Πόσο συχνός είναι ο καρκίνος του πέους; Ο καρκίνος του πέους είναι μία σπάνια κακοήθης πάθηση, με συχνότητα 0,1-0,9 περιστατικά ανά 100.000 άντρες στις δυτικές κοινωνίες. Αντιθέτως, υπάρχουν χώρες στην Αφρική, Ασία και Νότιο Αμερική, όπου ο καρκίνος του πέους αποτελεί σε συχνότητα έως και το 20% όλων των καρκίνων στον άντρα. Η διαφορά αυτή οφείλεται στο γεγονός ότι στις χώρες αυτές οι συνθήκες της τοπικής υγιεινής είναι ανύπαρκτες.
Τι προκαλεί τον καρκίνο του πέους; Σήμερα, πιστεύεται ότι σημαντικός αιτιολογικός παράγοντας για τον καρκίνο του πέους είναι ο χρόνιος ερεθισμός από το σμήγμα που παράγεται φυσιολογικά στην περιοχή. Η πιθανότητα αυξάνεται, όταν συνυπάρχει φίμωση που δεν επιτρέπει την απομάκρυνση του ή αν δεν εφαρμόζονται οι κανόνες τοπικής υγιεινής. Ο ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV) έχει συνδεθεί, επίσης, με την ανάπτυξη καρκίνου του πέους και ειδικά οι υποτύποι 16 και 18, οι οποίοι προκαλούν καρκίνο και στον τράχηλο της μήτρας. Επίσης, το κάπνισμα είναι ένας επιβαρυντικός παράγοντας που σχετίζεται με τον καρκίνο του πέους.
Πώς γίνεται η διάγνωση του καρκίνου του πέους; Συνήθως, ο ασθενής θα παρατηρήσει κάποια ανώδυνη βλάβη στο πέος, η οποία μπορεί να είναι σαν έλκος η σαν κουνουπίδι και η οποία δεν επουλώνεται. Σε παραμελημένες περιπτώσεις, όπως σε ηλικιωμένους, η βλάβη μπορεί να είναι πολύ εκτεταμένη. Η βλάβη μπορεί να εμφανιστεί σε οποιοδήποτε σημείο του πέους αλλά με μεγαλύτερη συχνότητα στη βάλανο και στην ακροποσθία (δηλαδή στο τελικό τμήμα του πέους). Επίσης, ο ασθενής μπορεί να έχει φαγούρα, αίσθημα καύσου ή αιμορραγία στην περιοχή της βλάβης. Στα αρχικά στάδια, δεν υπάρχει πόνος, με αποτέλεσμα πολλοί ασθενείς, επειδή ντρέπονται, να μη ζητάνε ιατρική βοήθεια. Ο γιατρός θα εξετάσει κλινικά τον ασθενή και, αν κρίνει ότι η βλάβη είναι ύποπτη, θα τον υποβάλει με τοπική αναισθησία σε βιοψία της βλάβης, θα στείλει δηλαδή ένα μικρό τεμάχιο για οριστική διάγνωση.
Χρειάζονται επιπλέον εξετάσεις; Ο καρκίνος του πέους μπορεί να δώσει μεταστάσεις στους λεμφαδένες της βουβωνικής χώρας και της πυέλου και σε άλλα όργανα, όπως το ήπαρ, τα οστά, οι πνεύμονες και ο εγκέφαλος. Αν ο γιατρός σας το κρίνει σκόπιμο, θα ζητήσει απεικονιστικές εξετάσεις (υπερηχογράφημα, αξονική τομογραφία, μαγνητική τομογραφία, σπινθηρογράφημα οστών), για να διαπιστώσει το στάδιο της νόσου.
Πώς θεραπεύεται ο καρκίνος του πέους; Η έγκαιρη διάγνωση είναι πολύ σημαντική για τη θεραπεία του καρκίνου του πέους. Όταν η βλάβη είναι μικρή, το πρόβλημα μπορεί να αντιμετωπισθεί με laser ή κρυοπηξία με ελάχιστες παρενέργειες. Σε μεγαλύτερες βλάβες, θα χρειαστεί να γίνει τοπική χειρουργική αφαίρεσή τους, η οποία όμως δεν επηρεάζει τη λειτουργικότητα του πέους. Η παρακολούθηση μετά θα πρέπει να είναι πολύ προσεκτική και συχνή, επειδή υπάρχει κίνδυνος επανεμφάνισης του καρκίνου είτε τοπικά είτε σε απομακρυσμένες θέσεις. Σε μεγαλύτερες βλάβες, ίσως χρειαστεί να γίνει αφαίρεση τμήματος του πέους (μερική πεεκτομή) και παράλληλα αφαίρεση λεμφαδένων από τη βουβωνική χώρα ή και την πύελο. Η επέμβαση μπορεί να συνδυαστεί με ακτινοβολία και χημειοθεραπεία για την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση της νόσου. Σε κάποιες περιπτώσεις, αντί της αφαίρεσης τμήματος του πέους μπορεί να εφαρμοστεί η εξωτερική ακτινοβολία· η παρακολούθηση, όμως, και εδώ επιβάλλεται να είναι πολύ προσεκτική, ώστε, αν επανεμφανιστεί ο καρκίνος, να αντιμετωπιστεί έγκαιρα.
Ποια είναι η πρόγνωση του καρκίνου του πέους; Η επιβίωση εξαρτάται από την παρουσία ή την απουσία μεταστάσεων στους λεμφαδένες. Όταν η διάγνωση είναι έγκαιρη και οι λεμφαδένες δεν έχουν προσβληθεί, η 5ετής επιβίωση κυμαίνεται από 65%-90%. Όταν οι λεμφαδένες έχουν προσβληθεί, η 5ετής επιβίωση είναι μικρή.
Ο καρκίνος του πέους είναι σπάνιος και εύκολα διαγνώσιμος, αφού ξεκινά με κάποια βλάβη στο πέος και κυρίως στη βάλανο (το μπροστινό τμήμα του πέους που αποκαλύπτεται, εάν τραβήξουμε το δέρμα που λέγεται πόσθη). Είναι ένας καρκίνος που μπορεί να προληφθεί σε μεγάλο αριθμό περιπτώσεων, αφού η καλή υγιεινή του πέους περιορίζει σημαντικά την εμφάνισή του. Για να περιορίσετε τον κίνδυνο, λοιπόν, ακολουθήστε τα παρακάτω:
Υγιεινή. Καθημερινή καθαριότητα με σαπούνι –δεν υπάρχει λόγος χρήσης αντισηπτικών– είναι το σημαντικότερο βήμα πρόληψης. Εξαιρετικά σημαντικό, όπως αναφέρθηκε, είναι να τραβάμε το δέρμα προς τα κάτω και να αποκαλύπτεται η βάλανος. Εκεί συγκεντρώνεται το σμήγμα, ένα λευκωπό έκκριμα που μαζεύεται κάτω από την ακροποσθία, και μπορεί να περιέχει καρκινογόνες ουσίες. Αυτά βέβαια ισχύουν, αν δεν έχετε κάνει περιτομή (στην περιτομή αφαιρείται το δέρμα που καλύπτει την βάλανο). Αν έχετε φίμωση, δηλαδή το δέρμα μπροστά από το πέος έχει κλείσει ή δεν ανοίγει επαρκώς, τότε ζητήστε άμεσα συμβουλή από τον Ουρολόγο σας.
Μειώστε τον κίνδυνο μόλυνσης από τον ιό των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV). Τα στελέχη 16 και 18 –όχι αυτά από τα οποία εμφανίζονται τα κονδυλώματα– σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του πέους. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι στις Η.Π.Α. έχει ήδη συσταθεί ο εμβολιασμός των αγοριών 11-21 ετών με το εμβόλιο κατά των ανθρώπινων θηλωμάτων, το γνωστό πλέον εμβόλιο που προλαμβάνει τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας στις γυναίκες. Η χρήση προφυλακτικού και ο περιορισμός των σεξουαλικών συντρόφων μπορεί να σας προστατεύσει από τη μόλυνση.
Αποφύγετε ή διακόψτε το κάπνισμα. Το κάπνισμα μπορεί να συμβάλει στην ανάπτυξη του καρκίνου του πέους, ειδικά στους άντρες, οι οποίοι επίσης έχουν μολυνθεί με τον ιό HPV.
Πηγή imop.gr