Δεδομένα αρκετών ερευνών έχουν δείξει ότι οι ασθενείς με αλλεργίες έχουν αυξημένο κίνδυνο να πάσχουν από τουλάχιστον μία ψυχική νόσο.
Για παράδειγμα, οι ασθενείς με ατοπική δερματίτιδα έχουν αυξημένα ποσοστά κατάθλιψης, σχιζοφρένειας ή αγχώδους διαταραχής, ενώ οι ασθενείς με αλλεργική ρινίτιδα συχνά υποφέρουν από σχιζοφρένεια, κατάθλιψη ή διπολική διαταραχή.
Μία νέα μελέτη που εξέτασε δεδομένα από το UK Biobank επιβεβαίωσε ότι πράγματι υπάρχει σύνδεση ανάμεσα στις αλλεργίες και την ψυχική υγεία.
Ωστόσο το γεγονός ότι υπάρχει σύνδεση, δεν σημαίνει απαραίτητα ότι οι αλλεργίες προκαλούν ψυχικές νόσους ή το αντίστροφο.
Οι επιστήμονες της παρούσας μελέτης χρησιμοποίησαν την τεχνική της Μεντελικής τυχαιοποίησης, με σκοπό να εξετάσουν αν υπάρχει σχέση ανάμεσα σε διάφορες ψυχιατρικές παθήσεις και τις αλλεργίες γενικότερα.
Ανάμεσα στις ψυχιατρικές παθήσεις που εξετάστηκαν ήταν:
-η κατάθλιψη,
-οι αγχώδεις διαταραχές,
-η διπολική διαταραχή,
-η σχιζοφρένεια και,
-ο νευρωτισμός.
Από την ανάλυσή τους, οι επιστήμονες δεν κατάφεραν να διαπιστώσουν γενετική σύνδεση ανάμεσα στα γονίδια που συνδέονται με τις αλλεργίες και την ψυχική υγεία.
Η επικεφαλής της έρευνας, Dr Hannah Sallis, από την ιατρική σχολή του Bristol, εξήγησε ότι η έρευνα χρησιμοποίησε αρκετές διαφορετικές μεθοδολογίες.
Το γεγονός αυτό σίγουρα ισχυροποιεί τα αποτελέσματα της μελέτης.
Όπως υποστήριξε, “είναι σημαντικό να γνωρίζουμε αν οι αλλεργίες αποτελούν αιτιολογικό παράγοντα για την εμφάνιση ψυχιατρικών παθήσεων (ή το αντίστροφο), καθώς έτσι μπορούμε να τροποποιήσουμε κατάλληλα τη θεραπευτική αγωγή“.
Τα αποτελέσματα της έρευνας δημοσιεύτηκαν στο επιστημονικό περιοδικό Clinical and Experimental Allergy.
Η επιστημονική ομάδα εξέτασε δεδομένα από το UK Biobank για άτομα ηλικίας 37-73 ετών.
Ως αποτέλεσμα οι παρατηρήσεις της ενδεχομένως δεν αφορούν ασθενείς νεαρότερης ηλικίας, όπως εξήγησαν οι συγγραφείς.
Δεν αποκλείεται η σχέση αιτίας-αποτελέσματος
Αν και στην έρευνα παρατηρήθηκε ασθενής και μη στατιστικώς σημαντική σύνδεση αιτίας-αποτελέσματος, αυτό δεν σημαίνει ότι αποκλείεται να υπάρχει τέτοιου είδους σύνδεση ανάμεσα στις αλλεργίες και τις ψυχικές νόσους.
Όπως υποστήριξε η Dr Ashley Budu-Aggrey, μία από τους συγγραφείς της μελέτης, «η έρευνά μας δεν αποκλείει το ενδεχόμενο σχέσης αιτίας-αποτελέσματος ανάμεσα στις αλλεργίες και την πορεία των ψυχιατρικών παθήσεων, ωστόσο αυτό θα πρέπει να εξεταστεί από μελλοντικές μελέτες.
Αν επιβεβαιωθεί τέτοια σύνδεση, τότε θα ανοίξει ο δρόμος για την ανάπτυξη νέων θεραπευτικών προσεγγίσεων τόσο για τις αλλεργικές παθήσεις, όσο και για τις ψυχικές νόσους».
Στη συνέχεια της ανάλυσής τους, οι επιστήμονες προσπάθησαν να εξερευνήσουν διάφορους μηχανισμούς μέσω των οποίων οι ψυχιατρικές παθήσεις μπορεί να επιδεινώνονται από μία αλλεργία.
Για παράδειγμα, οι εμφανείς δερματικές βλάβες μπορεί να προκαλέσουν αρνητικές αντιδράσεις από τα άτομα του περιβάλλοντος σε έναν ασθενή, γεγονός που σίγουρα επηρεάζει την εξέλιξη μίας ψυχικής νόσου.
Η απώλεια ύπνου ως αποτέλεσμα μίας αλλεργίας μπορεί επίσης να επηρεάσει αρνητικά την ψυχική υγεία.
Οι επιστήμονες αναφέρθηκαν επίσης στη «θεωρία της φλεγμονής», σύμφωνα με την οποία οι ψυχιατρικές παθήσεις εμφανίζονται μέσω της φλεγμονώδους απόκρισης του ανοσοποιητικού συστήματος στις αλλεργίες.
Οι συνδέσεις που παρατήρησε η έρευνα
Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι διάφορες ψυχιατρικές νόσοι συνδέονται με τις αλλεργίες.
Συγκεκριμένα:
- Κατάθλιψη. Η έρευνα επιβεβαίωσε ότι υπάρχει ισχυρή σύνδεση ανάμεσα στην κατάθλιψη, τη μείζονα καταθλιπτική διαταραχή και τις αλλεργίες γενικότερα. Το άσθμα, η ατοπική δερματίτιδα και η αλλεργική ρινίτιδα συνδέονται επίσης ισχυρά με την κατάθλιψη.
- Αγχώδεις διαταραχές. Οι αλλεργίες και ιδιαίτερα η ατοπική δερματίτιδα συνδέονται με τις αγχώδεις διαταραχές.
- Διπολική διαταραχή. Το άσθμα συνδέθηκε με τη διπολική διατραχή. Ασθενέστερη σύνδεση παρατηρήθηκε και με άλλες αλλεργικές παθήσεις.
- Σχιζοφρένεια. Η μόνη μορφή αλλεργίας που συνδέθηκε με τη σχιζοφρένεια ήταν η αλλεργική ρινίτιδα. Η σύνδεση ωστόσο ήταν αντίστροφη, που σημαίνει ότι οι ασθενείς με αλλεργική ρινίτιδα είχαν μειωμένο κίνδυνο να παρουσιάσουν σχιζοφρένεια.
- Νευρωτισμός. Το άσθμα και η ατοπική δερματίτιδα συνδέθηκαν ισχυρά με το νευρωτισμό, ωστόσο ασθενέστερη σύνδεση παρατηρήθηκε και για την αλλεργική ρινίτιδα.
Όταν οι επιστήμονες έκαναν περαιτέρω αναλύσεις σε μία προσπάθεια να εξερευνήσουν αν υπάρχει σχέση αιτίας-αποτελέσματος ανάμεσα στις αλλεργίες και τις ψυχικές νόσους, δεν παρατήρησαν ισχυρές συνδέσεις.
«Η πρόληψη των αλλεργιών πιθανώς δεν θα βελτιώσει άμεσα την ψυχική υγεία.
Επόμενες μελέτες θα πρέπει να εξετάσουν αν πράγματι υπάρχει σχέση αιτίας-αποτελέσματος καθώς έτσι θα μπορέσουμε να επιβραδύνουμε την αύξηση στα ποσοστά και των δύο νόσων.
Τις τελευταίες δεκαετίες παρατηρείται σταδιακή αύξηση στα ποσοστά κατάθλιψης και αγχώδους διαταραχής, ενώ αντίστοιχη αύξηση παρατηρείται και στα ποσοστά αλλεργιών.
Αν κατανοήσουμε τη σύνδεση ανάμεσα στις δύο παθήσεις τότε θα μπορέσουμε να απαντήσουμε αν η εμφάνιση μίας αλλεργίας αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης μίας ψυχιατρικής νόσου στους ασθενείς», καταλήγουν οι επιστήμονες στη μελέτη τους.
Πηγή: Αντώνιος Δημητρακόπουλος – Ερρίκος Ντυνάν Hospital Center