Ο καρκίνος του παχέος εντέρου παγκοσμίως αποτελεί μια από τις πιο συχνές μορφές καρκίνου στον άνθρωπο. Στη χώρα μας κάθε χρόνο διαγιγνώσκονται με καρκίνο περισσότεροι από 3.000 άνθρωποι ενώ στις Η.Π.Α αποτελεί η 2η αιτία θανάτου από καρκίνο.
Το μεγαλύτερο ποσοστό αυτών των ασθενών θα είχε σωθεί αν είχε υποβληθεί έγκαιρα σε προληπτικό έλεγχο με κολονοσκόπηση, αφαιρώντας τους πολύποδες ενδοσκοπικά χωρίς χειρουργική επέμβαση.
Η κολονοσκόπηση είναι η εξέταση που μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη του καρκίνου του παχέος εντέρου και την μείωση των θανάτων από αυτήν την κοινή πάθηση.
1.Είναι σημαντική η προληπτική κολονοσκόπηση;
Ο καρκίνος του παχέος εντέρου αποτελεί την τρίτη αιτία θανάτου στον κόσμο (3η στους άντρες- 2η στις γυναίκες). Στην Ευρώπη αποτελεί τoν πιο συχνό καρκίνο και τη δεύτερη αιτία θανάτου από καρκίνο με περισσότερους από 200.000 θανάτους ετησίως. Έχει αποδειχθεί από μελέτες ότι στις περιοχές χώρες όπου αυξάνει ο αριθμός των προληπτικών κολονοσκοπήσεων μειώνονται οι θάνατοι από τη νόσο. Με την κολονοσκόπηση ελέγχουμε το παχύ έντερο, μπορούμε να ανιχνεύσουμε πολύποδες και να τους αφαιρέσουμε, καθώς περίπου το 10% από αυτούς μπορεί να εξελιχθεί σε καρκίνο. Ο χρόνος που απαιτείται ποικίλει και υπολογίζεται περίπου στα 10-15έτη.
2.Σε ποια ηλικία θα πρέπει να ξεκινά η προληπτική κολονοσκόπηση;
Πολύ πιο συχνός μετά την ηλικία των 50 ετών. Από τα 10 περιστατικά, τα 9 είναι πάνω από την ηλικία των πενήντα ετών. Αλλά την τελευταία 20ετία παρατηρείται μία πτώση της μέσης ηλικίας εμφάνισης. Η μέση ηλικία το 2000 ήταν περίπου τα 72 έτη, ενώ σήμερα έχει πέσει στα 66 έτη.
Το πιο ανησυχητικό όμως είναι ότι στα άτομα κάτω από 50 παρατηρείται με ετήσια αύξηση 2% στην συχνότητα εμφάνισης.
Τα νεότερα επιδημιολογικά δεδομένα οδήγησαν την Αμερικανική γαστρεντερολογική εταιρία να συστήσει την έναρξη στην ηλικία των 45 ετών.
- Σε άτομα με οικογενειακό ιστορικό (1 1ου βαθμού συγγενείς <60 ή 2FDR οποιασδήποτε ηλικίας), έναρξη ελέγχου στα 40 ή 10 έτη νωρίτερα από την εμφάνιση του νεότερου καρκίνου στην οικογένεια.
- Σε άτομα με οικογενειακό ιστορικό (1FDR >60) έναρξη στα 40 και έλεγχος κάθε 10 έτη.
Υπάρχει και ένα άσχημο νέο από τις μελέτες Οι γεννηθέντες τη δεκαετία του 1990 έχουν διπλάσιο κίνδυνο για καρκίνο του παχέος εντέρου σε σύγκριση με τους ενήλικες που γεννήθηκαν τη δεκαετία του 1950. Η κατανάλωση κόκκινου κρέατος, το κάπνισμα, η καθιστική ζωή, η παχυσαρκία και η κατάχρηση αλκοόλ αποτελούν παράγοντες κινδύνου. Δίαιτες πλούσιες σε φυτικές ίνες μειώνουν τον κίνδυνο. Η βιταμίνη D,το ασβέστιο, το γάλα, το ψάρι, φαίνεται να δρουν θετικά.
3.Η κολονοσκόπηση είναι επώδυνη;
Σε μία σύγχρονη ενδοσκοπική μονάδα, ο εξεταζόμενος δεν αισθάνεται κάτι κατά την διάρκεια της ενδοσκόπησης. Χορηγείται ένα μείγμα κατασταλτικών φαρμάκων από αναισθησιολόγο, με αποτέλεσμα να υπάρχει απόλυτη ασφάλεια, αλλά και ο εξεταζόμενος να μην καταλαβαίνει κάτι. Αντί για ατμοσφαιρικό αέρα, η εμφύσηση του εντέρου γίνεται με διοξείδιο του άνθρακα, αποβάλλεται πολύ πιο γρήγορα με συνέπεια μετά το πέρας, της εξέτασης να μην υπάρχει δυσφορία και πόνος. Στις δύσκολες κολονοσκοπήσεις μπορεί να χρησιμοποιηθεί και νερό που ξεδιπλώνει καλύτερα το παχύ έντερο.