Στις αρχές Απριλίου δύο γυναίκες έχασαν τη ζωή τους σε μια μονάδα κρυοθεραπείας. Τι συνέβη; Και γιατί η κρυοθεραπεία εξακολουθεί να είναι τόσο δημοφιλής;
Ένα βράδυ του Απρίλη, οι υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης έφτασαν στο γυμναστήριο «On Air» στο Boulevard Voltaire, στο 11ο διαμέρισμα του Παρισιού.
Ήταν περίπου 6.30 μ.μ. Μέσα στο υπερσύγχρονο γυμναστήριο βρέθηκαν δύο γυναίκες που δεν ανέπνεαν: μια 29χρονη υπάλληλος ονόματι Alison Portales και μια 34χρονη πελάτισσα και δρομέας που την προηγούμενη μέρα είχε τρέξει στον μαραθώνιο του Παρισιού.
Η δρομέας είχε χρησιμοποιήσει τον θάλαμο κρυοθεραπείας ολόκληρου του σώματος (WBC) του γυμναστηρίου για να αναρρώσει από την σωματική κόπωση. Οι υποστηρικτές της μεθόδου πιστεύουν ότι οι ακραίες χαμηλές θερμοκρασίες μέσα στον θάλαμο βοηθούν στον περιορισμό της μυϊκής φλεγμονής και, κατά τον ίδιο τρόπο, έχουν θετικά αποτελέσματα σε μια σειρά από σωματικές λειτουργίες.
«Οι θάλαμοι κρυοθεραπείας έχουν γίνει πολύ δημοφιλείς τα τελευταία χρόνια, όχι μόνο μεταξύ των αθλητών και των λάτρεις του αθλητισμού, αλλά και μεταξύ των χρηστών που επιθυμούν αισθητικές βελτιώσεις, όπως βελτίωση της επιδερμίδας, απώλεια βάρους και ενίσχυση της σεξουαλικής ορμής.
Με αυτόν τον τρόπο, η απόφαση της ανωτέρω ασθενούς να χρησιμοποιήσει τον θάλαμο ήταν μια απόφαση που έχει γίνει συνηθισμένη, καθώς οι θάλαμοι κρυοθεραπείας πολλαπλασιάζονται και πολλοί άνθρωποι τους χρησιμοποιούν κάθε εβδομάδα. Ωστόσο, σε αυτή την περίπτωση αποδείχθηκε μοιραία», σημειώνει το εκτενές ρεπορτάζ του βρετανικού Observer.
Ο θάλαμος και η διαρροή αζώτου
Ο θάλαμος στο On Air, ο οποίος νωρίτερα την ίδια μέρα είχε επισκευαστεί, πιστεύεται ότι υπέστη διαρροή αζώτου, μειώνοντας έτσι θανατηφόρα την ποσότητα του αναπνεύσιμου οξυγόνου στο δωμάτιο. Οι δύο γυναίκες κατέρρευσαν. Όταν τις ανακάλυψαν, τρία μέλη του προσωπικού του γυμναστηρίου προσπάθησαν να τις ανανήψουν. Η Portales κηρύχθηκε νεκρή αργότερα την ίδια μέρα. Η δρομέας, η οποία τέθηκε σε μηχανική υποστήριξη, κηρύχθηκε και αυτή εγκεφαλικά νεκρή δύο ημέρες αργότερα. Πιστεύεται ότι και οι δύο γυναίκες έπαθαν ασφυξία.
Αν και το γυμναστήριο άνοιξε ξανά δύο ημέρες αργότερα, ο θάλαμος κρυοθεραπείας, στο ισόγειο του κτιρίου, παρέμεινε κλειστός.
«Η πόρτα είναι κλειδωμένη και δεν μπορείς να μπεις», λέει στον Observer ένας νεαρός άνδρας ονόματι Erwan. «Είναι πολύ λυπηρό», είπε ένα άλλο μέλος, η Berivan Ersoz, μιλώντας έξω από το γυμναστήριο. «Ήρθα εδώ επειδή είναι ένα καλό μέρος για γυναίκες. Μετά το συμβάν προσπάθησα να αλλάξω γυμναστήριο, λόγω της κακής ενέργειας. Αλλά συνέχισα να έρχομαι και τώρα είναι εντάξει».
Η κανονικότητα επανήλθε τόσο γρήγορα που αρκετά μέλη με τα οποία μίλησε η εφημερίδα δεν γνώριζαν καν για το ατύχημα, πόσο μάλλον ότι είχε πεθάνει κάποιος. «Δεν είναι κάτι για το οποίο μιλάμε», εξήγησε ανώνυμα κάποιος άλλος. Παρ’ όλα αυτά, αρκετά μέλη θυμήθηκαν την Portales ως «ένα φιλικό πρόσωπο στη ρεσεψιόν».
«Δεν κάνουμε πλέον κρυοθεραπεία», είπε ο διευθυντής του γυμναστηρίου. Ωστόσο, άλλα γυμναστήρια της αλυσίδας «On Air» συνεχίζουν να προσφέρουν την υπηρεσία.
«Παραλίγο να πεθάνω αφού ο χειροπράκτης μού έκοψε την αρτηρία στη διάρκεια θεραπείας στον αυχένα»
«Πολύ ερασιτεχνικό»
Ο ιστότοπος της On Air καυχιέται για βαθμολογία 4,8 στα 5 για τη μονάδα κρυοθεραπείας, αλλά μία από τις δύο μόνο ορατές κριτικές φαίνεται να έχει γραφτεί από έναν δυσαρεστημένο πελάτη ένα μήνα πριν από τη διαρροή αζώτου, η οποία μεταφράζεται ως εξής: «Πολύ ερασιτεχνικό. Σε αντίθεση με όλες τις οδηγίες που αναγράφονταν στο δωμάτιο σχετικά με τη σημασία της προστασίας των άκρων, δεν μου δόθηκε τίποτα. Σε όλα τα άλλα κέντρα που έχω πάει, μου έδιναν πάντα γάντια και παντόφλες.
Έπρεπε να διακόψω τη συνεδρία πριν τελειώσει επειδή τα δάχτυλα των ποδιών μου είχαν παγώσει και τα πόδια μου πονούσαν ακόμα δύο ώρες μετά τη συνεδρία. Επιλέξτε εξειδικευμένα κέντρα».
Μέχρι να ολοκληρωθεί η έρευνα για το τι συνέβη, είναι απίθανο να ξανανοίξει η μονάδα κρυοθεραπείας της On Air. Στο Παρίσι βέβαια, η κρυοθεραπεία έχει γίνει η τελευταία… απαίτηση των θαμώνων σε όλα τα μοντέρνα σπα.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο, υπάρχουν πλέον 96 χώροι που προσφέρουν κρυοθεραπεία καταχωρημένοι στον ιστότοπο κρατήσεων για κομμωτήρια και σαλόνια ομορφιάς Treatwell.
Λίγα εκατό μέτρα από το On Air βρίσκεται ένα κρυο-σαλόνι θεραπείας με το όνομα Cryobar. Όταν το επισκέφθηκε η Observer, η ρεσεψιονίστ είπε ότι αμέσως μετά το περιστατικό στο On Air υπήρξε μια πτώση στην πελατεία, αλλά η επιχείρηση ανέκαμψε γρήγορα.
Οι θάνατοι ή οι σοβαροί τραυματισμοί είναι σπάνιοι στους θαλάμους κρυοθεραπείας / shutterstock
«Οι πελάτες μας αναζητούν σμίλευση του σώματος, όχι ανάρρωση», είπε. «Κάνουν τοπική κρυοθεραπεία για να αδυνατίσουν».
Παρά τα όσα συνέβησαν στο Παρίσι, οι θάνατοι ή οι σοβαροί τραυματισμοί είναι σπάνιοι στους θαλάμους κρυοθεραπείας.
Πριν από δέκα χρόνια, ένας υπάλληλος μιας εταιρείας «αναζωογόνησης» στο Λας Βέγκας πάγωσε μέχρι θανάτου σε μια μηχανή κρυοθεραπείας, αφού μπήκε σε αυτήν μετά τη δουλειά, παραβιάζοντας τον κανονισμό και χωρίς την επίβλεψη του προσωπικού. Ωστόσο, αυτά τα γεγονότα γίνονται είδηση λόγω του εξαιρετικού τους χαρακτήρα.
Η γέννηση της κρυοθεραπείας
Η κρυοθεραπεία χρονολογείται τουλάχιστον από την εποχή των αρχαίων Ελλήνων, οι οποίοι πίστευαν στις θεραπευτικές ιδιότητες του κρύου νερού. Η πρόσφατη δημοτικότητα των θαλάμων κρυοθεραπείας μπορεί να αποδοθεί στην υιοθέτησή τους από αθλητικές ομάδες, όπως η ομάδα ράγκμπι της Ουαλίας, η Leicester City (κατά τη διάρκεια της νικηφόρας πορείας της στην Premier League το 2016, όταν η ομάδα υπέστη πολύ λίγους τραυματισμούς), και διάσημοι αθλητές όπως ο Κριστιάνο Ρονάλντο.
Η πρώτη εμπορική κλινική κρυοθεραπείας στο Ηνωμένο Βασίλειο άνοιξε μόλις το 2009. Η Alla Pashynska εντυπωσιάστηκε τόσο πολύ από τη θεραπεία κρυοθεραπείας που έλαβε σε ένα πολωνικό σπα το προηγούμενο έτος, που επέστρεψε στο Staffordshire και ίδρυσε τη δική της κλινική στο Stoke-on-Trent.
Οκτώ χρόνια αργότερα μετακόμισε στο Λονδίνο και τώρα διευθύνει το Ice Health στην Kensington High Street, στην καρδιά μιας από τις πλουσιότερες γειτονιές της πρωτεύουσας. Πιστεύει ότι ατυχήματα όπως αυτό στο Παρίσι προκαλούνται από κακής ποιότητας εξοπλισμό. Η ίδια λέει ότι κάποτε ένας πωλητής προσπάθησε να της πουλήσει έναν θάλαμο που δεν είχε εσωτερικό μετρητή οξυγόνου και ότι «ο μετρητής οξυγόνου πρέπει να είναι ενσωματωμένος στη μηχανή για να ανιχνεύει μικρές διαρροές».
Η Pashynska είναι κάτι σαν «ευαγγελίστρια» της κρυοθεραπείας. Μιλά με πάθος για τα πολλά οφέλη που, όπως ισχυρίζεται, προσφέρει: βελτίωση της κυκλοφορίας του αίματος, ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος, πολλές αντιφλεγμονώδεις επιδράσεις, καθώς και επιτάχυνση της αποκατάστασης των μυϊκών βλαβών, τόνωση της απώλειας βάρους και βελτίωση της επιδερμίδας.