Αν είχατε ποτέ πέτρα στα νεφρά, σίγουρα το θυμάστε. Ο πόνος μπορεί να είναι αφόρητος και να έρχεται κατά κύματα, έως ότου η μικροσκοπική πέτρα περάσει από το ουροποιητικό σας σύστημα και βγει από το σώμα.
Τι προκαλεί τις πέτρες στα νεφρά;
Οι πέτρες στα νεφρά (νεφρολιθίαση) σχηματίζονται όταν αυξάνονται υπερβολικά στα ούρα ορισμένες χημικές ουσίες, όπως το οξαλικό ασβέστιο και το ουρικό οξύ, με αποτέλεσμα να σχηματίζονται μικροί κρύσταλλοι. Οι κρύσταλλοι μπορεί σταδιακά να μεγαλώσουν σε μεγαλύτερες μάζες σχηματίζοντας τις λεγόμενες πέτρες (λίθους).
Οι πέτρες που έχουν σχηματιστεί στα νεφρά μπορεί να περάσουν από τον ουρητήρα, εμποδίζοντας τη ροή των ούρων. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα την πρόκληση ισχυρού πόνου, ο οποίος συνήθως συνυπάρχει με άλλα συμπτώματα, όπως εμφάνιση αίματος στα ούρα (αιματουρία), ναυτία, εμετός κ.ά.
Οι μικρές σε μέγεθος πέτρες συνήθως αποβάλλονται από μόνες τους, μετά από μερικές εβδομάδες ή μήνες. Στο μεταξύ, ο γιατρός μπορεί να σας συνταγογραφήσει παυσίπονα και άλλα φάρμακα, ώστε η διαδικασία να επιταχυνθεί και να γίνει πιο ανώδυνη.
Αλλά, όταν η πέτρα είναι πολύ μεγάλη και ο πόνος αφόρητος, κρίνεται απαραίτητη η χειρουργική επέμβαση, η λιθοτριψία ή η ενδοσκοπική απομάκρυνση της πέτρας.
Πώς θα προλάβετε τις πέτρες στα νεφρά
Για πολλούς, οι πέτρες στα νεφρά δεν είναι κάτι που συμβαίνει μόνο μια φορά στη ζωή τους. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι μισοί περίπου άνθρωποι θα ξαναεμφανίσουν πέτρα στα νεφρά μέσα σε 7 χρόνια, εάν δεν λάβουν τα μέτρα τους.
Η πρόληψη της νεφρολιθίασης δεν είναι περίπλοκη, αλλά χρειάζεται κάποια αποφασιστικότητα.
Ακολουθούν βασικές στρατηγικές για να μειώσετε τον κίνδυνο εμφάνισης:
1 Πίνετε άφθονο νερό
Το νερό αραιώνει τις ουσίες στα ούρα που προκαλούν τις πέτρες. Προσπαθήστε να πίνετε 8 ποτήρια νερό την ημέρα, προκειμένου να παράγετε 2 λίτρα ούρων.
Η κατανάλωση ορισμένων χυμών, π.χ. πορτοκαλάδα και λεμονάδα, μπορεί να σας βοηθήσει να πετύχετε ευκολότερα αυτό τον στόχο. Το κιτρικό άλας σε αυτά τα ροφήματα βοηθά στην παρεμπόδιση του σχηματισμού λίθων.
2 Μειώστε το αλάτι
Μια δίαιτα με υψηλή περιεκτικότητα σε νάτριο μπορεί να προκαλέσει πέτρες στα νεφρά επειδή αυξάνει την ποσότητα ασβεστίου στα ούρα σας. Έτσι, συνιστάται μια δίαιτα χαμηλή σε νάτριο για όσους είναι επιρρεπείς σε πέτρες.
Οι τρέχουσες οδηγίες προτείνουν περιορισμό της συνολικής ημερήσιας πρόσληψης νατρίου στα 2.300 mg. Εάν όμως στο παρελθόν το νάτριο είχε συμβάλει στην εμφάνιση νεφρολιθίασης, προσπαθήστε να μειώσετε την ημερήσια πρόσληψη στα 1.500 mg. Αυτό θα είναι ευεργετικό τόσο για την αρτηριακή πίεση όσο και για την καρδιά σας.
3 Περιορίστε τη ζωική πρωτεΐνη
Η κατανάλωση υπερβολικής ποσότητας ζωικής πρωτεΐνης, όπως κόκκινο κρέας, πουλερικά, αυγά και θαλασσινά, ενισχύει τα επίπεδα ουρικού οξέος και μπορεί να οδηγήσει σε πέτρες στα νεφρά. Μια δίαιτα πλούσια σε πρωτεΐνες μειώνει επίσης τα επίπεδα κιτρικού στα ούρα, της χημικής ουσίας στα ούρα που βοηθά στην πρόληψη του σχηματισμού λίθων.
Εάν είστε επιρρεπείς στις πέτρες, περιορίστε την ημερήσια πρόσληψη κρέατος σε ποσότητα που δεν είναι μεγαλύτερη από ένα πακέτο τραπουλόχαρτα. Αυτή είναι επίσης μια μερίδα υγιεινή για την καρδιά.
4 Φάτε τροφές πλούσιες σε ασβέστιο
Το διαιτητικό ασβέστιο συνδέεται με το οξαλικό στα έντερά σας κι έτσι μειώνει την ποσότητα του οξαλικού που απορροφάται στην κυκλοφορία του αίματος και στη συνέχεια απεκκρίνεται από τα νεφρά.
Αυτό μειώνει τη συγκέντρωση του οξαλικού στα ούρα, επομένως υπάρχει μικρότερη πιθανότητα να συνδεθεί με το ασβέστιο των ούρων. Αυτό οδηγεί σε μειωμένο κίνδυνο για πέτρες στα νεφρά.
5 Αποφύγετε τροφές που σχηματίζουν πέτρες
Τα παντζάρια, η σοκολάτα, το σπανάκι, το ραβέντι, το τσάι και οι περισσότεροι ξηροί καρποί είναι πλούσιοι σε οξαλικό άλας, το οποίο μπορεί να συμβάλει στην εμφάνιση λίθων στα νεφρά. Εάν υποφέρετε από πέτρες, ο γιατρός σας μπορεί να σας συμβουλεύσει να αποφύγετε αυτές τις τροφές ή να τις καταναλώνετε σε μικρότερες ποσότητες.
Μερικές μελέτες έχουν δείξει ότι τα άτομα που λαμβάνουν υψηλές δόσεις βιταμίνης C με τη μορφή συμπληρωμάτων διατρέχουν ελαφρώς υψηλότερο κίνδυνο νεφρολιθίασης. Αυτό μπορεί να οφείλεται στο ότι το σώμα μετατρέπει τη βιταμίνη C σε οξαλικό.