Το μελάνωμα θα πρέπει να γίνει γνωστό πώς είναι δύσκολο να ανιχνευθεί, και αν και η ανάπτυξή του συνήθως οφείλεται στην έκθεση στην ακτινοβολία του ηλίου, μπορεί να εμφανιστεί και σε σημεία που είναι προστατευμένα από αυτήν.
Γι’ αυτό τον λόγο οι ειδικοί συνιστούν τακτικά έλεγχο του δέρματος σε όλο το σώμα και όχι μόνο των σημείων που «βλέπει» περισσότερο ο ήλιος.
Το μελάνωμα αναπτύσσεται στα κύτταρα του δέρματος που παράγουν μελανίνη – τη φυσική, χρωστική ουσία του.
Τα κύτταρα αυτά λέγονται μελανοκύτταρα και δεν υπάρχουν μόνο στο δέρμα. Ανευρίσκονται και σε άλλα σημεία του σώματος, όπως στα μάτια όπου αναπτύσσεται το (σπάνιο) οφθαλμικό μελάνωμα.
Στο δέρμα, οι συχνότερες θέσεις ανάπτυξης διαφέρουν μεταξύ ανδρών και γυναικών. Στους άνδρες αναπτύσσεται συχνότερα στον κορμό (ιδίως στην πλάτη) και στο κρανίο. Στις γυναίκες εμφανίζεται συχνότερα στο κάτω τμήμα του σώματος, ιδίως στα πόδια.
Ωστόσο πολλά μελανώματα αναπτύσσονται και στο πρόσωπο, στα χέρια κ.λπ.
Ειδικοί από το Κέντρο Καρκίνου Moffitt, στην Τάμπα της Φλόριντα, εξηγούν τι πρέπει να ξέρουμε.
Αυχένας και κεφάλι
Το σχεδόν 30% των μελανωμάτων εντοπίζονται στον αυχένα και το κεφάλι, συμπεριλαμβανομένου του προσώπου. Δεν αφορούν, όμως, μόνο προϋπάρχοντες σπίλους (ελιές) ή νέες βλάβες (π.χ. σπίλους, οζίδια) στο δέρμα.
Ένα είδος που δεν είναι γνωστό στον κόσμο είναι το μελάνωμα στα χείλη, το οποίο συχνά γίνεται αντιληπτό κατά την εξέταση από τον οδοντίατρο.
Η μορφή του μπορεί να θυμίζει έρπη στο κάτω χείλος και είναι κοκκινωπό σε όσους έχουν ανοικτόχρωμο δέρμα. Σε όσους έχουν πιο σκούρο δέρμα μπορεί να είναι καφέ ή γκρι.
Η κύρια διαφορά με τον επιχείλιο έρπη είναι ότι αυτός συνήθως υποχωρεί σε περίπου 10 ημέρες. Αν όμως πρόκειται για μελάνωμα, η βλάβη δεν θα υποχωρήσει αν δεν γίνει θεραπεία.
Η μύτη, τα βλέφαρα, τα αυτιά επίσης είναι θέσεις όπου μπορεί να εμφανιστούν ύποπτες βλάβες. Σε περίπου 5% των περιπτώσεων, εξάλλου, αναπτύσσεται στο δέρμα του κρανίου, ανάμεσα στα μαλλιά. Αυτό είναι πολύ επικίνδυνο, διότι μπορεί να περάσει για καιρό απαρατήρητο και να γίνει αντιληπτό όταν είναι προχωρημένο.
Στα πόδια
Οποιοσδήποτε μπορεί να παρουσιάσει μελάνωμα στο πόδι, αλλά στις γυναίκες η πιο συχνή θέση ανάπτυξης είναι στην κνήμη. Ευτυχώς είναι ένα τμήμα του σώματος που εύκολα μπορούμε να ελέγξουμε.
Να έχετε το νου σας για κάποιο σπίλο (ελιά) ή οζίδιο (εξόγκωμα) που προϋπήρχε ή είναι νέο και αρχίζει να αλλάζει (π.χ. μεγαλώνει ή αλλάζει χρώμα ή σχήμα).
Μελανώματα μπορεί επίσης να αναπτυχθούν στα πέλματα και τις πτέρνες, ανάμεσα στα δάκτυλα, ακόμα και κάτω από τα νύχια. Να έχετε το νου σας για κάθε αποχρωματισμό ή οζίδιο που θα αναπτυχθεί σε σημείο όπου τραυματίσατε τον άκρο πόδα σας. Το μελάνωμα μπορεί επίσης να εκδηλωθεί σαν μία πληγή που δεν επουλώνεται ή υποτροπιάζει.
Άλλα σημεία
Μελάνωμα μπορεί φυσικά να αναπτυχθεί και σε άλλα σημεία του σώματος, όπως στα χέρια (ιδίως στις γυναίκες). Μπορεί επίσης να αναπτυχθεί στο δέρμα του θώρακα, ψηλά ή χαμηλά στην πλάτη, ακόμα και στην παλάμη του χεριού και κάτω από τα νύχια.
Εκτός από τα χείλη και τα μάτια, εξάλλου, μπορεί να εκδηλωθεί και σε άλλα εξωδερματικά σημεία, όπως μέσα στη μύτη.