Υψηλές συγκεντρώσεις ρύπων σχεδόν σε κάθε κτίριο, όχι μόνον της Αθήνας, αλλά και άλλων ελληνικών πόλεων κατέγραψε το Πανεπιστήμιο Αθηνών σε έρευνά του, με επικίνδυνα σωματίδια να εντοπίζονται στο 94% των κατοικιών. Σύμφωνα με έκθεση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος, άλλωστε, στη λίστα των δέκα ευρωπαϊκών πόλεων με την μεγαλύτερη ατμοσφαιρική ρύπανση (PM10), οι έξι πόλεις είναι ελληνικές.
Μικροσκοπικά αιωρούμενα σωματίδια, μονοξείδιο και διοξείδιο του άνθρακα, πτητικές ενώσεις, φορμαλδεΰδη και άλλοι επικίνδυνοι ρύποι «εμπλουτίζουν» την ατμόσφαιρα σε Αθήνα και άλλες πόλεις της Ελλάδας. Μάλιστα, οι ερευνητές της Ομάδας Φυσικής Κτιριακού Περιβάλλοντος, υπό τον καθηγητή Μάνθο Σανταμούρη, διαπίστωσαν υπερβάσεις των ορίων ασφαλείας σε αρκετούς εσωτερικούς χώρους.
Χαρακτηριστικό – και τρομακτικό- παράδειγμα της ατμοσφαιρικής μόλυνσης που μαστίζει τον αέρα της πρωτεύουσας αποτελεί ένα Κέντρο Υγείας στο λεκανοπέδιο, όπου εντοπίστηκαν τιμές αιωρούμενων σωματιδίων ΡΜ10 έως και 19 φορές υψηλότερες από το επιτρεπόμενο όριο ασφάλειας για την ανθρώπινη υγεία!
Τα ΡΜ10 είναι μικροσκοπικά σωματίδια – με διάμετρο περίπου 10 εκατομμυριοστά του μέτρου – τα οποία εισέρχονται στον οργανισμό μέσω της αναπνοής, ενέχοντας κινδύνους για την υγεία. Ακόμη πιο επικίνδυνα όμως θεωρούνται τα μικρότερα σωματίδια (με διάμετρο 2,5 και 1 εκατομμυριοστού του μέτρου, ΡΜ2.5 και ΡΜ1 αντίστοιχα) τα οποία επικάθονται στους ιστούς του ανθρώπινου σώματος και σχετίζονται με μακροπρόθεσμες βλάβες της υγείας.
Όπως έχει διαπιστωθεί άλλωστε, τουλάχιστον 1.000 θάνατοι ετησίως στην Αθήνα συνδέονται με τις υψηλές συγκεντρώσεις αιωρούμενων σωματιδίων στην ατμόσφαιρα. Η έρευνα του Πανεπιστημίου Αθηνών έδειξε συγκεντρώσεις σωματιδίων ως και 10 φορές πάνω από τα όρια ως και στο 94% των σπιτιών. «Βασική αιτία της εσωτερικής ρύπανσης στα σπίτια είναι διάφορα υλικά που χρησιμοποιούνται, όπως συνθετικές μοκέτες, βερνίκια με επικίνδυνες ουσίες,αλλά και απορρυπαντικά που απελευθερώνουν τις λεγόμενες οργανικές πτητικές ενώσεις. Σημαντικό ρόλο παίζει και το κάπνισμα.
Είναι χαρακτηριστικό ότι έστω και ένας να καπνίζει σε κλειστό χώρο, η ρύπανση από αιωρούμενα σωματίδια τριπλασιάζεται» εξηγεί ο καθηγητής Σανταμούρης. Σύμφωνα με τη μελέτη, το κάπνισμα παράγει το 54% των σωματιδίων ενώ μπορεί να αυξήσει τη συγκέντρωσή τους έως και 10 φορές πάνω από το όριο ασφαλείας, φτάνοντας τα 500 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο (το όριο είναι 50).
Υψηλές συγκεντρώσεις διαπιστώνουν οι ερευνητές και στο διοξείδιο του άνθρακα (CΟ2), κάτι στο οποίο συμβάλλουν σημαντικά,σ το εσωτερικό των κτιρίων, θερμάστρες αερίου και κηροζίνης. Μεγάλες ποσότητες CΟ2 εντοπίστηκαν σε σχολεία, δημόσια κτίρια (όπως του ίδιου του Πανεπιστημίου Αθηνών) αλλά και σε αθλητικές εγκαταστάσεις. Συγκεκριμένα, σε αθλητικό κέντρο της Θεσσαλονίκης που δεν διέθετε μηχανικό αερισμό, οι συγκεντρώσεις CΟ2 έφτασαν και τα 2.800 ppm, με επιτρεπόμενο ανώτατο όριο τα 600.