Νεοπλασίες

Βιοδείκτες: Πώς συμβάλλουν στην εξατομικευμένη θεραπεία του καρκίνου

Βιοδείκτες: Πώς συμβάλλουν στην εξατομικευμένη θεραπεία του καρκίνου

Ολοένα και περισσότερο τα τελευταία χρόνια, ακούμε ότι πολλές μορφές καρκίνου μετατρέπονται πλέον σε χρόνιες ασθένειες, με την επιστήμη να καταφέρνει να εξασφαλίζει ποιοτικά χρόνια ζωής για τους ασθενείς.

Εδώ και περίπου μια δεκαετία είναι ξεκάθαρο ότι δεν υπάρχει ένας καρκίνος του πνεύμονα, δεν υπάρχει ένας καρκίνος του μαστού και ούτω καθεξής.

Ακόμη και οι τύποι που είναι ιστολογικά ίδιοι – αυτό που λέμε π.χ. αδενοκαρκίνωμα  ή πλακώδες καρκίνωμα – διαφέρουν από ασθενή σε ασθενή. 

Ο όγκος κάθε ασθενή έχει διαφορετικά χαρακτηριστικά και μπορεί καρκίνοι με το ίδιο όνομα να έχουν διαφορετικά βιολογικά χαρακτηριστικά“, αναφέρει ο κ. Γιάννης Μούντζιος – Παθολόγος Ογκολόγος, Διευθυντή Δ’ Ογκολογικής Κλινικής και Μονάδας Κλινικών Μελετών, Ερρίκος Ντυνάν Hospital Center.

Όπως επίσης και το ανάποδο, δηλαδή διαφορετικού τύπου καρκίνοι σε δύο ανθρώπους να έχουν κάποιο κοινό μοριακό χαρακτηριστικό.

Για παράδειγμα, μπορεί μια γυναίκα με καρκίνο του στήθους και ένας άνδρας με καρκίνο του προστάτη να έχουν την ίδια μετάλλαξη“, σημειώνει ο κ. Μούντζιος, ενώ στην συνέχεια αναφέρεται στους βιοδείκτες.

Όταν λέμε βιοδείκτες, εννοούμε ακριβώς αυτό το πράγμα, δηλαδή την παρουσία μιας μετάλλαξης στο DNA του όγκου που προσδίδει στον όγκο ευαισθησία σε συγκεκριμένα αντικαρκινικά φάρμακα. 

Εξατομικευμένη θεραπεία

Αυτή είναι η έννοια της εξατομικευμένης θεραπείας, δηλαδή ανιχνεύουμε στον όγκο του κάθε ασθενή ποια είναι τα ιδιαίτερα βιολογικά χαρακτηριστικά που έχει και δίνουμε στον ασθενή αυτόν μια θεραπεία που είναι προσωποποιημένη, ταιριασμένη σαν κλειδί με κλειδαριά σε αυτή τη μετάλλαξη που έχει ο καρκίνος”, εξηγεί ο κ. Μούντζιος.

Τα βήματα της εξατομικευμένης θεραπείας στην Ογκολογία

Ας περιγράψουμε τα βήματα της εξατομικευμένης θεραπείας στην Ογκολογία: διαγιγνώσκουμε π.χ. έναν καρκίνο του πνεύμονα σε έναν ασθενή:

Οι αξονικές (απεικονιστικός έλεγχος) μας βοηθούν να καταλάβουμε πού βρίσκεται η νόσος, σε ποιο στάδιο και στη συνέχεια με κάποια διαγνωστική μέθοδο παίρνουμε ένα υλικό βιοψίας.

Αυτό το υλικό το χρησιμοποιούμε πρώτα απ’ όλα γι’ αυτό που ονομάζουμε μορφολογική διάγνωση δηλαδή να πούμε ότι αυτό που βλέπουμε είναι ένα π.χ. αδενοκαρκίνωμα, πλακώδες καρκίνωμα, καρκίνωμα που προέρχεται από το πάγκρεας, ένα μελάνωμα κτλ. και στη συνέχεια κάνουμε έναν μοριακό έλεγχο, ο οποίος πραγματοποιείται ιδανικά με αυτό που ονομάζουμε next generation sequencing (NGS).

To NGS

To NGS είναι μια καινούργια μεθοδολογία ελέγχου του DNA που μας επιτρέπει να βλέπουμε, να ελέγχουμε, να σκανάρουμε πολλές μεταλλάξεις του καρκίνου ταυτόχρονα.

Αυτό  έχει μεγάλη σημασία στην περίπτωση της βιοψίας του μεταστατικού καρκίνου γιατί συνήθως το βιολογικό υλικό είναι λίγο, αφού  στην προχωρημένη νόσο  δεν έχει νόημα να χειρουργηθεί ο  ασθενής“, σημειώνει ο κ. Μούντζιος.

Οπότε σε αυτές τις περιπτώσεις έρχεται το NGS με το οποίο κάνουμε έλεγχο πολλών μεταλλάξεων μαζί και με αυτό τον τρόπο παίρνουμε ταυτόχρονα πληροφορία για 40, 80, 600 γονίδια που συνδέονται με τον καρκίνο στον συγκεκριμένο ασθενή.

Ένα από  αυτά τα μεταλλαγμένα γονίδια θα μπορούσε να είναι βιοδείκτης  που ψάχνουμε για  να δώσουμε την εξατομικευμένη θεραπεία στον  ασθενή μας.

Αν λοιπόν μπορούσαμε να περιγράψουμε συνοπτικά και απλουστευμένα τα βήματα που έχουν γίνει είναι:

Βλέπουμε στην αξονική τον όγκο, κάνουμε βιοψία, παίρνουμε τον ιστό, κάνουμε τη μορφολογική διάγνωση, στέλνουμε τον μοριακό έλεγχο, βρίσκουμε ποια είναι η ειδική μετάλλαξη-βιοδείκτης για τον συγκεκριμένο τύπο όγκου και χορηγούμε τη θεραπεία που είναι πιο ειδική για τον συγκεκριμένο καρκίνο“, εξηγεί ο κ. Μούντζιος, προσθέτοντας:

Μπορεί αυτή η θεραπεία να είναι διαφορετική για τον ασθενή Α που έχει καρκίνο του πνεύμονα και διαφορετική για τον Β που έχει καρκίνο του πνεύμονα“.

Τα φάρμακα για την καταπολέμηση του καρκίνου

Αυτή τη στιγμή, είμαστε σε θέση να παίρνουμε φάρμακα εγκεκριμένα σε έναν τύπο καρκίνου και να τα δοκιμάζουμε σε άλλους.

Για παράδειγμα, ένα φάρμακο εγκεκριμένο για καρκίνο του μαστού με μια συγκεκριμένη μετάλλαξη μπορεί να δοκιμαστεί σε ασθενείς με καρκίνο προστάτη, ή ωοθηκών που έχουν τις ίδιες μεταλλάξεις.

Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι τα ογκογονίδια BRCA 1 και  2, (το γονίδιο της Angelina Jolie όπως έγινε γνωστό) που αρχικά αφορούσαν μόνο τον καρκίνο του μαστού.

Κι όμως πλέον τα φάρμακα που είχαν έγκριση για τον καρκίνο του μαστού με BRCA μεταλλάξεις δοκιμάζονται κι έχουν φανεί δραστικά σε ασθενείς με καρκίνο ωοθηκών, προστάτη και παγκρέατος  που έχουν τη συγκεκριμένη μετάλλαξη.

Ο ρόλος των βιοδεικτών

Συμπερασματικά λοιπόν, ο ρόλος των βιοδεικτών είναι ιδιαίτερα σημαντικός για την εξατομικευμένη διάγνωση του καρκίνου.

Χάρη σε αυτά τα βιολογικά εργαλεία που ονομάζονται “βιοδείκτες”, μπορούμε να ομαδοποιήσουμε τους καρκίνους  όχι σε καρκίνο του πνεύμονα ή του μαστού ή του παχέος εντέρου, αλλά σε όγκους με το Α ή Β ή Γ μοριακό προφίλ, ανεξαρτήτως του οργάνου  προέλευσης του όγκου“, καταλήγει ο κ. Μούντζιος.

Αυτή η εξατομικευμένη  θεραπεία σηματοδοτεί και τη νέα εποχή της Ογκολογίας του 21ου αιώνα.

Νεοπλασίες

07.07.2025

Η Κούβα κυκλοφόρησε το πρώτο θεραπευτικό εμβόλιο παγκοσμίως κατά του προχωρημένου καρκίνου του πνεύμονα!

Αναπτύχθηκε από το Κέντρο Μοριακής Ανοσολογίας της Αβάνας μετά από περισσότερα από 15 χρόνια έρευνας

25.06.2025

Καρκίνος: Τι ισχύει τελικά με τους σκύλους που μυρίζουν τους όγκους στον άνθρωπο

Στο παρελθόν είχαν αναφερθεί περιπτώσεις σκύλων που μύριζαν έγκαιρα τον καρκίνο

Μύκητας – «κατάρα» του τάφου του Τουταγχαμών μπορεί να φέρει τη λύση στον καρκίνο
23.06.2025

Μύκητας – «κατάρα» του τάφου του Τουταγχαμών μπορεί να φέρει τη λύση στον καρκίνο

Ο ΕΟΦ ανακαλεί από την αγορά παρτίδες αντικαρκινικού φαρμάκου – Δείτε ποιο αφορά
18.06.2025

Ο ΕΟΦ ανακαλεί από την αγορά παρτίδες αντικαρκινικού φαρμάκου – Δείτε ποιο αφορά

Δείτε ποιες είναι οι επτά μορφές καρκίνου που συνδέονται με το αλκοόλ
17.06.2025

Δείτε ποιες είναι οι επτά μορφές καρκίνου που συνδέονται με το αλκοόλ

Αυτές είναι οι αιτίες που «κρύβονται» πίσω από τη λευκή γλώσσα
03.06.2025

Αυτές είναι οι αιτίες που «κρύβονται» πίσω από τη λευκή γλώσσα

Αυξήθηκαν οι θάνατοι στις ΗΠΑ από καρκίνο εξαιτίας της κατανάλωσης αλκοόλ
30.05.2025

Αυξήθηκαν οι θάνατοι στις ΗΠΑ από καρκίνο εξαιτίας της κατανάλωσης αλκοόλ

Αναστάτωση με λάθος διάγνωση στη Πάτρα – 72χρονη διεγνώσθη με…καρκίνο του προστάτη – «Έπαθα σοκ»
13.05.2025

Αναστάτωση με λάθος διάγνωση στη Πάτρα – 72χρονη διεγνώσθη με…καρκίνο του προστάτη – «Έπαθα σοκ»

Νέα μελέτη: Η κατανάλωση κοτόπουλου άνω των 300 γραμ./εβδομάδα αυξάνει τον κίνδυνο θανάτου από καρκίνο του πεπτικού
29.04.2025

Νέα μελέτη: Η κατανάλωση κοτόπουλου άνω των 300 γραμ./εβδομάδα αυξάνει τον κίνδυνο θανάτου από καρκίνο του πεπτικού

Νοσοκομείο «Παπανικολάου»: Ξεκινά η χορήγηση εμβολίου για τον καρκίνο του πνεύμονα σε κλινική δοκιμή
11.04.2025

Νοσοκομείο «Παπανικολάου»: Ξεκινά η χορήγηση εμβολίου για τον καρκίνο του πνεύμονα σε κλινική δοκιμή

Δημοφιλή

Υγεία
1

Αυτό είναι το θαυματουργό έλαιο που προστατεύει από το Αλτχάιμερ

Kαρδιά
2

Ποιοι είναι οι φυσιολογικοί καρδιακοί παλμοί και ποια τα επικίνδυνα όρια – Πότε πρέπει να ανησυχήσετε

Φάρμακα
3

Ανατροπή δεδομένων στα εμβόλια mRNA: Οι εμβολιασμένοι πεθαίνουν πλέον στις ΗΠΑ από COVID-19

Διατροφή
4

Πετιμέζι: Το καλύτερο φυσικό φάρμακο

Περισσότερα

15.07.2025

Το γνωρίζατε; – Aυτά είναι τα προβλήματα που μπορεί να σας δημιουργήσουν στα μάτια τα ακάρεα βλεφαρίδας

Τι πρέπει να κάνετε

15.07.2025

Βουνό ή θάλασσα; Παίξε με το καλοκαίρι σου όπως θέλεις!

Φέτος, επέλεξε εξορμήσεις που σου ταιριάζουν απόλυτα

Τι συμβαίνει αν σας πιάνει συχνά πονοκέφαλος όταν κάνετε γυμναστική
15.07.2025

Τι συμβαίνει αν σας πιάνει συχνά πονοκέφαλος όταν κάνετε γυμναστική

Τέλος στην τριχόπτωση! Το Νο1 φυσικό σετ για άνδρες & γυναίκες με redensyl & βότανα – Τώρα με ΔΩΡΟ!
15.07.2025

Τέλος στην τριχόπτωση! Το Νο1 φυσικό σετ για άνδρες & γυναίκες με redensyl & βότανα – Τώρα με ΔΩΡΟ!

VIP: To συμπλήρωμα διατροφής που εκτινάσσει την λίμπιντό σας με «μαγική» φυτική φόρμουλα
15.07.2025

VIP: To συμπλήρωμα διατροφής που εκτινάσσει την λίμπιντό σας με «μαγική» φυτική φόρμουλα

Μήπως ακούτε τους χτύπους της καρδιάς σας όταν ξαπλώνετε στο κρεβάτι; – Δείτε τι συμβαίνει
15.07.2025

Μήπως ακούτε τους χτύπους της καρδιάς σας όταν ξαπλώνετε στο κρεβάτι; – Δείτε τι συμβαίνει

Οι δουλειές του σπιτιού που πρέπει να αποφεύγονται όταν έχει καύσωνα
15.07.2025

Οι δουλειές του σπιτιού που πρέπει να αποφεύγονται όταν έχει καύσωνα

Νέα μελέτη: Όσοι τρώνε αυγά συχνότερα από μία φορά την εβδομάδα έχουν μειωμένο κίνδυνο για Αλτσχάιμερ
15.07.2025

Νέα μελέτη: Όσοι τρώνε αυγά συχνότερα από μία φορά την εβδομάδα έχουν μειωμένο κίνδυνο για Αλτσχάιμερ

Δείτε τι πρέπει να κάνετε εάν σας τσιμπήσει «μαύρη χήρα»: Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο
15.07.2025

Δείτε τι πρέπει να κάνετε εάν σας τσιμπήσει «μαύρη χήρα»: Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο

Τι πρέπει να προσέχουν οι καρδιοπαθείς το καλοκαίρι;
15.07.2025

Τι πρέπει να προσέχουν οι καρδιοπαθείς το καλοκαίρι;