Με τον γενικό όρο ηπατίτιδα, εννοούμε κάθε ηπατική βλάβη, οξεία ή χρόνια, ανεξαρτήτως αιτιολογίας.
Από όλες τις διάφορες αιτίες, μεγαλύτερη σημασία έχουν οι συνήθεις ιογενείς που είναι η ηπατίτιδα Α, Β και C.
Πρέπει να αναφερθεί ότι πολλοί ιοί μπορούν να προκαλέσουν ηπατίτιδα, όπως ο ιός της ηπατίτιδας D, E, F, G, οι ερπητοϊοί (EBV, CMV, HSV), καθώς και άλλοι.
Μεταξύ των τριών συχνότερων ιογενών ηπατίτιδων A, B, C, υπάρχει μια βασική διάκριση:
-Η ηπατίτιδα Α δεν παρουσιάζει χρονιότητα και μετά την οξεία λοίμωξη υπάρχει ίαση και ανοσία.
-Αντιθέτως, η ηπατίτιδα Β και C μπορεί να εμφανίσουν χρόνια ενεργό νόσο με επιπλοκές.
–Κατά την οξεία λοίμωξη, όλες οι ηπατίτιδες μπορούν να εμφανίσουν γενικά συμπτώματα, όπως:
-πυρετό,
-ανορεξία,
-κακουχία
αλλά και άλλα συμπτώματα, όπως:
-ίκτερο (κίτρινη χρώση δέρματος-βλενογόνων),
-υπέρχρωση ούρων,
-αποχρωματισμό κοπράνων,
-κνησμό,
-ναυτία,
-έμετους.
Ηπατίτιδα Α
Πώς μεταδίδεται: Ο ιός ηπατίτιδας Α βρίσκεται στα κόπρανα αυτών που έχουν μολυνθεί (περίπου 15 μέρες πριν την εμφάνιση του ίκτερου).
“Μέσω λοιπόν αυτής της οδού, μπορούν να μολυνθούν τα χέρια, αντικείμενα, νερό και τρόφιμα και από κει, διά της στοματικής οδού, να εισέλθει ο ιός στον οργανισμό”, αναφέρει ο Κωνσταντίνος Σταυρόπουλος, Ειδικός παθολόγος, συνεργάτης του Metropolitan General.
Μέθοδοι θεραπείας: Η ηπατίτιδα Α έχει γενικά καλή πρόγνωση και, ανάλογα με την βαρύτητα των συμπτωμάτων, δεν είναι πάντα απαραίτητη η νοσηλεία.
Ειδική θεραπεία για τους πάσχοντες από ηπατίτιδα Α δεν υπάρχει.
Ο κανόνας είναι η αυτοίαση.
Τρόποι προφύλαξης: “Ακολουθούμε τους κανόνες ατομικής υγιεινής (πλύσιμο χεριών πριν από το φαγητό και μετά την αφόδευση), αυστηρός έλεγχος της τήρησης κανόνων υγιεινής σε χώρους παρασκευής φαγητού κ.λπ.”, τονίζει ο κ. Σταυρόπουλος.
Εμβόλιο: Υπάρχει.
Μακροχρόνιες επιπτώσεις: Η λοίμωξη από ηπατίτιδα Α αφήνει μόνιμη ανοσία, χωρίς χρόνιες επιπλοκές.
Ηπατίτιδα Β
Πρόκειται για μια πιο σοβαρή λοίμωξη.
Μπορεί να γίνει χρόνια ή, και να καταλήξει σε κίρρωση και καρκίνο του ήπατος.
Πώς μεταδίδεται:
-Με τη σεξουαλική επαφή,
-από την έγκυο μητέρα στο έμβρυο,
-μέσω του αίματος ή παραγώγων αίματος φορέων ή πασχόντων,
-μέσω βελονών οι οποίες έχουν ήδη χρησιμοποιηθεί (χρήστες ναρκωτικών),
-από αιχμηρά αντικείμενα (ξυραφάκια, βελόνες για τρύπημα αυτιών, ψαλιδάκια για μανικιούρ κ.λπ.),
-ακόμα και με την οδοντόβουρτσα.
“Ομάδες υψηλού κινδύνου για ηπατίτιδα Β μπορεί επίσης να βρίσκονται σε υψηλό κίνδυνο για λοίμωξη από τον ιό της ηπατίτιδας C ή και τον ιό της επίκτητης ανοσολογικής ανεπάρκειας (HIV). Σπανίως μεταδίδεται και με μετάγγιση“, επισημαίνει ο κ. Σταυρόπουλος.
Μέθοδοι θεραπείας: Θεραπεία απαιτείται σε περιπτώσεις χρόνιας ενεργού νόσου με ειδικά αντιικά φάρμακα. Όχι όμως σε κάθε περίπτωση.
Τρόποι προφύλαξης: Ο εμβολιασμός συνιστάται να γίνεται από την παιδική ηλικία. Γίνεται σε 3 δόσεις, μετά από έλεγχο δεικτών. Στις ομάδες υψηλού κινδύνου, ο εμβολιασμός ενδείκνυται ανεξαρτήτως ηλικίας.
Μακροχρόνιες επιπτώσεις: Χρόνια ενεργός ηπατίτιδα, κίρρωση, ηπατοκυτταρικός καρκίνος (ευτυχώς, σε μικρό ποσοστό).
Ηπατίτιδα C
Σε σημαντικό ποσοστό μετατρέπεται σε χρόνια και μπορεί να προκαλέσει και σοβαρές επιπλοκές όπως κίρρωση και καρκίνο.
Γι’ αυτό σε κάθε περίπτωση απαιτείται θεραπεία.
Πώς μεταδίδεται: Μέσω του αίματος και παραγώγων με κύρια οδό όμως τις μεταγγίσεις. Επίσης, με τη σεξουαλική επαφή.
Μέθοδοι θεραπείας: Ειδικά αντιικά φάρμακα. Δεν υπάρχει εμβόλιο.