
Εξαίρεση ίσως αποτελούν, τα επίπεδα της βιταμίνης D, η οποία λόγω της παρατεταμένης παραμονής στο σπίτι, ίσως χρειάζεται να την ενισχύσουμε με κάποιο διατροφικό συμπλήρωμα.
Οι μέσες συνιστώμενες ποσότητες πρόσληψης είναι 400 – 800 IU ημερησίως. Μη ξεχνάμε ότι η βιταμίνη D είναι λιποδιαλυτή και ότι για να δώσουμε οποιοδήποτε συμπλήρωμα σε παιδί θα πρέπει να συμβουλευτούμε οπωσδήποτε παιδίατρο και διαιτολόγο.
- Αξιοποίηση χρόνου προς όφελός μας – Δημιουργία.
Τελευταίο αλλά ίσως και το πιο βασικό. Η παραμονή στο σπίτι μπορεί να μας κάνει να “ενδοσκοπίσουμε” και να αναδείξουμε διατροφικά λάθη – υπερβολές που κάναμε στο παρελθόν.
Ήρθε η ώρα να αξιοποιήσουμε το χρόνο με τον εαυτό μας, και να τα διορθώσουμε.
Εάν έχουμε παιδιά, καλό είναι να αξιοποιήσουμε την αλληλοεπίδραση μαζί τους και να προσπαθήσουμε να ξεπεράσουμε τη ενδογενή τάση για νεοφοβία των παιδιών, αναζητώντας τρόπους ώστε να αυξήσουμε τη διατροφική τους ποικιλία και αγωγή.
Κλείνοντας, σαφώς οι καλές πρακτικές υγιεινής και η κοινωνική απομόνωση είναι τα καλύτερα όπλα μας στην πανδημία αλλά η διατήρηση ενός δυνατού, λειτουργικού ανοσοποιητικού συστήματος αποτελεί αναμφισβήτητα ένα ακόμη προστατευτικό φραγμό όχι μόνο απέναντι στον συγκεκριμένο ιό αλλά και στη γενικότερη κατάσταση της υγείας μας.
*Του Θοδωρή Κουτράκου, Κλινικού Διαιτολόγου