Με τον όρο ρευματοειδή αρθρίτιδα, ονομάζουμε ένα χρόνιο φλεγμονώδες, αυτοάνοσο και εξελικτικό νόσημα που προσβάλει συμμετρικά κυρίως τον αρθρικό υμένα των αρθρώσεων, το οποίο μερικές φορές προσβάλει και ορισμένα σπλάχνα.
Εμφανίζεται σε όλες τις ηλικίες, συχνότερη στις γυναίκες συγκριτικά με τους άνδρες και η συχνότητα εμφάνισής της αυξάνει με την πάροδο της ηλικίας.
Η ρευματοειδής αρθρίτιδα εκδηλώνεται με τις εξής μορφές:
- πολυαρθρίτιδα
- μονοαρθρίτιδα
- βαριά μονοαρθρίτιδα που μπορεί να εξελιχθεί σε πολυαρθρίτιδα
Συμπτώματα:
Η ρευματοειδής αρθρίτιδα εμφανίζεται με:
- πόνο
- οίδημα
- ερυθρότητα
- δυσκαμψία
- παραμόρφωση των αρθρώσεων
- αναπηρία
-Τι είναι οι αρθρώσεις και πώς λειτουργούν;
Άρθρωση ονομάζεται το σημείο όπου ενώνονται δύο ή περισσότερα οστά.
Οι αρθρώσεις επιτρέπουν στα οστά να κινούνται ελεύθερα μέχρι κάποιων ορίων.
Οι άκρες των οστών καλύπτονται με χόνδρο, που έχει ιδιαίτερα λεία και ολισθηρή επιφάνεια.
Οι χόνδροι επιτρέπουν στις άκρες των οστών να κινούνται η μία πάνω στην άλλη με αμελητέα τριβή.
Οι αρθρώσεις περιβάλλονται από τον αρθρικό υμένα, που παράγει μικρή ποσότητα αρθρικού υγρού, το οποίο θρέφει τους χόνδρους και λιπαίνει τις αρθρώσεις.
Ο αρθρικός υμένας έχει έναν σκληρό εξωτερικό χιτώνα, τον αρθρικό θύλακο, ο οποίος μαζί με τους συνδέσμους κρατά την άρθρωση στη θέση της και εμποδίζει την υπερβολική κίνηση των οστών.
-Τι συμπτώματα προκαλεί η ρευματοειδής αρθρίτιδα στις αρθρώσεις;
Η ρευματοειδής αρθρίτιδα προκαλεί φλεγμονή του αρθρικού υμένα.
Η φλεγμονή έχει τα ίδια συμπτώματα με τις φλεγμονές που προκαλούνται και από άλλες καταστάσεις, όπως τραυματισμούς.
Τέτοια είναι:
-η εμφάνιση ερυθρότητας,
-το πρήξιμο της άρθρωσης,
-ο πόνος και,
-η θερμότητα.
Η ερυθρότητα οφείλεται στην αύξηση της ροής του αίματος στην περιοχή.
Είναι πιθανό η άρθρωση να είναι ζεστή λόγω της ίδιας αιτίας.
Η φλεγμονή προκαλείται από παραγωγή υγρού και κυττάρων από τον αρθρικό υμένα μέσα στην άρθρωση, οπότε παρατηρείται πρήξιμο και δυσκολία στην κίνηση.
Ο πόνος οφείλεται σε δύο λόγους:
- Ερεθισμός των νευρικών απολήξεων, λόγω των χημικών ουσιών που παράγονται από τη φλεγμονή
- Διάταση του αρθρικού θυλάκου, λόγω του οιδήματος στην άρθρωση
Όταν υποχωρεί η φλεγμονή, η διάταση του αρθρικού θυλάκου παραμένει, με αποτέλεσμα η άρθρωση να μην επιστρέφει στην κανονική της θέση.
Έτσι, οι αρθρώσεις παρουσιάζουν αστάθεια και ενδέχεται να παραμορφωθούν.
-Ποια η θεραπεία της ρευματοειδούς αρθρίτιδας;
Αν και δεν έχει βρεθεί ακόμα θεραπεία για τη ρευματοειδή αρθρίτιδα, υπάρχουν αρκετές θεραπευτικές αγωγές που επιβραδύνουν την εξέλιξή της και ελαχιστοποιούν τις βλάβες των αρθρώσεων.
Όσο νωρίτερα ξεκινά η θεραπευτική αγωγή, τόσο πιο αποτελεσματική ενδέχεται να είναι ώστε να αποφευχθεί η καταστροφή των αρθρώσεων.
Φάρμακα
Για την αντιμετώπιση της ρευματοειδούς αρθρίτιδας χρησιμοποιούνται 4 βασικές ομάδες φαρμάκων:
- Παυσίπονα (απλά αναλγητικά)
- Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (ΜΣΑΦ)
- Αντιρευματικά φάρμακα, τα τροποποιητικά της νόσου (DMARDS)
- Στεροειδή (κορτιζόνη)
Στους περισσότερους ασθενείς με ρευματοειδή αρθρίτιδα χορηγούνται περισσότερα από ένα φάρμακα.
Αυτό συμβαίνει επειδή κάθε φάρμακο δρα με διαφορετικό τρόπο.
Με τη λήψη περισσότερων του ενός αντιρευματικών φαρμάκων, ο ασθενής έχει καλύτερα αποτελέσματα χωρίς επιπλέον παρενέργειες.
Η φαρμακευτική αγωγή μπορεί να αλλάζει ανάλογα με το αν είναι ενεργή η αρθρίτιδα ή όχι, ώστε να ανταποκριθεί σε αλλαγές των συνθηκών ζωής του ασθενούς.
Για παράδειγμα, ο ασθενής ίσως πρέπει να διακόψει κάποιο φάρμακο, αν πρόκειται να υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση ή αν παρουσιάσει κάποια εμπύρετη λοίμωξη.
Η φυσικοθεραπεία, η άσκηση, η σωστή διατροφή, ο καλός ύπνος κ.α., εντάσσονται στα πλαίσια της θεραπείας της Ρευματοειδούς Αρθρίτιδας.
Συνήθως, η ρευματοειδής αρθρίτιδα αντιμετωπίζεται με μακροχρόνια φαρμακευτική αγωγή και/ή χωρίς ιατρική χρήση, με φυσικοθεραπεία και συσκευές υποστήριξης όπως νάρθηκες, ή ορθωτικά μέσα.
Ωστόσο, σύμφωνα με τελευταίες έρευνες σε παγκόσμιο επίπεδο, εναλλακτική μορφή θεραπευτικής αγωγής που συνιστάται ευρέως για όλους τους ασθενείς που πάσχουν από αρθρίτιδα, είναι η άσκηση.
Οι ειδικοί συστήνουν ότι τα άτομα με αρθρίτιδα θα πρέπει να καταβάλλουν έντονες προσπάθειες για να παραμείνουν δραστήριοι και να γυμνάζονται, ακόμα κι αν αυτό τους φαίνεται δύσκολο.
-Πέντε θεραπευτικές εναλλακτικές συμβουλές:
1) Αρχικά, απευθυνθείτε στον φυσικοθεραπευτή σας, ο οποίος είναι υπεύθυνος για την ανακούφιση των συμπτωμάτων.
Στην συνέχεια, είναι ο υπεύθυνος για την αξιολόγηση της κατάστασης και την συνταγογράφηση της θεραπευτικής άσκησης που πρέπει να ακολουθήσει ο ασθενής.
2) Καθημερινή αερόβια άσκηση για 30’-45’ (βάδιση, τρέξιμο, ποδήλατο, κολύμπι, κ.τ.λ.).
3) Εξατομικευμένο πρόγραμμα θεραπευτικής άσκησης, σχεδιασμένο από τον φυσικοθεραπευτή, κυρίως για ενδυνάμωση, ισορροπία και ιδιοδεκτικότητα, για 30 λεπτά, 3 έως 5 φορές την εβδομάδα.
4) Εξατομικευμένο πρόγραμμα θεραπευτικής άσκησης με όργανα γυμναστικής, για ενδυνάμωση κορμού και άκρων για 30 λεπτά, 3 έως 5 φορές την εβδομάδα.
5) Θεραπευτική άσκηση με Pilates ή yoga σε ομαδικά ή ατομικά προγράμματα 3 φορές την εβδομάδα.
Η πρόληψη είναι η καλύτερη θεραπεία.
Ο καλύτερος τρόπος για την αντιμετώπιση της ρευματοειδής αρθρίτιδας, είναι η φυσικοθεραπεία για ανακούφιση από τα συμπτώματα και εν συνεχεία η θεραπευτική άσκηση, για την διατήρηση καλής μυϊκής ισχύος, μυϊκής ισορροπίας, ιδιοδεκτικότητας και ελαστικότητας για σωματική και ψυχική υγεία.